E1 Architectuur: 3. Software (23-24)

• Informatica
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4-6

Computer Architectuur (E1)

Antje Roestenburg

[e-mail]

Vorige les: Hardware

Huiswerk

• lezen t/m hoofdstuk 4 (Hardware)
  
• 3.3 - vraag 1
  
• 3.5 - vraag 1
  
• 4.2 - vraag 1
  
• 4.6 - vraag 1 t/m 3
  
• 4.7 - vraag 1
  

Model voor informatieverwerking

invoer

uitvoer

verwerking

opslag

Computerarchitectuur

Software

Software

We kunnen software onderverdelen in 2 groepen:

1. Besturingssysteem (OS) 
   Zorgt voor samenwerking tussen  tussen applicaties en gebruiker aan de ene kant en hardware aan de andere kant.
2. Toepassingssoftware 
   Programma's die je kan installeren om te gebruiken.
   

Besturingssysteem

• Beheer van (rand)apparatuur
  
• Bestandsbeheer
• Taakbeheer

Beheer randapparatuur

Zorgen dat randapparatuur werkt 

Hiervoor wordt speciale software gebruikt: drivers

OS zorgt ook dat hardware beschikbaar is voor applicaties

Bestandsbeheer

Bijhouden waar data is opgeslagen

Bijvoorbeeld:

• Word bestand van 280kb.
• Indeling van opslagmedia (zoals harde schijf) in clusters van 32 kb.
• OS bepaalt in welke clusters het bestand wordt opgeslagen.

Taakbeheer

Regelen van multitasken 

Moderne CPU's hebben meerdere "cores" (multiprocessing).
OS verdeelt taken over cores.
Een core kan maar 1 ding tegelijk. Door snel te wisselen toch meerdere taken tegelijkertijd uitvoeren

Verschillende besturingssystemen

Desktops en laptops

• Windows 
• MacOS
• Linux
• ChromeOS
• etc

Smartphones en tablets

• Android
  
• iOS 
• etc

Systeemondersteuningsprogramma’s

Extra functionaliteit voor het OS:

• Virusscanner
  
• Registereditor
  
• Netwerkmonitor
  
• Configuratiescherm
  
• Compressieprogramma’s
• etc

Emulatoren

Op een computer een ander apparaat 

‘nabootsen’, zoals b.v. smartphone.

• Handig voor testen
• Mogelijk om oude software
  te blijven gebruiken
• Ook voor (oude) games die niet
  op de hardware werken
  (b.v. virtualconsoles.com)

Virtuele machines

Op één computer meerdere ‘virtuele’ computers maken. 

Veel gebruikt voor servers, zoals webhosting.

Eindgebruiker merkt het niet (lijkt volwaardig systeem)

Is volgende afbeelding een voorbeeld van hardware of software?

1. fysieke laag (hardware)
2. logische laag (software)
3. toepassingen laag (software)

Is volgende afbeelding een voorbeeld van hardware of software?

1. fysieke laag (hardware)
2. logische laag (software)
3. toepassingen laag (software)

Is volgende afbeelding een voorbeeld van hardware of software?

1. fysieke laag (hardware)
2. logische laag (software)
3. toepassingen laag (software)

software toepassingen

Meer en minder specialistische software

• Standaardsoftware
  Gemaakt voor groot publiek (bv MS Word)
• Specialistische software
  Voor kleinere doelgroep met specifieke doelen/eisen
  (bv Boekhouding)
• Maatwerksoftware
  Op maat gemaakt voor (meestal) grote klant 
  (bv simulatiesoftware voor het leger)

Software licenties

Het recht om software te gebruiken.

Software is te koop, of soms gratis of ondersteund met advertenties. 

(Er is altijd een gebruiksovereenkomst bij software.)

Bijvoorbeeld:

• Commerciële software (betaald gebruik en met copyright)
• Freeware (gratis te gebruiken, maar wel met copyright)
• Open Source (soort Creative Commons voor software)

Geef jij wel eens geld uit aan/in apps?

Nog nooit gedaan

Een enkele keer

Regelmatig

Vaak

Huiswerk: Fundament

Hard- en Software (E1):

• lezen t/m hoofdstuk 5 (Software)
• 5.2 - vraag 1 t/m 4
• 5.6 - vraag 1 t/m 3
• 5.7 - vraag 2 & 4