Je lijkt op Les 3 Deel 1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Wat weet jij al over erfelijkheid?

Lesdoelen

• Je kan uitleggen wat erfelijke eigenschappen zijn
• Je kan het verschil uitleggen tussen genotype en fenotype.
• Je kan uitleggen waar de informatie voor je erfelijke eigenschappen zitten.

Bouwbeschrijving

Chromosomen: (DNA)zit alle informatie bv welke kleur haar, ogen enz.

chromosomen(elke cel van een mens)

Cel delen wordt dus alle infomatie gekopieerd.

Chromosomen liggen in paren in de celkern

Genen

Gedeelte van het chromosoom dat staat voor een erfelijke eigenschap.

Je hebt altijd 1 gen van een eigenschap, 1 allel van je vader en 1 allel van je moeder.

Eigenschappen erf je (genotype)

Hoe ontstaat het genotype?

• Zaadcel met 23 chromosomen van vader + met eicel met 23 chromosomen = bevruchte eicel. 
• Genotype staat vast
• gewone celdeling...... elke cel zelfde genotype
  

Variatie in genotypen
Wat is waar?

1. Ontstaan door verandering in het fenotype
2. Ontstaan in de nakomelingen door geslachtelijke voortplanting

Hoe ontstaat het fenotype?

• Alle informatie uit het genotype+ invloeden uit het milieu
• Je kan je fenotype veranderen, je genotype ....
  

Fenotype

-Je fenotype komt tot stand door je genotype en de invloeden vanuit het milieu.

Ezelsbruggetje:

GENotype

Fenotype = verF

Welk van onderstaande eigenschap heeft te maken met het fenotype?

1. Blond geverfd haar
2. Kort geknipt haar
3. Rossig haar
4. Zowel A, B als C

Welke stelling is juist?

1. Fenotype = genotype + milieu
2. Milieu = genotype + fenotype
3. Genotype = fenotype + milieu

Welke van de twee kan je in je leven veranderen?

1. Genotype
2. Fenotype

Wat is waar?

1. één-eiïge tweeling hetzelfde genotype
2. een eiïge tweeling verschillend genotype
3. twee-eiïge tweeling hetzelfde genotype
4. twee-eiïge tweeling verschillend genotype

Een tweeling.
Wat is waar?

1. één-eiïge tweeling hetzelfde genotype
2. een eiïge tweeling verschillend genotype
3. twee-eiïge tweeling hetzelfde genotype
4. twee-eiïge tweeling verschillend genotype

He haar van deze baby is:

1. genotype
2. fenotype

Aangeboren afwijking

• Fout in de chromosomen
• Erfelijke ziekte: erf je een ziekte van je ouders
Ongevaarlijk: kleurenblindheid
Gevaarlijke: ziekte van duchenne: hier worden spieren afgebroken, hartspier wordt steeds zwakker(vaak niet ouder dan 30)

Syndroom van Down

1 chromosoom teveel in hun cellen
Meestal minder goed leren maar in andere juist wel goed

meer kans op down: als de vrouw ouder wordt

vrouwen vanaf 36 jaar

Vruchtwaterpunctie: zuigt de arts met een naald een beetje vruchtwater uit de baarmoeder. Met de echoscoop kijkt hij of hij goed prikt. Vruchtwater zitten cellen van de foetes(onderzoekt de chromosomen op erfelijke aandoeningen)

Vlokkentest:
cellen uit de placenta gezogen. hierin zitten ook cellen van de foetus.