Oefentoets verdieping ouderenzorg

• doelgroepen
• MBO
• Studiejaar 2

Wat is een postpartum depressie?

postnatrale depressie, na de zwangerschap.

Komt niet voor bij ouderen en mannen

Noem een biologische oorzaak van een depressie:

bepaalde hersengebieden veranderen:

amygdala uit balans, te snel

hippocampus

tekort aan dopamine

Noem een psychische oorzaak van een depressie

bepaalde karaktertrekken geven verhoogd risico:

  weinig zelfvertrouwen, perfectionisme, moeite met hulp vragen

Noem een sociale factor van een depressie

ingrijpende levensgebeurtenissen, trauma’s:

  overlijden

  echtscheiding

  verhuizing

  werkloosheid

Welke vormen van dementie komen het meeste voor?

Alzheimer, vasculaire 

Hoe kan je vast stellen dat iemand dement is?

meerdere specialisten

eerste neurologisch onderzoek

verwijzing noodzakelijk

MRI of CT scan

Wat gebeurt er met de hersenen van iemand die dement is?

hersen krimpen, minder volume

schrijf kenmerken van dementie op

denken, oriëntatievermogen, begrip, leer- en oordeelvermogen en

taalgebruik minder, terwijl het bewustzijn helder blijft. 

ernstige geheugenproblemen. het korte termijngeheugen . Later breiden de problemen zich ook uit over het langetermijngeheugen. 

problemen met lezen, praten, schrijven en rekenen.

Zelfstandig handelen en het nemen van initiatieven worden bemoeilijkt en raken onder het

vroegere niveau. Ook persoonlijkheids- en gedragsveranderingen kunnen optreden, zoals

de versterking van karaktereigenschappen. Vaak raakt iemand gedesoriënteerd in tijd

en/of plaats en gaan sociale vaardigheden verloren. Veel patiënten krijgen klachten van

depressieve aard. In de laatste fase van het ziekteproces is de patiënt zeer hulpbehoevend

en herkent hij zijn familie en omgeving niet of nauwelijks meer.

Welke chronische ziekten komen vaak voor bij ouderen?

chronische ziekten​

Diabetes​

ALS​

Osteoporose / artrose​

COPD​

Hartfalen en hersenletsel​

Kanker​

MS​

 Slechtziendheid of slechthorend​

Reuma​

Wat is osteoporose?

Zwak of poreus bot

 d.w.z. het brozer worden van de botten​

- botontkalking​

- bij val, hard stoten of grote belasting kan een bot breken​

- het herstel verloopt langzamer en   

  moeilijker​

Wat zijn oorzaken van vaatziekten

 Hoge bloeddruk, te weinig lichaamsbeweging en diabetes.

 Slagaderverkalking

 Zuurstoftekorten in het lichaam

 Hartkleppen die onvoldoende functioneren

 Verzwakking van het bindweefsel

Wat is een TIA?

Een TIA is een kortdurende afsluiting van een bloedvat in de hersenen met tijdelijke uitvalsverschijnselen 

Wat is een beroerte?

Bij een beroerte gaat er iets mis in de hersenen. Een deel van de hersenen krijgt voor kortere of langere tijd geen zuurstof meer. Dit veroorzaakt plotseling optredende uitvalsverschijnselen

Een beroerte is een verzamelnaam voor herseninfarct en een hersenbloeding. Een herseninfarct komt verreweg het meeste voor, namelijk: 

80% herseninfarct  

20% hersenbloeding 

Noem kenmerken van een beroerte

scheve mond verwarde spraak lamme arm

Wat is het verloop bij vasculaire dementie?

Het verloop van de ziekte

Stapsgewijze verslechtering (telkens als zich weer een infarct je voordoet). De geestelijke achteruitgang vindt min of meer schoksgewijs plaats en kent ook stabiele periodes.

De gemiddelde levenskans bij vasculaire dementie bedraagt vijf jaar terwijl dat in het geval van de ziekte van Alzheimer gemiddeld langer is. 

Kenmerken fronto temporale dementie

jonge leeftijd 40-60

Ontremming in de vorm van ongepast gedrag naar de omgeving (zoals bijvoorbeeld schelden) is vaak een eerste symptoom. Ook de houding verandert vaak zonder aanleiding in negatieve zin (vijandig, wantrouwig e.d.).

Verlies van initiatief en onverschilligheid of juist overdreven uitgelaten, claimend of opdringerig.   De emotionele onverschilligheid kan leiden tot pijnlijke reacties die niet passen bij bepaalde emoties of gebeurtenissen. Inzicht in de eigen situatie ontbreekt.

Ongedurigheid of rusteloosheid zoals voortdurend heen en weer lopen.

Een veranderd eetpatroon zoals overmatig eten.

Obsessief-compulsief gedrag. Daarmee wordt bedoeld het krampachtig vasthouden aan tijden (maaltijden, koffie e.d.), bepaalde activiteiten en patronen.

