Lesbrief 1

• Dienstverlening en Producten
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Keuzevak Natuur, milieu & hergebruik

Leerdoelen

• Ik ken de belangrijkste soorten afval en grondstoffen.
• Ik weet wat recyclen, hergebruiken, composteren en restafval betekenen.
• Ik ken de stappen van de afvalhiërarchie.
• Ik weet welke stappen horen bij de levenscyclus van een product.
• Ik begrijp waarom afval scheiden belangrijk is.
• Ik kan uitleggen hoe vervuiling ontstaat en waarom dit schadelijk is.
• Ik snap waarom sommige materialen wél en andere niet gescheiden worden ingezameld
• Ik kan een levenscyclus in eigen woorden uitleggen.

Afvalbeheer

GFT → compost

Plastic → wordt niet gecomposteerd, wel gerecycled (gedeeltelijk)

Papier/karton → recycling

Blik/metaal → recycling

Glas → glasbak + statiegeldflessen = hergebruik

Textiel → hergebruik + recycling

KCA → speciale verwerking

Restafval → storten of verbranden

• Recycling

• stoffen opnieuw gebruiken
• logo's voor recycling:

• goed voor het milieu
• Groene rolcontainer : GFT Afval
• Grijze rolcontainer : rest afval
• Plastic rolcontainer / plastic zakken : plastic afval
• Glas moet in de glasbak
• (Klein) chemisch afval apart inzamelen (zoals batterijen)
  

Milieustraat

• bijna alle gemeenten hebben een milieustraat; je kunt hier afval gescheiden inleveren
• hier staan grote bakken waar je glas, restafval, tuinafval, oude huishoudelijke apparaten kunt inleveren

Glasbak

Glas gooi je in de glasbak. Er zitten verschillende vakken: wit glas, bruin glas en gekleurd glas.

Papier en karton container

Oud papier en karton gooi je in de papierbak. De lege melkpakken mogen er niet in.

De PMD container

Plastic, blik en drinkpakken gooi je in de PMD container. 

GFT-afval

Het groente, fruit en tuin afval gooi je in de groene container.

Klein chemisch afval

In het klein chemisch afval zitten giftige stoffen, dit kun je bij sommige winkels in een bak gooien.

Restafval

Al het afval dat overblijft heet restafval. Dit afval gooi je in de grijze container of de ondergrondse container.

Kleding en schoenen

Je oude kleding en schoenen kun je inleveren voor een goed doel. In het winkelcentrum staan vaak kledingbakken.

Wat betekend GFT?

1. Geel fruit en tomaten
2. Groen fruit en tuin
3. Gras, fruit en tuin
4. Groente, fruit en tuin

Afval scheiden

Recycling – Hergebruik – Composteren – Sorteren

Recycling → materialen worden eerst klein gemaakt → opnieuw gebruikt

Hergebruiken → product in zijn geheel weer gebruiken

Composteren → GFT wordt compost

Sorteren → producten worden opnieuw verkocht

Vervuiling

🟦 Luchtvervuiling: Uitlaatgassen, fabrieken, rook, fijnstof.

🟦 Watervervuiling: Plastic in rivieren en zee, chemicaliën, olie.

🟦 Bodemvervuiling: Giftig afval, lekkende batterijen, landbouwgif.

🟦 Ruimtevervuiling: Zwerfafval in straten, parken en natuur.

Levenscyclus

🌍 Grondstoffen

Materiaal dat nodig is om producten te maken of diensten te leveren.

🪨 Aarde - Grondstoffen uit de bodem, zoals klei en zand.

🛢️ Olie - Gebruikt voor kunststof, brandstof en chemische producten.

🔥 Gas - Brandstof voor energie en verwarming.

🌲 Hout - Natuurlijk materiaal voor bouw, papier en meubels.

⚫ Steenkool - Fossiele brandstof voor energieopwekking.

Wat mag er bij het PMD afval?

Pak chocomel

1. Wel
2. Niet

Wat mag er bij het PMD afval?

Dopjes van bierflesje

1. Wel
2. Niet

Het opnieuw gebruiken van een leeg jampotje, om het vervolgens als een pennenbakje te gebruiken, noem je:

1. Hergebruiken
2. Recycling

De oude cd's hangt Yasmine op in haar kamer als decoratie, dit noem je...

1. Hergebruiken
2. Recyclen

Youssef heeft de oude fiets van zijn broer gekregen, dit noem je...

1. Hergebruiken
2. Recyclen

Cradle to cradle

• Van wieg tot wieg
• Alle onderdelen van een product weer gebruikt kunnen worden voor een nieuw product

Recyclen

• Een oud product verwerken in een nieuw product.
• Helaas wordt nog lang niet alles gerecycled

Productieketen van een laptop

🧠 1. Ontwerpen - De laptop wordt bedacht en ontworpen in een land met veel kennis en technologie.

🏭 2. Productie starten - De fabriek begint met het maken van onderdelen.

🌍 3. Grondstoffen uit de hele wereld - Materialen voor een laptop komen uit verschillende landen (zoals metalen, olie en water).

🔧 4. Halffabricaten maken - De grondstoffen worden vervoerd en verwerkt tot onderdelen zoals chips, schermen en accu’s.

📦 5. Samenvoegen tot één laptop - Alle onderdelen worden naar één fabriek gestuurd en daar in elkaar gezet tot een complete laptop.

Laptop op wereldreis

Herhaling: 

Periferie

Semi-periferie

Centrum

Rangorde van afvalverwerking.

Dit betekent dat wat bovenaan staat de beste optie is en elk stapje lager minder goed.

De ladder van

Lansink

Preventie

Hergebruiken

Recyclen

Verbranden met energieterugwinning

Verbranden zonder energieterugwinning

Wat is de meest schadelijke vorm van afvalverwerking?

Recyclen

Storten

Verbranden

Preventie

Welke vorm van afvalverwerking zien wij hier?

Leerdoelen behaald?

• Ik ken de belangrijkste soorten afval en grondstoffen.
• Ik weet wat recyclen, hergebruiken, composteren en restafval betekenen.
• Ik ken de stappen van de afvalhiërarchie.
• Ik weet welke stappen horen bij de levenscyclus van een product.
• Ik begrijp waarom afval scheiden belangrijk is.
• Ik kan uitleggen hoe vervuiling ontstaat en waarom dit schadelijk is.
• Ik snap waarom sommige materialen wél en andere niet gescheiden worden ingezameld
• Ik kan een levenscyclus in eigen woorden uitleggen.