4.2 De industriële samenleving(1)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Begintaak

Lees en bekijk bron 1 op blz 25 (TH)  blz 26 (HA)

Noteer de antwoorden van vraag 1 in je schrift

Vorige lessen

H4.1

De eerste fabrieken

Oorzaken en gevolgen van de Industrialisatie

De Romantiek (HA)

video: de I.R.

4.2 De industriële samenleving 

• Je kunt uitleggen hoe de werk- en leefomstandigheden van de arbeiders waren.

• Je kunt uitleggen wat een klassenmaatschappij is en hoe die verschilde van een standensamenleving.

begrippen

urbanisatie

kapitalisme

klassen

klassenmaatschappij

Maak in je schrift een tabel. 

Links: woonomstandigheden/ rechts: werkomstandigheden

Woonomstandigheden	Werkomstandigheden
- - - - -

schrijf zo veel mogelijk steekwoorden op over de omstandigheden die je ziet in de volgende video's

Videofragment 

Hierop moet je letten tijdens de video:

In welke omstandigheden werkt men.

Werkomstandigheden

• Saai en/of gevaarlijk werk
• vrouwen en kinderen
• Lange dagen (14 uren)
  
• lawaai en smerig
• Lage lonen
• Geen rechten
  

Videofragment Daens

Hierop moet je letten tijdens de video:

In welke omstandigheden leefde men.
Speelt geloof een belangrijke rol in het leven?

Leefomstandigheden

• Kleine en slechte woningen onder de schoorstenen van de fabrieken
• Veel gezinsleden
• Slecht voedsel
• Slechte hygiëne zorgt voor ziektes als cholera en TBC

Leefomstandigheden

• Hoge kindersterfte (arbeidersvrouwen gaven geen borstvoeding).
• Slechte hygiëne zorgt voor ziektes als cholera en TBC.


• Drankmisbruik

Lees de tekst op blz 26 (th) 27 (ha)

Vul je schema aan met de informatie 

Noteer in je schrift:

Urbanisatie: (geef de betekenis)

4.2 De industriële samenleving 

• Je kunt uitleggen hoe de werk- en leefomstandigheden van de arbeiders waren.

• Je kunt uitleggen wat een klassenmaatschappij is en hoe die verschilde van een standensamenleving.

Lees blz 27 (th)

blz 28(ha)

Lees de tekst'

onderstreep de betekenis van kapitalisme

noteer in je schrift

klasse (betekenis)

klassenmaatschappij (betekenis)

De klassenmaatschappij

• Door het kapitalisme veranderde de samenleving.
• De standensamenleving verdween: geestelijken en adel waren niet meer zo belangrijk. 

noteer zoveel mogelijk kenmerken bij iedere klasse

klasse	kenmerken
ondernemers
middenklasse
arbeiders

klasse	kenmerken
ondernemers	kleine groep rijk kapitaal goede woonomstandigheden
middenklasse	geschoold, winkeliers, schoolmeesters, kantoorpersoneel
arbeiders	grootste groep geen bezit hard werken slechte woonomstandigheden

Klassenmaatschappij

Klassenmaatschappij

ondernemersklasse

middenklasse

arbeidersklasse

Aan de slag! TH blz 25 /HA blz 30

Maak opdr 4 t/m 9 van par 4.2 

Indien je moeite hebt met de uitleg: Lees par 4.2

klaar: 

toetsvraag

Gebruik bron 1

Een historicus gebruikt deze bron om aan te tonen dat de

Industriële Revolutie naast economische veranderingen ook sociale veranderingen tot gevolg heeft.

Ondersteun deze conclusie door, telkens met een voorbeeld uit de bron:

--> een economische verandering van de Industriële Revolutie te noemen die uit deze bron blijkt en

--> een sociale verandering door de Industriële Revolutie te noemen die uit deze bron blijkt.

EXAMENVRAAG

Vanaf 1870 kwamen er in Nederland steeds meer fabrieken. In deze fabrieken gingen veel kinderen werken.
Geef één argument van een voorstander en één argument van een tegenstander van kinderarbeid in fabrieken.
Doe het zo:
voorstander: ... (geef één argument) 

tegenstander: ... (geef één argument)

Tegenstanders

Het werk in fabrieken is ongezond/riskant/vermoeiend voor kinderen. Kinderarbeid zou niet nodig moeten zijn om het inkomen van volwassenen aan te vullen. Kinderen hebben recht op onderwijs. De werktijden zijn te lang.

Voorstanders

Kinderen zijn goedkope arbeidskrachten. Kinderen kunnen het geringe gezinsinkomen aanvullen / het gezin lijdt minder armoede. Kinderen kunnen het fijne handwerk verrichten dat door volwassenen niet gedaan kan worden. Het is gezond om op jonge leeftijd lichamelijke arbeid te verrichten.