H1-2-3 Geldzaken

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Rekenmiddel

als je met geld het verschil wilt berekenen tussen 2 producten

Spaarmiddel

je geeft je geld niet uit, maar zet het op een spaarrekening (of in een oude sok), om dit geld later te gebruiken

Ruilmiddel

als je een product koopt, in ruil voor geld

(=indirecte ruil)

DNB

- monopolie op het uitgeven van geld (sinds 1863), sinds de invoering van de euro is dit de taak van de ECB

- samenwerken met ECB

ECB

- waarde van de euro gelijk houden

- betalingsverkeer soepel houden

- op banken letten, zodat ze niet teveel risico's nemen (we willen geen bankencrisis meer)

toenemende arbeidsspecialisatie -> geld

1. producten om basisbehoeften te bevredigen

2. meer producten dan je nodig hebt -> specialisatie

3. producten ruilen

4. lastig! hoeveel kaas voor 1 stuk vlees?

5. handig! vast ruilgoed

vast ruilgoed (directe ruil)

veel verschillende ruilgoederen:

zout, schelpen, bloembollen

de meesten bederfelijk of in waarde dalend

daarom GOUD

waarden van geld

• nominaal: de waarde die op het geldstuk/bankbiljet staat
• intrinsiek: de waarde die het kost om het te maken
• Intern: koopkracht waarde= hoeveel kun je kopen
• Extern: waarde tov ander munt (wisselkoers)

vroeger was deze waarde gelijk,  nu niet meer
fiduciair geld- > geld dat is gebaseerd op vertrouwen

Henk zet € 100 op spaarrekening

1. spaarmiddel
2. ruilmiddel
3. rekenmiddel

Anne betaalt € 300 van haar lening terug aan de bank

1. spaarmiddel
2. ruilmiddel
3. rekenmiddel

Tim koopt € 200 boodschappen bij de AH

1. spaarmiddel
2. ruilmiddel
3. rekenmiddel

Luc betaalt een broodje van € 2,50 met een briefje van € 10 en krijgt € 7,50 terug.

1. spaarmiddel
2. ruilmiddel
3. rekenmiddel

De prijs van een fiets is met € 200 gestegen

1. spaarmiddel
2. ruilmiddel
3. rekenmiddel

Sofie wisselt € 500 om in $ 496

1. spaarmiddel
2. ruilmiddel
3. rekenmiddel

Chartaal geld

Giraal geld

Geen geld          (in NL)

Bankbiljet van € 10

Euromunt € 2

€ 1.000 op bankrekening

Briefje van $ 10 dollar

€ 500 op spaarrekening

Wat gebeurt er met de maatschappelijke geldhoeveelheid wanneer Bart € 10 uitleent aan Kas?

1. blijft gelijk
2. wordt groter
3. neemt af

Wat gebeurt er met de maatschappelijke geldhoeveelheid wanneer de bank € 200 uitleent aan Thijmen?

1. blijft gelijk
2. wordt groter
3. neemt af

Wat gebeurt er met de maatschappelijke geldhoeveelheid wanneer Thijmen € 100 van het geleende geld aflost?

1. blijft gelijk
2. wordt groter
3. neemt af

Wat gebeurt er met de maatschappelijke geldhoeveelheid wanneer Coco € 50 pint?

1. blijft gelijk
2. wordt groter
3. neemt af

Wat gebeurt er met de maatschappelijke geldhoeveelheid wanneer Isabel haar boodschappen bij AH met pin betaalt?

1. blijft gelijk
2. wordt groter
3. neemt af

Waarmee kun je allemaal betalen?