Thema 5: BS 2: chromosomen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

volgende week pw thema 4

->stel je vragen vrijdag

Thema 5 Erfelijkheid en evolutie

BS 2 Chromosomen

Het fenotype van een organisme ligt vast op het moment van bevruchting.

1. Juist
2. Onjuist

Een stukje DNA bevat de volgende stikstofbasen: TTGCA. Wat staat er op de andere, complementaire, streng DNA?

Wordt deze eigenschap bepaald door het  genotype / fenotype of door beiden?

GENOTYPE

FENOTYPE

Zowel fenotype als genotype

Iemands

lengte

Iemands

bloedgroep

Iemands bruine ogen

Iemands nieuwe haarkleur

Iemands hoge cholesterol-gehalte

Lactase is een enzym dat lactose kan verteren. Het stukje DNA dat de informatie bevat voor dit enzym het het LCT-gen. In de celkernen van welke cellen is dit gen te vinden?

1. Dunne darm
2. Huid
3. Alvleesklier
4. Alle cellen

BS 2 Chromosomen

Leerdoelen

je kunt uitleggen hoeveel chromosomen er in een lichaamscel zitten.

 Je kunt uitleggen hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert.

Je kunt uitleggen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen.

Je kunt uitleggen hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.

Chromosomen paren

• 23 paren.
• 1 van vader, 1 van moeder. 
• 46 chromosomen.
• Elk paar dezelfde genen soms andere informatie (blauwe/ bruine ogen).

Karyogram:

Syndroom van Klinefelter

Variatie genen

• In geslachtscellen geen paren. 
• 1 chromosoom per paar doorgegeven.
• Meiose: celdeling van geslachtscellen waarbij chromosomen verdeeld worden. 
• 2^n mogelijkheden

Crossing over

Variatie in genotype

• Door geslachtelijke voortplanting.
• Vader 1/2 en moeder 1/2 chromosomen.
• Deel dat vader en moeder doorgeven elke keer anders.
• Toeval!

Beredeneer of bereken;

Hoeveel procent van jouw chromosomen zijn (ongeveer) hetzelfde als:

-een van je ouders

-je broer of zus

-je opa

-je neef/nicht

Waardoor wordt bepaald of iemand een jongen of een meisje wordt?

1. Doordat de moeder een X of Y chromosoom doorgeeft.
2. Doordat de vader een X of Y chromosoom doorgeeft.
3. Dat kiezen ouder voor de geboorte.
4. Dat is niet bekend.

Leerdoelen

je kunt uitleggen hoeveel chromosomen er in een lichaamscel zitten.

 Je kunt uitleggen hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert.

Je kunt uitleggen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen.

Je kunt uitleggen hoe door geslachtelijke voortplanting variatie in genotypen ontstaat.

Aan de slag

-Afsluiting; opdracht 1 + 2

-Opdrachten 5.2

https://schooltv.nl/video-item/van-dna-tot-z-in-de-klas-eeuwig-jong