ACT 3 DE TWAALFDE VERJAARDAG VAN ELISABETH

• WO
• Lager onderwijs

ACT 3 DE TWAALFDE VERJAARDAG VAN ELISABETH

ACTIVITEIT 3

DE TWAALFDE VERJAARDAG VAN ELISABETH

We frissen even op...

Is hij de enige baas 

van ons land?

Nu Elisabeth weet waar de grenzen van haar land liggen, is ze klaar voor

haar reis met haar papa. Prinses Elisabeth zal niet de enige baas in België

zijn. Daarvoor is België (hoe klein het land ook is) veel te groot. ‘Net zoals

de directeur niet de enige baas is in een school’, had papa gezegd.

Een school heeft regels; iedereen moet zich daaraan houden. Een school is

onderverdeeld in een aantal klassen en in elke klas gelden de eigen

klasregels. Daarover mogen de leerlingen vaak samen met hun leerkracht

nadenken. Die hangt de regels dan zichtbaar op in de klas. Zo weet

iedereen aan welke regels hij zich moet houden.

Dat is met ons land net zo. België is onderverdeeld in tien provincies. Er

zijn vijf Vlaamse en vijf Waalse provincies.

We leren de verschillende provincies en hun hoofdsteden kennen en ze op de  juiste plaats op de kaart te zetten. 

Het was nog heel vroeg in de ochtend toen ze Elisabeth kwamen wakker

maken. Het was haar twaalfde verjaardag en haar vader had beloofd om

een rondreis van twee dagen te maken door het land waarover zij later

zou regeren: België. Mama kwam de kamer binnen en gaf haar een zoen

en een kroon van papier. Papa kwam binnen met een cadeau. Er zat een

mooi lint rond. Elisabeth deed het pakje open en zag een kaart. Geen

verjaardagskaart, maar een kaart met een land erop. Rechts onderaan zag

ze een legende. De kaart was bijzonder, want het land waarvan zij ooit

koningin zou worden stond erop. Op de kaart vond ze tien plaatsnamen.

Jullie kennen die namen al … Ik ben benieuwd of jullie ze alle tien op het

kaartje in de werkbundel kunnen schrijven. 

De limousine staat klaar

Elke provincie heeft een hoofdstad. Door goed naar het verhaal te

luisteren, lukt het je zeker om de hoofdsteden op de juiste plaats in te

vullen. Denk bij het opschrijven van de namen aan de hoofdletters.

Elisabeth trok haar mooiste jurk aan. Met haar kaart onder de arm en haar

papieren kroon op haar hoofd ging ze naast papa in de auto zitten. De

chauffeur zou hen door het hele land gidsen. Mama, Gabriël, Emmanuel

en Éleonore zwaaiden en wensten haar een fijne dag.

Slide 3

Elisabeth vertrok uit Brussel. Dat stuk is zwart gearceerd op de kaart. Eerst

wilde Elisabeth de vijf Vlaamse provincies leren kennen. De eerste grens

die ze overstak, was die van Brussel naar Vlaams-Brabant.

Slide 4

In Vlaams-Brabant belandde ze al snel in de hoofdstad Leuven. Ze

ontmoette er een heleboel studenten die ervan droomden om later

professor of astronaut te worden. Astronaut, dat leek Elisabeth ook wel

wat … Elisabeth en koning Filip namen afscheid van de studenten en

vervolgden hun reis naar het oosten. Zo kwamen ze in Limburg.

Slide 5

Koning Filip was opgetogen. Hij had gehoord dat je in Hasselt, de

hoofdstad van Limburg, een lekker jenevertje kon drinken.

Zo gezegd zo gedaan: hij koos er een met appelsmaak. Elisabeth kreeg een

versgeperst appelsapje. Dat smaakte. Hun glaasje was leeg en 

Slide 6

Daar gingen ze samen naar de haven om even naar de boten te kijken. Dat

vond Elisabeth heerlijk: op een bankje met haar neus in de zon naast papa.

