5.4 Politiek en samenleving

5.4 Politiek en samenleving
1 / 13
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

This lesson contains 13 slides, with interactive quiz, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

5.4 Politiek en samenleving

Slide 1 - Slide

Lesdoelen
  • Je kunt de ideologieën socialisme, liberalisme, confessionalisme en conservatisme uitleggen
  • Je kunt uitleggen wat de schoolstrijd inhield
  • Je kunt uitleggen waar de feministen voor streden

Slide 2 - Slide

Ideologie of idee?
  • Ideeën vormen de basis van ideologieën 
  • Een ideologie is een verzameling van ideeën die een gemeenschappelijke gedachte hebben:
  • Liberalisme: vrijheid
  • Socialisme: gelijkheid
  • Beide ideologieën hebben hun basis in de Verlichting

Slide 3 - Slide

Liberalisme / socialisme
Liberalisme:
  • - Tegen overheidsbemoeienis, protectionisme en de kerk
  • - Vóór de zakenwereld, vrijhandel en winst
  • - Vóór privé bezit: egoïstisch?
    • Socialisme:
    • - Gelijkheid
    • - Vóór de groep, tegen het individu
    • - Sociale wetten

    Slide 4 - Slide

    Emancipatie (feminisme)
    • Eind 19de eeuw strijden meerdere groepen voor gelijkstelling:
    • 1. Vrouwen --> feministen
    • Strijden voor:
    • a. Toegang tot hoger onderwijs
    • Aletta Jacobs: eerste vrouw op universiteit (1871)
    • b. Vrouwenkiesrecht
    • 1917: passief vrouwenkiesrecht
    • 1919: actief vrouwenkiesrecht

    Slide 5 - Slide

    Emancipatie (socialisme)
    • 2. Arbeiders
    • Inkomensverschillen zijn door industriële revolutie gigantisch geworden
    • Gevolg: populariteit socialisme
    • Doelen:
    • a. Gelijke verdeling kapitaal
    • Eind 19de eeuw: eerste sociale wetten
    • b. Kiesrecht
    • 1917: algemeen mannenkiesrecht

    Slide 6 - Slide

    Emancipatie
    (confessionalisme)
    • 3. Katholieken
    • Na Nederlandse Opstand worden katholieken getolereerd 
    • Maar: worden niet vertrouwd 
    • Doel:
    • Gelijkstelling van het onderwijs (Schoolstrijd)
    • 1917: Pacificatie 

    Slide 7 - Slide

    Schoolstrijd
    • Onderwijswet 1857: alleen openbare scholen krijgen subsidie
    • Bijzondere (=godsdienstig) scholen krijgen géén geld van de overheid
    • Schoolstrijd: confessionelen willen gelijkstelling onderwijs

    Slide 8 - Slide

    Slide 9 - Video

    Twee grote problemen 
    Belangrijkste politieke vraagstukken: schoolstrijd en algemeen kiesrecht
    • Schoolstrijd: confessionelen willen geld voor bijzondere scholen
    • Algemeen kiesrecht: socialisten willen kiesrecht voor iedereen

    Slide 10 - Slide

    Pacificatie
    • Pacificatie (1917): grondwetswijziging om beide vraagstukken op te lossen:
    • 1. Bijzondere scholen krijgen subsidie
    • 2. Invoering algemeen mannenkiesrecht
    • Bij de eerste verkiezingen (1918) verliezen de liberalen hun meerderheid aan de confessionelen (tot 2010)

    Slide 11 - Slide

    Waarom kon premier Thorbecke het verzoek van Aletta Jacobs om toegelaten te worden tot de universiteit niet weigeren?

    Slide 12 - Open question

    Slide 13 - Video