H3 samenvatting les 8

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

productie proces

chemische reactie

lesdoel

• H3.1:  stoffen zuiveren
• H3.2: productieproces
• H3.3: chemische reactie en reactiesnelheid
• H3.4: massaverhouding

scheiden van ongewenste stoffen

(zand)filtratie

• ongewenste stof blijft hangen in het zand, water loopt door

adsorberen

• met actief kool houdt veel opgeloste stoffen vast

water zuiveren

• ijzer verwijderen door te beluchten

Productie proces

verwerken van grondstof tot eindproduct gebeurt in aantal stappen. Deze stappen noemen we het productieproces.

 Stappen moeten heel precies en op juiste volgorde worden uitgevoerd

Bijv. bakken van brood:

meel/water/zout/gist/olie,  mengen,  rijzen, kneden, in broodvorm, bakken, 

Waarom een blokschema? 

Een blokschema geeft overzicht over hoe een  proces in zijn werking gaat. 

Blokschema:

blokken: processen 

pijlen : stoffen.  

Blokschema voor het maken van koffie

Duurzaamheid

Duurzaamheid: wil zeggen dat je probeert te voldoen aan de behoeften van het heden, zonder de behoeften in de toekomst te beperken.

In de scheikunde betekent dit dat we zo mens en millieu vriendelijk mogelijk produceren.
We kunnen dan b.v. kijken naar: Energie, Grondstoffen, Fabrieken, Producten

Groene Chemie

• Ga veilig om met chemicalien
• Verbruik weinig energie en grondstoffen
• Recycle grondstoffen =hernieuwbare grondstoffen
• Recycle energie
  
• Produceer zo min mogelijk afval -> hergebruik
  
• Denk om de toekomst

Rekening houden met de toekomst

Grondstoffen raken op dus recycle !!

• Plastic
• Elektrische apparaten
• Papier etc.

Energie rekening verlagen:

• Ga zuinig om met energie
• Gebruik alternatieve energie-bronnen
• Gebruik rest-warmte voor elders in het proces

chemische reactie

beginstoffen verdwijnen, er ontstaan nieuwe producten/stoffen.

weergeven in een (reactie)schema:

beginstoffen    --->  reactieproducten

reactie snelheid

De snelheid waarmee een reactie verloopt.

Hoe groter de reactiesnelheid, hoe korter de reactietijd

Snelheidsfactoren

- Temperatuur

- Concentratie beginstof

- Verdelingsgraad

- Katalysator toevoegen

Temperatuur (snelheid deeltjes)

Concentratie (hoeveelheid deeltjes)

fijnere verdelingsgraad

                 -> groter oppervlakte

Katalysator (stof die 'helpt')

wet van behoud massa

reactieschema 
beginstoffen--> eindproducten


wet van massabehoud (Lavoisior)
massa alle beginstoffen = massa alle eindproducten

wet van behoud massa

reactieschema 

beginstoffen--> eindproducten

demopracticum  (zuur/base)

wet van behoud van massa?

massaverhouding reacties

door proefjes erachter gekomen dat (voor een ideale reactie):

reactie schema: 

waterstofchloride(g)  +  ammoniak(g)  -->  salmiak(s)

 

ideaal reageert 73 gram waterstofchloride met 34 gram ammoniak

massaverhouding

waterstofchloride(g) + ammoniak(g) --> salmiak(s)

     73                               :          34                      :           ?

 

rekenen met massaverhouding 

• bij een reactie reageren stoffen in een vaste massa verhouding

• wanneer er van één van de beginstoffen meer aanwezig is dan nodig voor de massaverhouding is die stof in overmaat aanwezig

• wanneer er van één van de beginstoffen minder aanwezig is dan nodig voor de massaverhouding is die stof in ondermaat aanwezig

rekenen met massaverhouding 

rekenen met massaverhouding 

Opgave:

Je laat 14,0 g ijzer reageren met 12,0 g zwavel. Er ontstaat 22, 0 g ijzersulfide.  

a. geef het reactieschema

b. bereken welke stof in overmaat aanwezig is 

     ijzer  :  zwavel  

     7     :        4    

rekenen met massaverhouding 

Opgave:

Je laat 14,0 g ijzer reageren met 12,0 g zwavel. Er ontstaat 22, 0 g ijzersulfide.  

a. geef het reactieschema

ijzer + zwavel --> ijzersulfide

b. bereken welke stof in overmaat aanwezig is 

     ijzer  :  zwavel  

     7     :        4    

Huiswerk

maken opdrachten oefentoets: 1 t/m 4  (  blz 186)

 Toets H3  op vrijdag 18 februari