Alkanen

Alkanen
  • verzadigde koolwaterstoffen 
  • molecuulformule : CnH2n+2
1 / 20
next
Slide 1: Slide
Toegepaste ChemieSecundair onderwijs

This lesson contains 20 slides, with text slides.

Items in this lesson

Alkanen
  • verzadigde koolwaterstoffen 
  • molecuulformule : CnH2n+2

Slide 1 - Slide

Alkanen

Slide 2 - Slide

Tekenen van alkanen 
Structuurformule

Slide 3 - Slide

Naamgeving
Stappenplan:
    1.   Zoek de langste koolstofketen



Slide 4 - Slide

Naamgeving
Stappenplan:
      2.   Zoek de stamnaam


Slide 5 - Slide

Naamgeving
Stappenplan:
      3.   Benoem alle zijketens


Slide 6 - Slide

Naamgeving
Stappenplan:
      4.   Nummer de zijketens


Slide 7 - Slide

Naamgeving
Stappenplan:
      5.   Plaats de namen van de zijketens in 
alfabetische volgorde van hun beginletters.


Slide 8 - Slide

Naamgeving
Stappenplan:
      5.   Plaats de namen van de zijketens in 
alfabetische volgorde van hun beginletters.


Slide 9 - Slide

Voorbeeld

Slide 10 - Slide

Stappenplan:
  1. Bepaal langste koolstofketen : stamnaam
  2. Bepaal en benoem zijketens (alkylgroepen) 
  3. Nummering alkylgroepen: 
           - 1e zijketing zo laag mogelijke nummer 
           - zijketens in alfabetische volgorde 

Slide 11 - Slide

Oefening : geef de structuurformule
  • 2,4-dimethylhexaan
  • 3-ethyl-5-methylheptaan
  • 3,3-dimethylpentaan
  • 3,3,6-triethyl-7-methyldecaan
  • 5-ethyl-2,5-dimethylheptaan

Slide 12 - Slide

3. Fysische eigenschappen
  • kook-en smeltpunt alkanen
  • oplosbaarheid in water

Slide 13 - Slide

Kook-en smeltpunt alkanen
Aggregatietoestand bij kamertemperatuur:
  • gasvormige alkanen: CH4 t.e.m. C4H10
  • vloeibare alkanen: C5H12 t.e.m. C17H36
  • vaste alkanen: hogere homologen 

  • DUS: hoe meer koolstofatomen in een molecule, hoe hoger kook-en smeltpunt

Slide 14 - Slide

Kook-en smeltpunt alkanen
Reden hogere kook-en smeltpunten voor hogere homologen ?
  • Van der Waals-aantrekking = aantrekkingskracht tussen moleculen 
  • hoe groter molecuuloppervlak, hoe meer Van der Waals-aantrekking
  • dus hoe meer koolstofatomen in molecule, hoe hoger kook- en smeltpunt

Slide 15 - Slide

Kook-en smeltpunt alkanen
Alle KWS hebben relatief lage kook- en smeltpunten
  • bv. in vergelijking met alcoholen

Slide 16 - Slide

Kook-en smeltpunt alkanen
Reden lage kook-en smeltpunten?
  • KWS-moleculen (koolwaterstoffen of simpelweg alkanen) kunnen onderling geen waterstofbruggen vormen
  • hebben dus minder energie nodig om naar hogere aggregatietoestand over te gaan 

Slide 17 - Slide

Oplosbaarheid 
Oplosbaarheid in water 
  • kunnen geen waterstofbruggen vormen met water
  • -> niet tot slecht oplosbaar in water  

Alkanen zijn apolair
  • bijgevolg oplosbaar in minder polaire organische oplosmiddelen:
  • bv. ether, chloroform, aceton

Slide 18 - Slide

6. Belangrijke alkanen 
Gasvormige alkanen: methaan en ethaan -> in aardgas

Methaan komt ook nog op andere plaatsen voor:
  • in slib van moerassen
  • gevormd door rotting van planten -> moerasgas
  • licht ontvlambare gas veroorzaakt ‘dwaallichten’ in moerassige gebieden

  • Ook steenkoollagen bevatten methaan
  • mijngas + lucht = explosief mengsel dat aanleiding kan zijn tot gevaarlijke ontploffingen


Slide 19 - Slide

6. Belangrijke alkanen 
Andere alkanen -> uit aardolie gewonnen 

Propaan en butaan
  • onder druk vloeibaar gemaakt
  • in handel als propagas en butagas 
  • gebruikt in industrie, huishouden, op camping (gasfles voor eten te maken) en LPG (liquified petrol gas) = mengsel van propagas en butagas 

Vloeibare en vaste alkanen ->  nooit in zuivere toestand gebruikt, altijd als een mengsel van verschillende alkanen, met toenemend aantal koolstofatomen.


Slide 20 - Slide