Les 3: De wereld na de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Naar de wereld van nu

Les 3: De wereld na de Koude Oorlog

De leerdoelen

1. Je kunt beschrijven hoe landen samenwerkten bij spanningen en conflicten in de wereld.

2. Je kunt beschrijven welke internationale rol de VS hadden.

3. Je kunt beschrijven hoe de democratisering onder druk kwam te staan.

4. Je kunt beschrijven hoe het aantal vluchtelingen en economische vluchtelingen toenam.

We gaan terug naar allerlei 

conflicten en organisaties ...

Hoe ging het verder in Israël?

Intifada: 

opstand van burgers (1)

• De situatie voor de Palestijnen  verandert niet, hoewel het Midden-Oosten dagelijks in het nieuws is.

• Meestal jonge Palestijnen komen in opstand tegen de Israëlische bezetter (in de bezette gebieden).

• De eerste intifada (Arabisch voor:          'afschudden') duurde van 1987 tot    1993.

Intifada: 

opstand van burgers (2)

• Palestijnse stenen tegen het moderne Israëlische leger.

• De intifada krijgt veel aandacht van de pers: beide groepen gebruiken dit om hun eigen doelen onder de aandacht te brengen.

• De ongelijke strijd zorgt voor sympathie voor de Palestijnen en kritiek op Israël.

Gevolgen

• De Intifada maakt duidelijk dat vrede niet mogelijk kon zijn zonder een oplossing voor de Palestijnen.

• Arafat maakte gebruik van de sympathie voor de Palestijnen.

• In ruil voor een Palestijnse staat op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook, was de PLO bereid Israël te erkennen (land voor vrede).

Oslo-akkoorden(1)

• De Israëlische minister-president Yitzhak Rabin wil zo snel mogelijk een eind maken aan de intifada.

• In 1992 starten geheime onderhandelingen.

• Onder leiding van de Amerikaanse president Clinton komen Arafat (PLO), Rabin en Peres (beiden Israël) tot een serie akkoorden.

Oslo-akkoorden(2)

• Israël trekt geleidelijk aan zijn leger terug uit de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. 

• De PLO erkent Israël, en Israël erkent de PLO.

• De PLO zweert elke vorm van geweld  af. 

• De Palestijnen krijgen zelfbestuur  (Palestijnse Autoriteit).
• Israël en de PLO gaan verder onderhandelen over vrede.

Moord...

• Kritiek: sommige onderwerpen (zoals de nederzettingen en de vluchtelingenproblematiek) waren niet opgenomen in de akkoorden.

• Beide leiders verliezen steun bij een deel van hun aanhangers.

• Rabin wordt in november 1995  vermoord door een joodse religieuze extremist.

Wat zou hier gebeurd zijn?

De problemen nemen 

snel toe ....

• Het Palestijnse bestuur is onervaren  en er is veel corruptie.

• Onderlinge wantrouwen tussen Palestijnen en Israël neemt toe.

• Teleurgestelde Palestijnen reageren soms met zelfmoordaanslagen in Jeruzalem (bijvoorbeeld op drukke buslijnen).

Tweede intifada

Er kwam een tweede intifada. Het geweld laaide weer op. Een andere Palestijnse organisatie (Hamas) streefde nog steeds naar het einde van de staat Israël.

Een muur

Israël bouwde een grensmuur om de eigen bevolking te beschermen tegen zelfmoorterroristen. De Palestijnen raakten verder verdeeld: Hamas + Fatah.

Palestijnse verdeeldheid

• Er was een conflict tussen Palestijnse groepen Fatah en Hamas o.a. over  de Oslo-akkoorden: -Fatah erkent ze wel,                                -Hamas (extremistisch-islamitisch)       erkent ze niet.

• Hamas wint verkiezingen (2006) in de Palestijnse gebieden, maar om samen tot een regering te komen mislukt: korte burgeroorlog in 2007.

Oorlog in de Gazastrook

• Hamas bleef aanslagen plegen op Israël.

• Vanaf de Gazastrook zijn (sinds 2001) duizenden raketten afgevuurd op Israël.

• Israël valt de Gazastrook binnen: twee oorlogen (2008-2009 en 2014) kosten aan duizenden mensen het leven (vooral Palestijnse burgers).

Joodse nederzettingen

Ondertussen nam het aantal Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever toe. Vele Joodse kolonisten kwamen daar in Palestijns gebied wonen.

00:43

In welke stad zijn er recent gewelddadige incidenten geweest?

02:07

In welk jaar is de
Balfour-verklaring getekend?

02:45

Hoeveel Arabische inwoners zijn er sinds 1949 uit hun oorspronkelijk woongebied verdreven?

1. 75.000
2. 100.000
3. 194.900
4. 750.000

04:11

Wat is de naam van de berg in Jeruzalem die voor zowel Joden als moslims erg belangrijk is?

05:15

In welk jaar nam Israël
Oost-Jeruzalem over?

06:10

Welke Amerikaanse oud-president verklaarde dat heel Jeruzalem de hoofdstad van Israël is?

07:22

Hoe noemen we de Joden die gaan wonen in Palestijns gebied?

08:54

Welke poort werd door Israël afgezet om samenscholing te beperken?