8.2 Een nieuwe samenleving (A)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van Burgers en Stoommachines

8.2 Een nieuwe samenleving (A)

Wat gaan we doen? 

1. Welkom

2. Leerdoelen terugkoppeling

3. Leerdoelen

4. Theorie

5. Beeldmateriaal

6. Aan de slag

7. Leerdoelen nabespreken 

Leerdoelen terugkoppeling

Je kunt beschrijven hoe Nederland als koloniale machthebber in Nederlands-Indie vormgaf aan het modern imperialisme.

Je kunt uitleggen welke politieke en ideologische motieven een rol speelden bij het opkomen en uitbreiden van het modern imperialisme. 

Leerdoelen 

Je kunt de levensomtandigheden van arbeiders beschrijven en verklaren. 

Je begrijpt waarom de midden-hogere klassen zich zorgen maakten over de sociale kwestie en je kunt uitleggen welke rol de overheid hierin ging spelen. 

Theorie 

Door de snelle industrialisatie groeiden industriesteden 

als kool. Eindhoven had in 1820 bijvoorbeeld 2300 inwoners. Dit aantal inwoners was in 1920 ruim twintig keer zoveel: 48.000! 

Theorie 

Woningen voor mensen die naar de stad verhuisden waren er niet! Deze werden vaak haastig gebouwd met weinig aandacht voor comfort, hygiene en bewegingsruimte. 

Opschrijven:

Arbeidersgezinnen brachten avonden en nachten door in gehorige, vochtige en verkrotte woningen, dicht op elkaar in kleine ruimten waar ouders en kinderen samen in een kamer sliepen. 

Theorie 

Daarnaast waren de werkomstandigheden erg zwaar! De lonen waren laag en de gezondheids- en veiligheidssituatie in de grote, lawaaiige, slecht geventileerde fabriekshallen was beroerd. 

Theorie 

Door deze slechte leefomstandigheden (dus woon- en werkomstandigheden) was de gezondheidstoestand van arbeiders slecht. Ze werden gemiddeld tussen 40 en 55 jaar oud. 

Er ontstonden ook vele sociale problemen. Mensen dronken hun ellende weg door alcohol waar kinderen thuis weer last van kregen! Kinderen gingen niet naar school: het arbeidersbestaan ging van vader op zoon. 

Theorie 

Opschrijven:

De overheid deed niets aan de problemen van arbeiders. Zij vond dat ondernemers alle ruimte moesten krijgen om zoveel mogelijk winst te maken. Hierdoor groeit de economie! (?)

Theorie 

Vanuit de samenleving begon men zich zorgen te maken over deze arbeiders. Ook waren de arbeiders door hun slechte leefomstandigheden verspreiders van ziektes en waren ze vaak in het openbaar dronken of deden aan prostitutie. 

De 'neergang van de beschaving' moest worden aangepakt! Er kwamen opvoedkampen, campagnes opgestart maar niet hielp. De arbeiders moesten voor zichzelf zien op te komen en zich verenigen .. ! 

Theorie 

Opschrijven:

De sociale kwestie: Het grote maatschappelijke vraagstuk van de slechte leefomstandigheden van de arbeidersklasse en hoe deze moest worden opgelost. 

Beeldmateriaal

Aan de slag

1. Lees  paragraaf 8.2 nog eens goed door tot de klassenstrijd van Marx. 

2. Beginnen met Kennen en Kunnen lijst van 8.2.

3. Maak de opdrachten 1, 2 en 3 op pagina 150 en 151. 

Leerdoelen nabespreken

Je kunt de levensomtandigheden van arbeiders beschrijven en verklaren. 

Je begrijpt waarom de midden-hogere klassen zich zorgen maakten over de sociale kwestie en je kunt uitleggen welke rol de overheid hierin ging spelen.