Par. 3.5 Geloof, tolerantie en onderzoek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Begintaak

Beschrijft het woord "Renaissance"? 

3 minuten

In je schrift

Weet je het niet? Kijk op blz. 67 

Eerder klaar? Lees par. 3.5

Planning

05/01: Par 3.4 De WIC en Suriname

08/01: Par. 3.4 De WIC en Suriname

12/01: Par. 3.5 Geloof, tolerantie en onderzoek

15/01: Par. 3.5 Geloof, tolerantie en onderzoek

19/01: Par. 3.6 Het goed hebben en goed doen

22/01: Werkstuk
26/01: Werkstuk controleren door de docent en inleveren.

29/01: Introductie H4 par. 4.1

Vandaag

1. Huiswerk bespreken

2. Uitleg werkstuk

3. Uitleg par. 3.5

4. Kahoot

5. Aan de slag met het werkstuk

Leerdoel par. 3.5 (deze week)

Hoe leidde de vrijheid van denken tot de opkomst van wetenschap in de Nederlanden?

Huiswerk bespreken

Par. 3.5 opdrachten 82, 83 en 86

Geloof, tolerantie en onderzoek

Terugblik: Reformatie (De Hervorming)

Luther had kritiek op aflaat verkoop voor de bouw van de Sint Pieterskerk in Rome. 

"Alleen door oprecht te geloven

kon je met Gods genade de hemel in."

Bijbel in het Duits vertaald.

De Hervormde Kerk

• Johannes Calvijn
• Predestinatieleer
• Men hoeft de overheid niet te gehoorzamen als een bevel in strijd was met Gods wil. 

Geloof en tolerantie (1)

Nederland was Calvinistisch:

• Alleen Calvinisten in de overheid. 
• Calvinistische dominees werden betaald door de overheid. 
• De protestantse kerk was de "bevoorrechte kerk". 

En de katholieken, joden en andere?

Geloof en tolerantie (2)

De katholieken:

Schuilkerken: 'Ons Lieve Heer op Solder'

Geloof en tolerantie (3)

De joden:

• Gevlucht uit Antwerpen tijdens de Nederlandse Opstand.
• Waren welvarend.
• Hadden veel kennis van de handel.
• Mochten een synagoge bouwen in Amsterdam.

Handel en tolerantie

Tolerantie kwam voort uit politieke en economische belangen. 

Bijvoorbeeld: Johan Maurits tolerantie tegenover de indianen en de Portugezen katholieken in Brazilië. Waarom?

Tolerantie en wetenschap 

• Nieuwe denkbeelden door de komst van andersdenkenden 
  
  
• Nieuwe ontdekkingen over de mens en samenleving
  
  
• Hugo de Groot

https:

De Renaissance (wedergeboorte)

Herleving van de Griekse en Romeinse Oudheid, tussen 1400 en 1600.

• Het idee dat je de werkelijkheid moesten weergeven en dat je met je verstand de natuur en de mens moest onderzoeken.

Wetenschappelijke
revolutie (1)

• Snelle ontwikkeling in West-Europa op het gebied uitvindingen en wetenschap.
• Mogelijk door de vrijheid van denken, nieuwsgierigheid en eigen geloof. 
• Rationalisme: probeerden de wereld te begrijpen met het verstand i.p.v. vanuit het geloof. 

- Vrij denken 
- Onderzoek doen 
- Testen 

Wetenschappelijke revolutie (2)

Antoni van Leeuwenhoek:

Uitvindingen van de microscoop

Zag voor het eerst bacteriën!

Wetenschappelijke revolutie (3)

Christiaan Huygens:

• Kwam uit rijke regenten familie.
• Studeerde wiskunde, natuurkunde en sterrenkunde. 
• Uitvinder van een sterke lens voor een telescoop. 
• Ontdekte dat Saturnus geen oren heeft, maanringen!
• Uitvinder slingeruurwerk = juiste tijd, positie op zee (oost of west)

Wetenschappelijke
revolutie (4)

• Baruch Spinoza: god is geen opperwezen, god is in alles.
• Spinoza gebruikte zijn verstand = rationalisme
• Werd verbannen uit de joodse gemeenschap en het Amsterdamse stadsbestuur.

Slot Loevestein

Hugo de Groot wordt op 5 juni 1619 gevangen gezet op Loevestein. In deze gevangenis zit hij bijna twee jaar lang opgesloten. Omdat er geen glas in de ramen zit, is het er koud en vochtig. Hugo is daarom vaak ziek.

Hugo de Groot

Dit is Hugo de Groot. In Nederland kennen de meeste mensen hem als de man die in een boekenkist uit Slot Loevestein ontsnapte. Hugo is een beroemde Nederlander aan wie we veel te danken hebben. Hij heeft wel vier standbeelden gekregen! Ze staan in Rotterdam, Amsterdam, Den Haag en Delft.

De boekenkist

Op Slot Loevestein krijgt Hugo regelmatig een grote kist vol boeken. Hij leest ze, stuurt ze terug en krijgt weer nieuwe. Maar dan bedenkt zijn vrouw een manier om hem te laten ontsnappen...

Wil je de boekenkist van Hugo zelf zien? In Nederland kun je hem op drie plaatsen gaan bekijken: in het Rijksmuseum in Amsterdam, het Prinsenhof in Delft of op Slot Loevestein! Het zou heel goed kunnen dat Hugo echt in één van deze drie kisten is ontsnapt!

Hugo's denkbeelden

Hugo de Groot heeft op Slot Loevestein zijn eigen kamer. Hij mag van de universiteit boeken lenen om door te kunnen studeren. Hij leest, schrijft en denkt veel na in zijn kamer. Bijvoorbeeld over oorlog en vrede: waarom voeren landen eigenlijk oorlog en mogen ze dat wel doen?

Belangrijke begrippen

•  Tolerantie
  
• Schuilkerken
  
• Wetenschappelijke revolutie

Belangrijke personen

•  Baruch Spinoza
  
• Hugo de Groot
• Antoni van Leeuwenhoek
  
• Christiaan Huygens 

https:

Afsluiten

Hoe leidde de vrijheid van denken tot de opkomst van wetenschap in de Nederlanden?