Hier zou ze wel de hele dag naar de boten kunnen turen … Ze zag er hele

grote die van een ver land kwamen en ook enkele kleine, met hun zeilen

in de wind.

De provincie Antwerpen was makkelijk te onthouden, vond Elisabeth,

want de hoofdstad heet net hetzelfde: Antwerpen. ‘Dan heb je geluk,’ zei

koning Filip, ‘want in Wallonië zijn er zo nog twee provincies. Maar dat is

TIP!

Vertel de leerlingen dat ze thuis

op www.computermeester.be

kunnen oefenen om de provincies

juist te plaatsen. Raad aan om dat

elke dag tien minuten te doen,

zodat ze aan het einde van het

thema niet meer veel moeten

leren. Je kunt die taak ook als

‘eerder-klaaropdracht’ inlassen en

zo observeren of de leerling online

informatie kan opzoeken.

PowerPointpresentatie

middenkatern

21

voor straks! Eerst maken we onze route door Vlaanderen af. We volgen

het water van de Schelde stroomopwaarts en komen zo vanzelf in de

volgende provincie terecht.’

Slide 7

In Oost-Vlaanderen ging Elisabeth met haar papa naar het Gravensteen.

Dat staat in de hoofdstad Gent en is de enige overgebleven middeleeuwse

burcht in Vlaanderen.

Elisabeth vond de kantelen en het torentje prachtig om te zien. Even

voelde ze zich een prinses in de middeleeuwen. Papa vertelde over de

kapel, de verdedigingsmuren en de folterkelder. Daar vond Elisabeth het

een beetje eng.

Ze moesten nu nog één Vlaamse provincie bezoeken: West-Vlaanderen

Slide 8

Eerst gingen ze naar de provinciehoofdstad Brugge. Ze namen een koets

en reden tussen de eeuwenoude huizen. Papa vertelde haar dat de huizen

beschermd waren en dat er niets aan mocht veranderen, zodat de

kinderen later ook kunnen zien hoe de mensen vroeger leefden. Elisabeth

vond het indrukwekkend. De koets bleef maar rijden, tot ze plots

aankwamen in Zeebrugge. Daar trokken ze snel hun zwemkledij aan en

sprongen in het water. Samen probeerden ze over de golven te springen.

Er verkocht iemand ijsjes op het strand. Papa bestelde twee waterijsjes.

Toen papa Elisabeth uit het water riep, fopte ze hem door te zeggen dat

ze tussendoor even naar Engeland en weer terug was gezwommen.

Koning Filip speelde het spelletje mee: ‘Wat een atlete!’, zei hij en hij

knipoogde naar haar. 

Slide 9

Een van Elisabeths overgrootvaders, koning Leopold II, had vlakbij in

Oostende voor een aantal prachtige gebouwen gezorgd die je daar

vandaag nog altijd kunt bewonderen. Dat vond Elisabeth best leuk. Al had

ze gehoord dat die koning niet de allerliefste koning was geweest. ‘Zo,’ zei

koning Filip, ‘nu ken je alle Vlaamse provincies en hun hoofdsteden.’ Nu ze

de Vlaamse provincies allemaal hadden doorkruist, bleven ze overnachten

in ‘de koningin der badsteden’: Oostende. Die naam vond Elisabeth wel

toepasselijk.

Slide 10

De volgende ochtend waren ze vroeg wakker. ‘Nu zetten we onze reis

verder in Wallonië. Daar zul je Frans moeten spreken, want de inwoners

spreken er Frans.’ ‘Net zoals in Brussel’, zei Elisabeth. ‘Ongeveer,’

antwoordde koning Filip, ‘want daar spreekt de helft Nederlands en de

andere helft Frans.’

Toen ze Henegouwen binnenreden, merkte Elisabeth al snel op dat het

landschap veranderde. In Vlaanderen was het land vooral vlak en nu reden

ze vaak hellingen op. ‘Het lijkt wel alsof we in de bergen zitten’, zei ze.

