Nitrox Basis

• Baso natuurwetenschappen
• Duikopleiding
• Beroepsopleiding
• ISK

Nitrox Basis

Na deze les:

• Ken jij de voor- en nadelen van Nitrox
• Kan jij het gas in een fles analyseren
• Kan jij een duikplan voor jouw mengsel opstellen
• Weet jij wat je moet doen als iemand symptomen van zuurstofvergiftiging toont

>>

Geef een korte 'preview' wat de cursisten kunnen verwachten. Anders dan in het boek, beginnen we meteen met de theorie. Het brevet geven we uit NADAT de 1* opleiding is afgerond.

Onderwerpen deze avond

• Veiligheid clubhuis
• Herhaling theorie Nitrox (Heb je het boek gelezen?)
• Oefenen gasanalyse
• Oefenen berekeningen

Wat zijn voor- en nadelen van nitrox?

Check of de cursisten het boek hebben gelezen, door 'vrij' te laten brainstormen. Tip: antwoorden kunnen worden versleept op het scherm om ze te groeperen!

Voordelen

• Verlenging nultijden
• Korter Oppervlakteinterval mogelijk
• Minder moe (minder fysiologische stress)
• Lagere kans op DCS bij gebruik als lucht

Nadelen

• Dieptebeperking
• Zuurstof tast materiaal aan

• Vullen kan leiden tot problemen
• Hogere kans op CNS - zuurstof vergiftiging

filter uit eerste trap,

na > 1 jaar blootstelling aan pure zuurstof

>>

Het filter komt uit de eerste trap van een automaat, bedoeld voor een zuurstof stage (40 cuft alu fles met pure O2). Klik op de hotspot om zo'n zuurstof stage in actie te zien.

Dit zou een samenvatting moeten zijn van de brainstorm tijdens de vorige slide.

Waarom verlengen de nultijden?
In Nitrox zit:

1. Minder zuurstof
2. Minder stikstof
3. Meer zuurstof
4. Meer stikstof

Deze vraag is om te zien of de cursisten doorhebben dat stikstof de grote boosdoener is.

Waarom Nitrox?

EANxx = 'Enriched Air Nitrox', EAN32, EAN36

MInder stikstof = minder stikstofopbouw in ons lichaam!

>>

Belangrijk is dat het aandeel stikstof afneemt, verantwoordelijk voor stikstofopbouw in ons lichaam, en onder bepaalde omstandigheden verantwoordelijk voor DCS. Deco- en veiligheidsstops, en onze stijgsnelheid zijn maatregelen om te voorkomen dat de stikstof niet teveel wordt.

Wanneer Nitrox?

• EAN32, EAN36 is zeer
  effectief tussen 20 .. 25 meter!
• Wanneer nog meer?

1,5 .. 2x

Nitrox verlengt de nutijd met een factor 1,5 tot 2 x.  Het meest effectief is de nultijdverlenging tussen de 20 en 25 meter. Daaronder (minder diep) kom je in de regel vrijwel niet aan de nultijd vanwege je luchtvoorraad en daarboven (dieper) ook niet vanwege dezelfde reden. Maar: nitrox kan best overal worden gebruikt, want de stikstofbelasting is veel lager en dus veiliger. Zeker als nitrox als lucht wordt gebruikt.

Stelling: Als je duikt met Nitrox, dan voelt, ruikt of proeft dat anders dan met Lucht

1. Eens
2. Oneens

Een vraag om de verwachting te peilen van de cursist. Tijdens een duik merk je er niets van, de clou zit 'm in de voorbereiding, en deze slide is een bruggetje naar de berekeningen.

Partiële druk ('deeldruk')

p:     Partiële gasdruk
f:         Fractie van gas in totaal
P_ata :     Absolute omgevingsdruk

Voorbeeld voor gewone lucht op zeeniveau:

O₂ in lucht = 21%,  0,21 * 1 = 0,21

De partiële zuurstofdruk van gewone lucht op zeeniveau is 0,21 bar

De partiële stikstofdruk van gewone lucht op zeeniveau is 0,79 bar

Dalton's gaswet: totale druk is som van deeldrukken

p=f⋅P​ata​​

Introductie van de partiële druk, met de formule, Formule uitleggen a.h.v. gewone lucht. Eventueel de vraag stellen als je 10 meter diep zit, wat dan de partiële zuurstofdruk is.

Bereken je maximale diepte

De maximaal toegestane partiële zuurstofdruk (PPO2)  = 1,4 bar

Maximum Operating Depth (MOD)

Voorbeeld: EAN38 -> 1,4 / 0,38  = 3,68 bar

waar is de absolute druk 3,68 bar? -> op (afgerond) 26 meter

Je loopt risico als je dieper gaat!

p=f⋅P​ata​​

P​ata​​=​f​​p​​

=>

Uitrekenen is invullen. Let op dat de absolute druk naar diepte moet worden vertaald. Geef hier ook de eerste waarschuwing.

Maximum Operating Depth (MOD)

Bij de NOB houden we altijd een maximale PPO2 aan van 1,4 bar

De nitrox veiligheidslimieten op een rij:

Maximaal EAN40	limiet 25 meter
EAN38	limiet 26 meter
EAN36	limiet 29 meter
EAN35 (en minder)	limiet 30 meter

1* duikers komen dus nooit buiten de limieten

Dit is de tabel uit het boek. We duiken met maximaal EAN40 en we gaan nooit dieper dan 30 meter (of minder diep)

Duikplanning maken

EAD = Equivalent Air Depth

f = fractie van stikstof (let op, nu niet van O₂)

D = diepte in meters, D + 10 = druk op diepte

voorbeeld:

Duik naar 24 meter met EAN32: wat is de nultijd?

