Herhaling koolwaterstoffen (1)

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Spoorboekje

Alkanen (Vertakt en onvertakt)

Cycloalkanen

Aromaten

Alkylgroepen

Alkenen (dubbele bindingen)

Alkynen (drievoudige bindingen)

Isomerie

Halogeen verbindingen

Additie en substitutie

We gaan een hoop bespreken vandaag...

Onvertakt en vertakt

Alkanen

• Alkaan: CnH2n+2
• Onvertakte en vertakte alkanen
• Alleen maar enkelvoudige bindingen, dus altijd verzadigd

Onvertakte alkanan

Vertakte alkanen

Alkylgroepen

Alkylgroepen komen voor de stamnaam (voorvoegsel)

Hoe noemen we dit molecuul?

1. Pentaan
2. 2-methylhexaan
3. Pentaanmethyl
4. Methylbutaan

Dan dubbele bindingen...

Uitgang: -een

• Stamnaam
• 4-C: but
• Dubbele binding
• -een
• Plek
• But-1-een

Hetzelfde geldt voor alkynen!

De uitgang is nu -yn

Hoe noemen we dit molecuul?

Geef dit molecuul maar een naam!

Bijzondere alkanen: cycloalkanen

Dat brengt ons bij: isomeren

Teken but-2-een en cyclobutaan

Dat brengt ons bij: isomeren

Teken but-2-een en cyclobutaan

Schrijf nu de molecuulformule op

Dat brengt ons bij: isomeren

Teken but-2-een en cyclobutaan

Schrijf nu de molecuulformule op

Wat valt je op?

Aromaten

Alkanen met een bijzonder molecuul: benzeen

Wat is de molecuulformule?

Aromaten

Alkanen met een bijzonder molecuul: benzeen

Als zijgroep: fenyl

Halogenen

Halogenen staan voor de stamnaam! (voornaam)

Ze staan als voornaam op alfabetische volgorde: 

1. broom 2. chloor 3. fluor 4. jood

Vul de naam van deze stof in!

Laten we deze een naam geven

Halogenen + aromaten

• Wat is de stam?
• Ethaan
• Welke karakteristieke groepen hebben we?
• Benzeen (Fenyl)
• Chloor
• 1-chloor-1-fenylethaan

Als we atomen vervangen:

substitutiereacties

Substitutiereacties vinden plaats onder invloed van licht. Ze kunnen plaatsvinden met broom, chloor en fluor

Als we atomen vervangen:

substitutiereacties

Belangrijk: 2 beginstoffen en 2 eindproducten

Additiereacties: we voegen iets toe

Etheen               +        Broom                           1,2-dibromoethaan        

(additiereacties kunnen met broom, chloor, jood, fluor en water)

+

Additiereacties: we voegen iets toe

Etheen               +        Broom                           1,2-dibromoethaan        

Belangrijk: 2 beginstoffen en 1 eindproduct

+

Verschil additie en substitutie

- Bij additie heb je als beginstof een alkeen; bij substitutie heb je een alkaan

- Bij additie heb je geen licht nodig; bij substitutie wel

- Bij additie ontstaat één eindstof, bij substitutie zijn er twee eindstoffen

What's next?

Donderdag de 17e is er geen les :(

Volgende week dinsdag wel: zorg dat je deze stof begrijpt

We gaan verder met de andere karakteristieke groepen

Huiswerk

Wat vind je moeilijk?

Alkanen/alkenen/alkynen:                                    2, 5, 6, 7, 8, 9

Alkyl/vertakte alkenen:                                           13, 14, 16, 17

Cycloalkanen                                                               3, 18

Aromaten                                                                      5, 6

Isomeren                                                                       10, 11, 12, 20

Halogenen                                                                    22, 23, 30, 31

Additie en substitutie                                              25

Inzichtsvragen                                                            1, 4, 21