Zürich + gebiedende wijs

• Duits
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Zürich

CH...?

Ziele

1. Die Schweiz kennen lernen

 & mehr über Zürich erfahren

2. Modalverben QUIZ

Geschichte der Schweiz

In der Schweiz gibt es 26 Kantone. Kantone sind wie Provincies in den Niederlanden. Die Schweiz entstand 1291 nach dem Bund (=verbond) der Urkantone (=oude Kantons). 

Warum?

Zwitserland ontstond doordat de 3 "Urkantone" (Uri, Schwyz en Obwalden+Nidwalden) zich samensloten uit angst om door een buurland aangevallen te worden. Hiervoor werd een eed afgelegd. 

        Sprachen der Schweiz

Franken

Die Schweiz hat eigenes Geld, den Franken.

Zürch ist das Finanzielle zentrum der Schweiz und für Banken Weltweit

Der Franken

Met welke munt betaal je in Zwitserland?

Welke taal wordt in Zwitserland het meest gesproken?

Wonen er in Zwitserland meer mensen dan in Nederland?

Welke taal wordt er door de kleinste groep Zwitsers gesproken?

Schweizer Pop

Lo & Leduc 

durchgebrochen in 2014 mit 'Zucker fürs Volk'

Und.., hast du etwas verstanden?

der Text (ein Stück)

I chume lieber zu dir (I chume lieber zu dir)

I chume lieber zu dir (I chume lieber zu dir)

I chume lieber zu dir (yeah)

I chume lieber zu dir, o wes nur für ne Tee isch

Für chli Honig, Zitrone, für

I chume lieber zu dir, o wes nur für ne Tee isch

Für chli Honig, Zitrone, für für

I chume lieber zu dir

I chume lieber zu dir

Früsch pressti glücklech

Paar tröchneti truurig

Brüeti Wärmi ire Thermos-Channe

Es Würfeli „blyb wide bisch“

Und es paar zupfti Blettli „mach aues anders“

U när gits drü Löffeli Kuss ufd Stirn

Diräkt nachem Ässe

I mache mir e Ufguss us dim Gsichtsusdruck

We du summisch bim Abwäsche

Wüu I kenn di Medis wo si eim gäbe

We me ne seit me weiss nid wo sech häbe

I chume lieber zu dir o wes nur für ne Tee isch

Für chli Honig, Zitrone, für

Für Ingwer u…

Ich weiß jetzt mehr über die Schweiz und Zürich

😒🙁😐🙂😃

Gebiedende wijs! 

de 3- vormen

gebiedende wijs - enkelvoud

gebiedende wijs - meervoud

gebiedende wijs - beleefdheidsvorm

Der Imperativ 

Toepassing

Met de gebiedende wijs gebieden we iemand iets te doen = bevel!

Zum Beispiel:

Halten Sie!

Steigen Sie ein!

Fahren Sie mich zum Bahnhof!

Er zijn 3 verschillende vormen van de gebiedende wijs

gebiedende wijs- enkelvoud (voor 1 persoon)

gebiedende wijs- meervoud (voor 2 of meer personen)

gebied. wijs- beleefdheidsvorm (u-vorm)

Gebiedende wijs enkelvoud

Deze wordt gevormd door de stam van de  -du- vorm te nemen.

Waarom moet je de du-vorm (zonder -st) nemen en niet de 'normale' stam?

Sprechen: stam - sprech

Du sprichst-> Imperativ wordt-> sprich! (Let op: geen a/ä-Wechsel!)

Soms komt hier nog een extra -e achter bij werkwoorden met een stam die eindigt op d-t / m-n:

Zum Beispiel:Antworte, bitte- Atme durch!

Gebiedende wijs meervoud

Voor de gebiedende wijs voor 2 personen of meer (een groep) gebruik je de ihr-vorm (= jullie)

Zum Beispiel:

Ihr sprecht; ihr atmet.

Imperativ meervoud = sprecht!; Atmet! 

Dit is dus precies hetzelfde als de ihr-vorm, alleen dan zonder ihr!

Gebiedende wijs beleefdheidsvorm

De beleefheidsvorm gebruik je voor wanneer je iemand met 'u' aanspreekt. De Imperativ-vorm hiervan is precies hetzelfde als de Sie-vorm van het werkwoord (= dus het hele werkwoord!)

Hierachter plak je dan nog het persoonlijk voornaamwoord 'Sie' en je hebt de Imperativ in de beleefdheidsvorm.

Zum Beispiel:

Schlafen Sie; Zeichnen Sie; Warten Sie.

Eine kurze Zusammenfassung

*Voorbeeld: kaufen

Enkelvoud (1 persoon) = stam du- vorm  (Let op! +e bij stam op d/t, m/n) --> *Kauf!

Meervoud (2 personen of meer) = ihr-vorm --> *Kauft!

Beleefdheidsvorm= hele werkwoord + Sie --> *Kaufen Sie!

Mal üben!

Beleefdheid (kommen) ...
Komt u naar huis

1. kommt nach Hause
2. kommen Sie nach Hause
3. kommt Sie nach Hause
4. kömmen Sie nach Hause

lassen(=laten)
... mich in Ruhe, Peter!

1. lasst
2. lasse
3. lass
4. lassen Sie

Let op!

Bij een stam die eindigt op een -d of een -t

krijg je een extra-e

antworten- antworte -> antwort-et -> antworten Sie!

warten (=wachten)
Ilse und Erika, .... auf mich!

1. warten
2. wart
3. warst
4. wartet

Gebiedende wijs ev van denken

1. denkt
2. denken Sie
3. denk
4. denkst

gebiedende wijs ev van sprechen

1. sprech
2. sprecht
3. sprich

Gebiedende wijs mv tragen

1. trägt
2. tragt
3. trage

Let op: 

De gebiedende wijs van sein wijkt af:

Enkelvoud: Sei!

Meervoud: Seid!

Beleefdheidsvorm: Seien Sie!