12. Examentraining 2/2

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

EXAMENTRAINING 2/2

Je bent voorbereid op de examenvragen waarin interpretatie en vergelijking centraal staan.

Alles over de barok - verdiepende les.

Wat is er mooi aan een ondergaande zon?

HOE BEARGUMENTEER JE EEN BEELD?
Over de inhoud en functie van kunst.

VLORKT

vorm / licht / ordening -compositie / ruimte /kleur / textuur - 

materiaal en hanteringswijze/ techniek

verschijningsvorm

HOE BEARGUMENTEER JE EEN BEELD?
Over de inhoud en functie van kunst.

HOE BEARGUMENTEER JE EEN BEELD?
Over de inhoud en functie van kunst.

Je beschrijft de ervaring van een zonsondergang.

ERVARING VAN EEN SNEEUWSTORM

ROMANTIEK - 19e - GEVOEL - SCHIP IN NOOD  SNEEUWSTORM

"Ik schilderde het niet om begrepen te worden, maar om te laten zien hoe zo'n gebeurtenis is".

VLORKT

vorm / licht / compositie / kleur / ruimte / techniek materiaal hanteringswijze

HOE BEARGUMENTEER JE EEN BEELD?
Over de inhoud en functie van kunst.

TERUG NAAR DE ERVARING VAN DE ZON

Olafur Eliasson

The Weather Project
overweldigend en mysterieus

Olafur Eliasson

solar light-based project 

Little Sun

maatschappelijk betrokken

commercieel - publiek

bekende ontwerper

DEZE TRAINING - BAROK

17e eeuw	Reizen, handel, ontdekken, wetenschap.	dramatiek, beweging en emotie
Barok in Italië	katholieke kerk	contrareformatie
Barok van het hof	hofcultuur	hofcultuur, paleis, tuin
Barok van het noorden	gouden eeuw	handel, burgercultuur, genrekunst

17e EEUW - algemene inleiding

De barok wil verleiden en indruk maken op de 

beschouwer.

In Italië en zuidelijke landen worden vooral 

religieuze en mythologische onderwerpen geschilderd.

In Nederland werd veel ’naar het leven’ geschilderd en ontstonden verschillende genres.

BAROK - In het zuiden - kerk

contrareformatieoverdadig versierd / pracht en praal / luxe materialen

grillige vormen / golvende plastische muurvlakken / reliëfwerking

horizontaal en verticaal komen samen

diagonaal 

theatraal / dramatisch / clair-obscur

levensechte stofuitdrukking / naturalistisch (en eigentijds)

dynamiek 

BAROK - Hof van de Franse koning

Zijn adellijke gasten en medebewoners overtuigen van de grootsheid van de vorst.
De academie bepaalt de officiële schilder- en beeldhouwstijl.

Het hof bepaald wie wordt toegelaten tot de academie.

Totaalkunstwerk - samensmelten bouwkunst, beeldhouwkunst en schilderkunst. 

Volledige controle op de kunst.

BAROK - In het noorden

Gouden Eeuw kreeg de barok een eigen, meer ingetogen vorm, passend bij de burgerlijke cultuur van de Republiek.

protestants - minder uitbundig en overdadig (sober)

rijke burgers, regenten - geld uitgeven aan kunst - vrije markt

zelf onderwerpen bedenken - genres

Historiestuk / binnenhuistafereel / stilleven / landschap / portret / schutter

Veel aandacht voor lichtval, textuur, en symboliek

kaas witbrood wijn druiven

rijkeluiseten 

fortuin op tafel

pronkstilleven

levensechte stofuitdrukking

ingewikkelde compositie

hier clair-obscur

pronkstilleven

strijklicht

reflectie

levensechte

plasticiteit

levensechte stofuitdrukking

brood

interieur

naar het leven

Zij gaven zich uit voor broer en zus. Maar hun intieme omgang toen ze zich onbespied waanden, verraadde hen. Rembrandt schildert ze in een liefdevol moment.

liefdevol moment

voorstelling

omarmen

hand op borst

hand aanraken

blik verlangend

Daarbij werkt hij uitzonderlijk vrij, brengt de verf dik op en krast erin met de achterkant van zijn penseel.

