5V 2021 SK H12.4 radicaalmech. additie les 1

5V SK @ LPM Hoofdstuk 12
reactiemechanismen met behulp van filmpjes
1 / 21
next
Slide 1: Slide
ScheikundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5,6

This lesson contains 21 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

5V SK @ LPM Hoofdstuk 12
reactiemechanismen met behulp van filmpjes

Slide 1 - Slide

deze les
Er zijn verschillende types chemische reacties, waaronder:
- additie-reactie = toevoegingsreactie
- substitutie-reactie = vervangingsreactie

Beide reacties kunnen op verschillende manier plaatsvinden
vandaag: radicaal mechanisme en additie

Slide 2 - Slide

herhaling 4V: Additie reactie




C2H4        +       Br2      →       C2H4Br2
Br-atomen worden toegevoegd aan een alkeen

Slide 3 - Slide

Kenmerken van een additiereactie
  • Je start met een onverzadigde koolwaterstof  (C=C)
  • Een stof toegevoegd, bijvoorbeeld Br2, Cl2, H2, I2, HF,  HCl, HBr, H2O etc.
  • De dubbele binding klapt open en er ontstaat één nieuwe stof
  • De reactie verloopt snel

Slide 4 - Slide

4V Substitutiereactie




  propaan        +            broom                1-broompropaan    +     waterstofbromide
    
Eén H-atoom wordt VERVANGEN door één Br-atoom van Br2. 
Het andere Br-atoom neemt het H-atoom mee!

Slide 5 - Slide

Kenmerken van een substitutie
  • Je start met een verzadigde koolwaterstof 
  • Een H-atoom wordt vervangen door een ander atoom (vaak 'n halogeen)
  • Er ontstaan twee nieuwe stoffen
  • De reactie verloopt alleen onder invloed van UV-straling of licht

Slide 6 - Slide

tip
additie =  toevoegen
substitutie = vervangen
herken je een additie of substitutie reactie?
1
2
3
4
additie
additie
substitutie
substitutie
geen v beide

Slide 7 - Drag question

reactie mechanismen
HOE vindt een reactie plaats? 'Wie valt wie aan?'
Dit vraag inzicht in de geometrie van de reagerende stoffen.
We bespreken radicaal-mechnisme en ionair mechanisme.

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

na deze les kun je
  • uitleggen wat een radicaal is
  • uitleggen wat initiatie, propagatie en terminatie is
  • de stappen van het radicaal mechanisme van een additie reactie weergeven in structuurformules

Slide 10 - Slide

additie reactie & radicaal mechanisme

we starten met een voorbeeld in een filmpje:
propeen (C3H6) reageert met chloor (Cl2)

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Video

aantekening additie-reactie via  radicaal mechanisme
voor als het filmpje niet duidelijk is

Slide 13 - Slide

  • Initiatie: De eerste stap, waarbij een binding breekt o.i.v. (uv)-licht en radicalen (deeltje met ongepaard elektron) ontstaan.

  • Propagatie: De tweede stap, waarbij de ontstane radicalen reageren met moleculen (reactie 1), en op deze manier nieuwe radicalen vormen, die weer verder kunnen reageren met andere moleculen (reactie 2). 

  • Terminatie: De derde stap, waarbij twee radicalen met elkaar reageren en daardoor stopt de reactie: de deeltjes reageren niet verder.
aantekening (1/2)
additie reactie via radicaal mechanisme

Slide 14 - Slide

Wat kun je zeggen
over een radicaal?
A
het heeft een + lading
B
het heeft een - lading
C
het heeft een ongepaard elektron
D
het heeft een vrij elektronenpaar

Slide 15 - Quiz

Noem de namen van de drie stappen in het radicaalmechanisme van een additiereactie

Slide 16 - Open question

aantekening (2/2)
neem de voorbeelden over

Slide 17 - Slide


But-1-een en chloor (Cl₂) reageren met elkaar via radicaal mechanisme. 
Welke structu(u)r(en) kan (kunnen) dan ontstaan (meerdere mogelijk)?
A
B
C
D

Slide 18 - Quiz

Initiatie van Cl₂ leidt tot twee Cl∙ radicalen. De C=C binding doneert een elektron aan Cl∙ en er ontstaat een binding.
Er kunnen zo twee verschillende radicaal-moleculen van chloorbutaan ontstaan.

Slide 19 - Slide

veel nieuw??
lees rustig het boek door
gebruik je aantekeningen bij het maken van de opgaven 
kijk filmpjes op Youtube: 
zoek op: substitutie, additie, vwo, mechanisme
- scheikunde lessen
- kemia scheikunde 
- wouter renkema scheikunde

Slide 20 - Slide

HW
lees 12.4 (we hebben nog niet alles behandeld)
maak opg 37 en teken op dezelfde manier als in de les de additie reactie van propeen met Br₂.
Dus geef in structuurformules: initiatie, propagatie (2 reacties) en terminatie. Uitdaging: welke moleculen kunnen er theoretisch allemaal gevormd worden bij de terminatie?

Slide 21 - Slide