hartritme, ritmestoornissen en ECG

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Ritme en ECG leer 

Wat weten jullie over ritmes/ritmestoornissen?

Prikkelgeleiding hart

1. Sinusknoop: activeert de atria
2. Atrioventriculaire knoop: 'Schakelstation' met vertraging
3. Bundel van His: geeft signalen door
   
4. via de bundeltakblokken aan Apex
5. Verspreid prikkel van onderaf over Myocard. 

• Sinusknoop (SA-knoop);
• Atrium
• AV-knoop (0,1 sec vertraging);
• Bundel van His;
• Bundeltakken;
• Purkinje-vezels;
• Ventrikel.

Geleiding in het hart 

Sinusknoop: bepaald het ritme

AV-knoop: poortwachter

 

 

P-top: samentrekken van de boezems (de lijn wordt daarna weer vlak, omdat het elektrische signaal even wordt vastgehouden)

QRS-complex: samentrekken van de hartkamers

T-top: ontspannen van de hartspier

Na de T-top begint het weer opnieuw voor de volgende hartslag

Het weefsel tussen boezems en kamers vormt een isolerende laag die de elektrische prikkel op de meeste plaatsen niet geleidt. De prikkel kan alleen zijn weg vinden via een groepje cellen midden in het hart, op de grens van boezem (atrium) en kamer (ventrikel). Dit wordt de atrioventriculaire knoop ofwel de AV-knoop genoemd. Een bijzondere eigenschap van de cellen in de AV-knoop is dat zij de elektrische prikkel kunnen afremmen. Dat heeft als gevolg dat de kamers net iets later samentrekken dan de boezems, waardoor het bloed in twee stappen door het hart gaat. Eerst wordt het vanuit de boezems in de kamers geperst en dan vanuit de kamers het hart uit. 

Het ECG is een grafische weergave van de opeenvolgende elektrische processen in het hart.

Het elektrisch proces geeft een elektrisch veld dat via de lichaamsvloeistoffen en weefsels naar de andere delen van het lichaam worden voortgeplant en kan aan het lichaamsoppervlak worden gemeten.

De elektrische signalen die door de elektroden aan de huid worden gemeten worden versterkt en gefiltreerd in de elektrocardiograaf waarna de signalen zichtbaar gemaakt kunnen worden op het ECG.

Een naar de onderzoekende elektrode gerichte vector wordt positief (omhoog) geregistreerd en vica versa een aflopende vector negatief.

de extremiteitselectrodes de drie bipolaire afleidingen.

LA - linker arm

RA - rechter arm

N - neutraal, op het rechter been (= electrisch aarde of nulpunt ten opzichte waarvan de electrische spanning wordt gemeten)

F - voet, op het linker been (feet)

Het maakt niet uit of de electrodes proximaal of distaal op de extremiteiten worden geplakt. Wel mag dit liever niet afgewisseld worden (bv. een electrode op de linker schouder en een op de rechter pols)

De extremiteitsafleidingen

  De extremiteitsafleidingen (bedacht door Einthoven) zijn:

I van rechter naar linker arm (registreert het potentiaal verschil tussen de linker en rechterarm)

II van rechter arm naar linker been (potentiaal verschil tussen rechterarm en linker foot)

III van linker arm naar linker been (potentiaal verschil tussen linkerarm en linkerfoot)

De telling van de afleidingen draait dus tegen de klok in.

Electrodes

Rechter arm = rood

Linker arm = geel

Linker voet = groen

Rechter voet = neutraal

Welke verstoringen zijn mogelijk in een ritme?

Te te traag of te snel 

Extra slagen

Pauzes

Onregelmatig ritme door o.a. extra slagen en/of atriumfibrilleren. 

Geleidingsstoornissen (AV-knoop)

Beoordelen ritmestrook

• Globale blik over de ritmestrook;
  
• Atriumfrequentie (1) en regelmaat (2);
  
• Ventrikelfrequentie (3) en regelmaat(4)
  
• Dominante activiteit (5)
  
• AV-geleiding 1:1? (6)
  
• PQ-tijd? (7)
  
• QRS-Breedte (8)
  
• Ectopieën (9)
  

Conclusie (10)

www.bing.com

Hartrimes 

Wat is een ECG?

Hoe maak je een ECG?

Normaal ECG

Normaal ECG

Hoe lees je een ECG?

1. ritme

- ritme regelmatig? (60-100 per minuut)

- zie ik P toppen voor elk QRS complex en zijn ze normaal?

- zijn de QRS complexen breed of smal?

Berekening van de hartfrequentie. Dat kun je snel doen door het aantal grote vakjes te tellen tussen twee R-toppen. Elk groot vakje is 0.2 seconden. Zie je 1 groot vakje tussen elke R-top, dan is de frequentie per minuut dus 300 (60/0.2 = 300). 2 grote vakjes: 150. 3 vakjes: 100. 4 vakjes: 75. 5 vakjes: 60. Et cetera.

2. QRS complex

Het normale QRS-complex is smal, niet te hoog in amplitude (maar ook niet te klein in amplitude)

3. ST- segment

Wat vertelt een ST-segment ons? Het ST-segment is de periode tussen ventriculaire depolarisatie (QRS-complex) en repolarisatie (T-golf). Vaak is deze periode ‘elektrisch stil’. Soms is er toch elektrische activiteit. Dit kan volstrekt normaal zijn, zeker bij jonge mannen (< 50 jaar), maar kan ook wijzen op (ernstige) afwijkingen.

ST elevatie

ST depressie

Hartinfarct: ST-segment is verhoogd. Rechts: ECG zonder afwijkingen.

De verhoging van het ST-segment ontstaat doordat een deel van de hartspier geen zuurstof meer krijgt als gevolg van het hartinfarct.

ECG infarct

ECG

ST-elevatie en reciproke ST- depressie

AF (atrium fibrileren)

Wat is dat?

wat gebeurt er in het hart?

Boezemfibrilleren of atriumfibrilleren

Een veelvoorkomende hartritmestoornis, vooral bij oudere mensen. Bij atriumfibrilleren is de hartslag onregelmatig en meestal te hoog. Atriumfibrilleren is een ritmestoornis die  meestal niet levensbedreigend is, maar meestal wel behandeld moet worden. Dit om schade aan het hart te voorkomen.

Atriumfibrilleren

Ventrikel fibrilleren

welk deel het ECG geeft het samentrekken van de kamers weer?

1. P
2. QRS
3. T
4. ST

Hoe benoem je de aangegeven plek in het ECG

1. P
2. Q
3. R
4. S

Wat wordt er op een ECG geregistreerd?

1. De prikkelgeleiding over de kransslagaders
2. De bloedstroom door het hart
3. De geleiding van electrische prikkels in hart
4. De bloedstroom door de kransslagaders

Vragen?