EAD=(​0,79​​f⋅(D+10)​​)−10

EAD=(​0,79​​0,68⋅(24+10)​​)−10=19,26

Als we eenmaal de EAD hebben, even checken of de cursisten nog kunnen omgaan met de tabellen. Als er tijd is, mogen de cursisten de nultijd ook opzoeken in hun duikcomputer - als die dat kan. Verschil met tabel moet de docent dan wel uitleggen!

Zuurstof is gevaarlijk als het geconcentreerd is. Als er wordt gevuld met eerst 100% zuurstof en daarna optoppen kan dus gevaar opleveren!

Wat te doen als het fout gaat? Het is niets anders dan de reddingsopstijging of geassisteerde opstijging, met dat verschil dat je eerst de verslapping afwacht. Het slachtoffer is verkrampt en kan door opstijgen een barotrauma oplopen.

Een wat theoretische uitleg van de werking van zuurstof. Speciale aandacht voor de symptomen die mogelijk kunnen optreden. Mogelijk, want een slachtoffer kan ook direct convulsies vertonen. Buddysysteem goed aanhouden dus.

De MOD, die wil je weten want dat is je uiterste diepte. (De rechter sticker dus)

Het proces. Even doorlopen met de cursisten.

Uitleg wat je kunt zien op je computer. De maximale PPO2 zal ingesteld zijn op 1,4 (controleer!), en de computer zal gaan waarschuwen als je over de maximale PPO2 heen gaat. Meteen opstijgen boven de MOD dus.

Oefeningen

Groep 1: Zelf fles(sen) analyseren

Groep 2: Berekeningen maken

daarna wisselen

Oefenen. De groep in tweeën delen, een groep gaat onder begeleiding aan de slag met analyzers, de andere groep gaat rekenen.

Vraag 1.  

Bereken de MOD van EAN27

Vraag 2. 

Wat is de EAD van EAN27 op 20 meter diepte?

Vraag 3. 

Wat is de nultijd van EAN27 op 20 meter diepte?

Vraag 4.

Je gaat 2 duiken maken. Je hebt 1 fles met EAN32 laten vullen bij een duikshop.

Duik 1:

Je meet het zuurstofpercentage:  30,5 %

Wat schrijf je op de stikker?

Jouw plan: DT = 40, MDD = 20 meter

Tussen de twee duiken top je je fles op met lucht. Je hebt wat gaafs gezien op 20 meter en wil daar nog een keer kijken.

Duik 2:

Na 1,5 uur ga je terug het water in. Vlak daarvoor  meet je het zuurstofpercentage: 25,3%. Wat schrijf je op de stikker? Hoe lang mag je nu beneden blijven op 20 meter diepte?

Duikcomputer

De duikcomputer kan alleen gehele getallen aan. Waarop stel jij je computer in? Waarom?

Deze slide gedurende de oefeningen op het scherm laten staan, De hiernavolgende slides zijn de uitgewerkte antwoorden.

Vraag 1.  

Bereken de MOD van EAN27

partiële zuurstof druk mag niet hoger zijn dan 1,4 bar

fractie zuurstof in mengsel = 0,27

1,4 / 0,27 = 5,1 bar = druk op 41 meter diepte = MOD

p=f⋅P​ata​​

Vraag 2.

Wat is de EAD van EAN27 op 20 meter diepte?

fractie = 1 - 0,27 = 0,73 (fractie van stikstof!)

Afgerond: 18 meter

EAD=(​0,79​​f⋅(D+10)​​)−10

EAD=(​0,79​​0,73⋅(20+10)​​)−10=17,7

Vraag 3.

Wat is de nultijd van EAN27 op 20 meter diepte?

EAD = 18 meter

Nultijd = 50 minuten

Gewone lucht: 35 minuten

Vraag 4.
Je gaat 2 duiken maken. Je hebt 1 fles met EAN32 laten vullen bij een duikshop.

Duik 1:
Je meet het zuurstofpercentage:  30,5 %
Wat schrijf je op de stikker?
Jouw plan: DT = 40, MDD = 20 meter

Tussen de twee duiken top je je fles op met lucht. Je hebt wat gaafs gezien op 20 meter en wil daar nog een keer kijken.

Duik 2:
Na 1,5 uur ga je terug het water in. Vlak daarvoor  meet je het zuurstofpercentage: 25,3%. Wat schrijf je op de stikker? Hoe lang mag je nu beneden blijven op 20 meter diepte?

Stikker:

A: 30,5%

MOD 30

datum + naam

fractie N2: 0,695, EAD = 16,4 meter -> 18 meter, 

nultijd 50 minuten

DT 40 minuten, herhalingsgroep E

tabel B: Herhalingsfactor = 1,4

Stikker:

A: 25,3%

MOD 30

datum + naam

fractie N2: 0,747, EAD = 18,3 meter -> 21 meter

tabel C: nultijd = 19 minuten

(berekend: 35 meter)

(berekend: 45 meter)

Duikcomputer

De duikcomputer kan alleen gehele getallen aan. Waarop stel jij je computer in? Waarom?

Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