MATERIAAL

olieverf: pasteus & transparant, lange droogtijd

HANTERINGSWIJZE

grof, verfijnder wel toets, handschrift kunstenaar

De kapitein, in het zwart, geeft zijn luitenant opdracht dat de compagnie moet gaan marcheren.

groepsportret

dynamische voorstelling & dynamische compositie 

 diagonalen & clair-obscur & momentopname

suggestie van beweging

onderzoek

licht / schaduw

aanzicht

lijnvoering

geen portret - tronie

een fantasiekop

VOORSTELLING

meisje in exotische kledij, met een oosterse tulband en een onwaarschijnlijk grote parel in het oor

meester van het licht

VORMGEVING

zacht in het meisjesgezicht

glimlichtjes op lippen

glimlicht en reflectie parel (penseelstreken)

oefening

reclame

hoe goed je jezelf na 

kan schilderen

VANITAS is een thema in de kunst. 

Het woord vanitas is Latijn en betekent ijdelheid en leegheid. 

Met bijvoorbeeld schedels, gedoofde kaarsen, verwelkte bloemen, zeepbellen, vergane boeken, muziekinstrumenten, klokken of omgevallen glazen wordt de ijdelheid, tijdelijkheid en zinloosheid van het aardse gevisualiseerd.

Een gedoofde kaars, een leeg glas, een horloge en een doodshoofd – dit zijn niet zomaar wat voorwerpen bij elkaar. 

VOORSTELLING

Elk object draagt de boodschap uit 

dat onze tijd eindig is. 

Memento mori – gedenk te sterven.

BETEKENIS

INHOUD

Naast bruin en groen een klein beetje blauw voor het lint van het horloge. Meer kleur had hij niet nodig om het er levensecht uit te laten zien.

BEPERKT PALET

NAAR HET LEVEN

PRONKEN / BELEREND

GENRES

Hollandse leeuw

kwetsbaarheid en tijdelijkheid

een waarschuwing

zorgvuldig met het bestaan van de Republiek

niets is immers zeker!

trompe-l'oeil

tromp lui

misleiding van het oog

koloniaal

wetenschap

kunst

klassieke oudheid

rariteitenkabinet

trompe-l'oeil

tromp lui

trompe-l'oeil

tromp lui

BAROK - Hof van de Franse koning

Zijn adellijke gasten en medebewoners overtuigen van de grootsheid van de vorst.
De academie bepaalt de officiële schilder- en beeldhouwstijl.

Het hof bepaald wie wordt toegelaten tot de academie.

Totaalkunstwerk - samensmelten bouwkunst, beeldhouwkunst en schilderkunst. 

Volledige controle op de kunst.

symmetrie en geometrie

toonbeeld van rijkdom en als toonbeeld van macht omdat de mens nu ook heer en meester was van de buitenwereld en de natuur

de tuincreatie echt als onderdeel van architectuur gezien waardoor strakke geometrische vormen erg populair waren

ruimte:

vogelvluchtperspectief

ruimte:

atmosferisch perspectief

ruimte:

lijnperspectief

indruk:

kolossaal

oneindig

grootsheid

voorstelling: dynamisch

strijdende figuren

vormgeving: dynamisch

diagonale compositie

de deugden van een heerser verheerlijken

BAROK - In het zuiden - kerk

contrareformatieoverdadig versierd / pracht en praal / luxe materialen

grillige vormen / golvende plastische muurvlakken / reliëfwerking

horizontaal en verticaal komen samen

diagonaal 

theatraal / dramatisch / clair-obscur

levensechte stofuitdrukking / naturalistisch (en eigentijds)

dynamiek 

imponeren / indruk maken

theatraal

dynamiek

trompe-l'oeil

tromp lui

dynamische compositie

clair-obscur

naturalistisch

eigentijdse kleding

vieze voeten

- dichter bij de gelovigen

dynamische compositie

suggestie beweging

clair-obscur

versterken dramatiek

dynamiek

draaiende vorm

overdadige decoratie

verwijzing naar stof

dramatische 

gezichtsuitdrukking

plasticiteit

textuur

stofuitdrukking

OEFENEN