De spontane spraak wordt minder. Dit is merkbaar doordat er minder wordt deelgenomen aan gesprekken, er worden korte antwoorden op vragen gegeven, net niet kunnen komen op bepaalde woorden. De spraakstoornissen verergeren geleidelijk als direct gevolg van de achteruitgang van de temporale- of slaapkwabben van de hersenen.

Deze verschijnselen verergeren tijdens het proces van dementering en zijn zeer belastend voor de directe omgeving. De zelfverzorging gaat uiteindelijk sterk achteruit. 

Wat zijn oorzaken van Korsakov?

De oorzaak(en) van deze vorm van dementie

Het is een ziekte veroorzaakt door langdurig alcoholgebruik in combinatie met een slechte voeding. Met name het hierdoor optredende thiamine (vitamine B1)-gebrek is verantwoordelijk voor het ontstaan van het syndroom.

Ze eten te weinig en niet gezond. Hierdoor ontstaan voedingstekorten. Bij aanhoudend gebruik aan B vitaminen kan zich dan het Korsakov-syndroom ontwikkelen. 

Kenmerken Lewy body dementie

De symptomen van deze vorm van dementie

De mate van alertheid - verwardheid kan van moment tot moment schommelen, het ene moment helder, het andere moment niet aanspreekbaar.

Bij 70% van de mensen met Lewy body dementie is sprake van hallucinaties vaak al vroeg in het ziekteproces.

Er zijn verschijnselen die vergelijkbaar zijn als die bij de ziekte van Parkinson zoals tremor, stijfheid, langzame beweging, een gebogen postuur en een afwijkende manier van lopen. Bij de ziekte van Parkinson is echter de kans op hallucinaties en wanen veel kleiner. 

Vanaf welke leeftijd kan fronto temporale dementie ontstaan?

tussen de 40-50

Wat is de behandeling bij Huntington?

Er is op dit moment geen medicijn dat huntington kan vertragen of genezen. De behandeling is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van leven en op het minimaliseren van mogelijke gevolgen zoals gewichtsverlies, vallen en verslikken. Ook is het mogelijk depressie en andere psychiatrische gevolgen te behandelen. Omdat huntington een complexe ziekte is zijn verschillende zorgverleners betrokken. Zoals de neuroloog, fysiotherapeut, logopedist, diëtist en psycholoog of psychiater. Hulpmiddelen (zoals een rolstoel, woningaanpassing) zijn nodig. Na de inzet van thuiszorg en dagbehandeling is voor veel mensen uiteindelijk opname in een verpleeghuis noodzakelijk 

Wat houdt Parkinson in?

Tekort aan de stof dopamine in de hersenen. Dit tekort ontstaat door het afsterven van dopamineproducerende zenuwcellen in een specifiek gebied van de hersenen: de zwarte kernen (substantia nigra). Mogelijk spelen hierbij achteruitgang van de werking van de hersenen met toenemende leeftijd, een stoornis in de eiwitstofwisseling en omgevingsfactoren zoals aanraking met giftige stoffen een rol. 

De symptomen van deze vorm van dementie

Trillen (tremor) van de handen, benen, kin of tong

Trager worden van bewegingen (bradykinesie), moeite met starten van bewegingen (akinesie) en ontbreken van automatische bewegingen (hypokinesie)

Stijfheid van de spieren (rigiditeit)

Houdings- en evenwichtsproblemen en soms vallen bij langer bestaan van de ziekte

‘Bevriezen’ van de benen tijdens lopen (freezing), waardoor het lijkt alsof de voeten aan de vloer blijven plakken’

Cognitie

Trager denken

Verminderde reuk

Slaapstoornissen

Stemmingsproblemen en depressie

Verandering van seksuele behoeften 

Levensverwachting is niet korter dan bij gezonde mensen

Wat is glaucoom?

- verhoogde druk in de oogbol

- gezichtsveld wordt kleiner

- kan uiteindelijk tot blindheid leiden

Behandeling: met oogdruppels

- die de afvoer van het oogvocht bevorderen

- waarvoor de druk daalt

- chronisch

Bij onvoldoende resultaat kan ook gelaserd worden of operatie aan het oog.

Noem kenmerken van alzheimer

De symptomen van deze vorm van dementie

Iemand met de ziekte van Alzheimer krijgt moeite met alledaagse dingen zoals plannen maken, beslissingen nemen, problemen oplossen en een gesprek volgen

Nieuwe informatie onthouden; het onthouden van wat er net gezien of gehoord is. 

Informatie onthouden die langere tijd in het geheugen zat onthouden waar hij is, of welke dag, welke maand of welk jaar het is.

Taal gebruiken en begrijpen. Dit heet afasie.

Voorwerpen en geluiden herkennen en weten waar ze voor zijn. Dit heet agnosie.

Handelingen uitvoeren of in de juiste volgorde uitvoeren. Dit heet apraxie.

Nadenken over situaties en deze beoordelen.