*Woordenschat stijlfiguren 3vwo

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

bespreken werk van weektaak

1. opdracht gedicht Vissen 

2. theorie bestuderen hoofdstuk 1, 2 en 3

(blz. 26 - 60 - 94)

Woordenschat H1

Retorische middelen

Retorische middelen gebruik je om een tekst aantrekkelijker en afwisselender te maken.

Retorica is de leer van de welsprekendheid!

Aristoteles met zijn Ars rhetorica

Retorische middelen

beeldspraak 

rijmende uitdrukkingen/woordparen

Nieuw 3v > stijlfiguren

Een stijlfiguur gebruik je om iets te benadrukken. 

retorische middelen 

beeldspraak (vergelijking, metafoor, personificatie en metoniem)

  uitdrukkingen met rijm / woordparen

STIJLFIGUREN (om iets te benadrukken)

repetitio - enumeratio - opsomming in drieën - drieslag - climax - omgekeerde climax (anti climax)

1. Repetitio

Bij een repetitio draait het om herhaling

Voorbeelden: 

 Je hebt mensen en mensen. 

Uur na uur na uur zagen we hetzelfde.

 Ik ben het zat, zat, zat. 

Regen, regen, niets dan regen.

Enumeratio

Een enumeratio is een lange opsomming.

Voorbeeld:

 In de verte zag ik heuvels, bomen, bloemen, geiten en koeien.

Wat een schoolcarrière heeft Maud: vmbo, havo, hbo en tot slot de universiteit.

Opsomming in drieën

Een opsomming in drieën is een opsomming

van drie woorden, zinsdelen of zinnen. De opsomming vormt één geheel. Het is een effectieve manier om je boodschap extra krachtig en overtuigend te maken.

Voorbeeld:

Ze verlangden naar vrede, vrijheid en geluk. 

Drieslag

Een drieslag is een vaste combinatie van een opsomming in drieën.

Bekende voorbeelden: 

Met bloed, zweet en tranen

Ik kwam, ik zag, ik overwon 
 

Climax

Een climax is een opsomming die naar een hoogtepunt voert.

Voorbeeld:

Jullie zijn de leukste klas van het RML, van Rotterdam, van Nederland

Sterk in Rotterdam, sterk in Nederland, niets is sterker dan dat ene woord: Feyenoord mijn Feyenoord

Omgekeerde climax

Een omgekeerde climax (of anti climax)  is een stijlfiguur, waarbij in een opsomming de betekenissen in kracht afnemen. 

Het is het tegenovergestelde van een climax.

Hij is wereldberoemd, nou ja... in Nederland, in onze stad dan. Ik bedoel: ik heb van hem gehoord.

Het is schitterend, prachtig, mooi, eigenlijk best aardig.

Wat ben jij een miezerig, vervelend, irritant, misselijk ventje

1. opsomming in drieën
2. enumeratio
3. climax
4. repetitio

Hij voelde zich goed, geweldig, fantastisch toen hij geslaagd was.

1. drieslag
2. enumeratio
3. repetitio
4. climax

De soldaten vochten voor God, vaderland en Oranje.

1. opsomming in drieën
2. climax
3. enumeratio
4. drieslag

Uur na uur gebeurde er niets.

1. omgekeerde climax
2. repetitio
3. enumeratio
4. climax

Hij dacht een auto te hebben gewonnen, maar het was zelfs geen fiets. Zijn prijs was een zakradiootje.

1. omgekeerde climax
2. drieslag
3. repetitio
4. enumeratio

Ik wil weg, ik wil naar huis, ik wil naar bed.

1. repetitio
2. climax
3. drieslag
4. omgekeerde climax

Filmpje

In het filmpje op de volgende slide worden alle stijlfiguren uit het Nederlands uitgelegd. 

Ook de repetitio, de enumeratio, de opsomming in drieën, de climax en de anti climax!

Bekijk het ook nog eens thuis; een goede voorbereiding op de toets.

toespraak Frans Timmermans

Luister naar de toespraak + lees de Nederlandse vertaling (de tekst ervan vind je op NN Online WS H1, opdracht 3).

Citeer 8 zinnen waarin Timmermans een retorisch middel hanteert

Beter op papier of in gesproken tekst? Licht je antwoord toe!

Woordenschat H4

stijlfouten

blz. 126-129

Maak opdracht 3 en 4 (noteer en benoem).

letterlijk of figuurlijk??

aan de slag

1. Beeldspraak en stijlfiguren: groepswerk gedicht

2. Bestuderen hoofdstuk 4

3. Maken opdracht (2), 3 en 4

Volgende les:

a. Oefening toespraak Frans Timmermans

b. Oefentoetsje