MA H5 5.4 Gezondheidszorg & 5.5 Sociale zekerheid

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo
• Leerjaar 1,2

MA H.5 De verzorgingsstaat

5.4 Gezondheidszorg

5.5 Sociale Zekerheid

Wat weet je na deze les?

Uitleg 5.4:

Wat als je zorg nodig hebt in Nederland:

- Gezondheidszorg als sociaal grondrecht.
- Wat kan en moet er allemaal qua verzekeringen?
- Marktwerking in de zorg.
- Levensstijl en welvaartsziekten.

Uitleg 5.5?

Wat is het socialezekerheidsstelsel:
- Premies en sociale verzekeringen.
- Emancipatiebeleid: discriminatie of niet?

Waarom moeten sommige kinderen toch verplicht tot 18 jaar werken?

Wat doet de leerplichtambtenaar?
(Minstens 2 dingen)

Wat zijn de doelen van onderwijs?
Minstens 2 invullen.

Sociaal grondrecht

In Nederland heb je recht op (toegang tot) gezondheidszorg.

LET OP! Sociaal grondrecht, dus een streven van de overheid geen wettelijke verplichting.

Waarom: verbeterd welzijn en welvaart.

Focus is vooral op preventie:  voorkomen dat je gezondheidszorg nodig gaat hebben.

Hoe zou je preventief met je gezondheid om kunnen gaan?

Verzekeringen

Vanaf 18e verplicht een basisverzekering te hebben (wel kiezen welke maatschappij).

- Dekt ambulance, ziekenhuisopname medicijnen, huisartsbezoek.

Ook mogelijk van aanvullende verzekering: tandarts, fysiotherapie enz.

Rol van de overheid:
- Zorgtoeslag arme NL-ers krijgen een deel van
- Verplicht eigen risico = eerst X €100,- aan ziektekosten moet je zelf betalen.

Welk gevaarlijk gevolg zou het eigen risico kunnen hebben voor arme NL-ers?

Rol van de samenleving

Mantelzorgers:

Mensen die vrijwillig voor familie, vrienden of buren zorgen die langdurig ziek zijn.

Maatschappelijke organisaties:
- Vrijwilligersorganisaties

- Zoeken naar, of overleggen met thuiszorg,
   therapeuten of maatschappelijk werkers.

Doelen van onderwijs

Goed opgeleide beroepsbevolking
- Nieuwe technologie, kennis

- Concurreren met andere landen

Ongelijkheid terugdringen
Door onderwijs kan sociale ongelijkheid verminderd worden en sociale mobiliteit verbetert.

Talenten ontwikkelen
Je maatschappelijke positie verbeteren.

Marktwerking

Zorgverzekeringen gaan niet via de overheid maar via particuliere verzekeraars.
- Winst is eerste prioriteit.

- Maken prijsafspraken met zorgverleners. Overheid moet toezicht houden.

Hoe wordt bepaalt wat wel of niet verzekerd wordt?

Qaly = quality-adjusted life year = zijn de kosten voor het verlengen van je leven lager dan de kosten die de extra jaren brengen.

Geef een voorbeeld van een welvaartsziekte.

Leefstijl

De leefstijl van NL-ers zorgt voor welvaartsziekten:

- Obesitas

- Suikerziekte

- Hart en vaatziektes

Overheid probeert gezond leven te promoten.

Wat is de rol van supermarkten?

Wat is het socialezekerheidsstelsel?

Socialezekerheidsstelsel

De verzameling van premies, toeslagen en uitkeringen die ervoor zorgen dat mensen die het economisch moeilijk hebben geholpen worden.

Denk aan:
- Werkloosheid
- Kinderen
- Pensioen

Enz.

Sociale verzekeringen

-> Betaald uit premies door werknemers en -gevers

Bescherming tegen verminderd inkomen. Verplicht!

2 soorten:
- Volksverzekeringen = voor iedereen.
   - WIA   - WW
- Werknemersverzekeringen = alleen voor werkenden.
   - AOW  - AKW

Waarom hebben sommige mensen geen recht op een sociale verzekeringsuitkering?

Wanneer ben je werkloos?

1. Als je geen baan hebt
2. Als je geen werk zoekt
3. Als je geen baan kan vinden
4. Als je ontslagen bent

Sociale voorzieningen

-> Betaald uit belastingen

Voor mensen die geen recht hebben op bepaalde sociale verzekeringen.

Bijstand: voor mensen zonder werk en zonder recht op WW.
Algemene bijstand = sociaal minimum
Bijzondere bijstand = voor grote, zeldzame uitgaven.

Hoe houden we het betaalbaar?

- Verkorten periode van uitkeringen.

- Verlagen uitkeringen en bijstand -> werk moet (meer) lonen.

- AOW leeftijd verhogen -> langer voordat je recht hebt op staatspensioen.

- Meer controle op misbruik -> Toeslagenaffaire?

- Mensen naar werk begeleiden -> minder vraag naar uitkeringen.

Wat is positieve discriminatie?

Emancipatiebeleid

Discriminatie op de werkvloer moet ook verminderen.

Daarom emancipatiebeleid.
= extra geld of ondersteuning voor bedrijven die positief discrimineren.

= Mensen aannemen die vaak gediscrimineerd worden.

Aan de slag!

Wat? 5.4 opdrachten  2 t/m 6, 8, 9, 11, 12
            5.5 opdrachten  3 t/m 7, 9 t/m 11

Met wie? Zachtjes overleggen met buurman of -vrouw.

Vragen? Hand opsteken, docent komt helpen.

Klaar? Laat nakijken door docent.