Koning Filip moest lachen. ‘Ja,’ zei hij, ‘al mogen we ze zo niet noemen,

want onze heuvels zijn net niet hoog genoeg om ze een berg te noemen.’

‘Wat flauw!’, zei Elisabeth. Ze vond de bergen best hoog. ‘Dan kan ik je

misschien toch een beetje gelukkig maken,’ zei koning Filip, ‘want

22

misschien mogen we de heuvels hier geen bergen noemen, maar de

hoofdstad hebben ze wel zo genoemd: Bergen.’

Slide 11

Daarna reden ze door naar Waals-Brabant. ‘Daar zijn we al geweest’, zei

Elisabeth. ‘Dan heb je niet zo goed opgelet, Elisabeth’, zei papa. ‘VlaamsBrabant, daar zijn we al geweest. Waals-Brabant ligt daar net onder.’ Tja,

zelfs een prinses maakt soms een foutje. ‘In Waals-Brabant ligt de

proviciehoofdstad Waver en daar gaan we heel even naar je favoriete

attracties, in Walibi!’

‘Wat?’, zei prinses Elisabeth. Ze kon het bijna niet geloven. Ze mocht drie

attracties kiezen en daarna moesten ze weer vertrekken. Ze koos de

Vampire, het reuzenrad en de Radja River. Ze smeekte om een suikerspin

toen ze naar buiten gingen, maar die kreeg ze niet. Want …

Slide 12

In de volgende provincie, Luik, stond haar nog iets lekkers te wachten: een

heerlijke Luikse wafel in de hoofdstad Luik. ‘Aha!’, zei Elisabeth. ‘Dat is de

tweede provincie waarvan de hoofdstad makkelijk te onthouden is: Luik

- Luik’.

Slide 13

‘Ik neem je meteen mee naar de westelijke buur van Luik, want die is ook

supermakkelijk om te onthouden: Namen. Kun je de naam van de

hoofdstad raden?’

‘Namen!’

Elisabeth zag er mensen in een kajak op de Maas. En, ja hoor … Daar zag

ze papa met twee peddels en twee reddingsvesten aankomen. ‘Dit is de

beste reis ooit!’, zei Elisabeth. De kajak besturen was niet zo makkelijk. Na

een tijdje kregen ze het peddelen samen onder de knie. Toen ze

uitstapten, was hun broek nat. Koning Filip voelde zich een beetje

ongemakkelijk en Elisabeth moest heel erg lachen.

Slide 14

Voordat ze terug naar het paleis gingen, moesten koning Filip en prinses

Elisabeth nog één provincie bezoeken. Dat was Luxemburg.

Grappig, de provincie Luxemburg heeft net dezelfde naam als het

buurland. Maar de hoofdstad heet anders: Aarlen. Wat daar te ontdekken

valt, zul je zelf eens moeten opzoeken. Want toen ze aankwamen in

Aarlen, waren Elisabeths ogen al toe.

Slide 15

Koning Filip wou haar niet wakker maken. Hij sloeg een arm om haar heen

en trok een dekentje over haar schouders. De chauffeur bracht hen terug

naar het paleis. Koningin Mathilde was blij om hen terug te zien. Samen

legden ze Elisabeth in bed. Ze deed nog één oog open, maar mama zei:

‘Slaap maar, lieve schat. Morgen is een nieuwe dag en dan kun je me al je

avonturen vertellen.’ Mama zette haar kroontje af en Elisabeth viel in een

diepe slaap.

Tussen de vijf Vlaamse en vijf Waalse provincies loopt de taalgrens.

Markeer die grens in het groen. Welke taal spreken de mensen boven de

taalgrens? Welke taal spreken ze onder de taalgrens?

Sommige mensen in België spreken nog een derde taal. Welke? (Duits) Die

taal spreekt men in een stukje van Luik aan de Duitse grens.