Bijeenkomst juni

• Informatievaardigheden
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Welkom

Kom in deze lessonup

Bedenk:

• Wat voel ik als ik denk aan een combinatieklas?
• Wanneer loop ik straks tevreden het lokaal uit?

Help! Een combinatieklas

• Effect op onderwijskwaliteit
• Wat werkt niet?
• Overtuigingen uitdagen
• Effectieve didactiek in combinatieklassen
• Slim ICT inzetten
• Hoe helpen we elkaar verder?
• Aan de slag!

Take home

• Een combinatieklas kan, maar vraagt vaardiger docent
• Het vraagt ook andere vaardigheden bij leerlingen
• Je kunt nu al beginnen met uitproberen van andere didactiek  in niet-combinatieklassen.
• Flipping the classroom, actieve didactiek, samenwerkend leren, blended learning en formatief handelen zijn kansrijk
• Gebruik AI

Kan het?

Vooral onderzoek van basisscholen

Geen verschil in regulier en combi-klassen tot eind jaren 90 

(Veenman, 1996)

combiklassen vaker onvoldoende (inspectie, 2018)

conclusie: het kan wel, maar vraagt extra vaardigheden 

Wat niet werkt 

"....wanneer vanuit de school een combinatiegroep is opgestart op de oude manier (eerst de ene groep aan het werk zetten en dan de andere) leerkrachten altijd tijd te kort komen, ze een onvoldaan gevoel hebben en aangeven dat het niet werkt 

(BCO Onderwijsadvies)."

Wat vraagt het van docenten?

• Effectief klassenmanagement
  
• Leerdoel- ipv methode gestuurd
• Verkorte en doelgerichte instructie
• Formatief handelen
• Effectieve feedback geven
• Samenwerkend leren vormgeven
• Differentiëren 
• Plannen en organiseren van lestijd
• Reflecteren en bijsturen van het eigen handelen

Wat vraagt het van docenten?

• Effectief klassenmanagement
  
• Leerdoel- ipv methode gestuurd
• Verkorte en doelgerichte instructie
• Formatief handelen
• Effectieve feedback geven
• Samenwerkend leren vormgeven
• Differentiëren 
• Plannen en organiseren van lestijd
• Reflecteren en bijsturen van het eigen handelen

Tip 1: je kunt dit (nu al) ontwikkelen in een reguliere klas.

overtuigingen

• ...... kan niet zonder klassikale uitleg .
• Leerlingen geven elkaar minder goede feedback dan ik.
• Flipping the classroom werkt niet bij ..... 
• Formatief handelen kost extra tijd en leidt tot meer toetsen.

overtuiging uitdagen

Wat maakt dat je denkt dat ..... niet kan/werkt?

Wat zie je gebeuren in de klas waardoor je dat gelooft?

Wat zou er mis kunnen gaan als je een andere aanpak probeert?

Zijn er ook situatie denkbaar waarin .. wel zou kunnen werken?

Hoe weet je zeker dat het nooit kan werken?

Wat zeggen collega's/literatuur hierover?

Wat zou je kunnen winnen door ..... te proberen?

Welke kleine stap zou je kunnen zetten om een andere werkvorm te testen?

Kansen

• Versneld leren voor gevorderde leerlingen
  
• Succeservaringen voor zwakkere leerlingen
• Trainen van uitgestelde aandacht
• Bevorderen van samenwerking
• Versterken van sociale vaardigheden (coöperatief leren)
• Verantwoordelijkheid en eigenaarschap
• Didactische verrijking voor leerkrachten

plaatje gemaakt met AI-tools in lessonup!

De docent geeft betere feedback dan leerlingen 

• 📚 2. Hattie & Timperley (2007)
  
• Titel: The Power of Feedback
  
• Samenvatting:
  
• Deze invloedrijke review benadrukt dat feedback een van de krachtigste invloeden is op leren, maar dat de effectiviteit sterk afhangt van de bron (leraar, peer, zelf), de inhoud en de timing. Docentfeedback is vaak effectiever bij complexe taken, terwijl peer-feedback beter werkt bij samenwerkend leren
  

(Flipping the classroom) werkt niet bij .....

Wiskunde:  Egara et al  (2025) 

Meer betrokkenheid van studenten

Studenten zijn actiever tijdens de les doordat ze vooraf al de basis beheersen en voorbereid aankomen.

Beter begrip en probleemoplossend vermogen

In de les ligt de focus op het toepassen van kennis, wat leidt tot een dieper begrip van wiskundige concepten.

Persoonlijk leren

Studenten kunnen het studiemateriaal in hun eigen tempo doornemen, wat differentiatie en zelfregulatie stimuleert.

Actief en studentgericht leren

Studenten nemen meer verantwoordelijkheid voor hun leerproces. Peer-learning, reflectie en samenwerking worden bevorderd.

Wellicht voor grammatica en vaardigheden ook te vinden

Effectieve didactiek

• Flipped Classroom
• Doelgericht leren
• Actief/Samenwerkend leren
• Blended/online leren
• Formatief handelen

1. Flipped classroom

Waarom geschikt: Leerlingen bereiden zich zelfstandig voor (bijv. via video’s of bronnen), waardoor jij de lestijd kunt benutten voor begeleiding op maat, verdieping of oefening.

Voordeel: Bevordert zelfstandigheid en maakt differentiatie tijdens de les mogelijk.

2. doelgericht leren

Wat: Je werkt met leerdoelen en weektaken 

Waarom geschikt: Je kunt voor beide groepen heldere doelen en opdrachten formuleren, die leerlingen zelfstandig kunnen oppakken.

Voordeel: Helpt leerlingen plannen, biedt jou ruimte voor individuele begeleiding, en bevordert eigenaarschap.

3. Actief/Samenwerkend leren

Wat: Think-pair-share, expertgroepen, peer feedback.

Waarom geschikt: Leerlingen kunnen in duo's of kleine groepen aan opdrachten werken, ook klasdoorbrekend.

Voordeel: Stimuleert interactie, motivatie en helpt om de aandacht op meerdere niveaus tegelijk te verdelen.

4. Blended learning / digitale leeromgevingen

Voorbeelden: Moodle, LessonUp, Google Classroom, of adaptieve oefenplatforms (zoals Snappet, Learnbeat, Math4All).

Waarom geschikt: Leerstof, opdrachten en feedback kunnen digitaal worden aangeboden, waardoor leerlingen asynchroon kunnen werken.

Voordeel: Maakt gepersonaliseerd leren mogelijk; leerlingen werken op hun eigen niveau en tempo.

5. Formatief handelen

Formatief evalueren: Leerlingen doorlopen cycli, waarbij ze vanuit leerdoelen en succescriteria opdrachten maken en op basis van hun vorderingen tov het doel vervolgacties uitvoeren.

Waarom geschikt: Gericht op feedback en groei in plaats van cijfers. Helpt leerlingen op eigen niveau te ontwikkelen zonder prestatiedruk.

Voordelen:  Stimuleert reflectie en eigenaarschap.

voorbeeld grammatica met AI

Prompts voor chatgpt:

• kun je een samenvatting geven van mogelijke didactische modellen bij combinatieklassen
• Kun je een lesvoorbereidingsmodel maken voor een situatie met voor een combinatieklas in een vreemde taal?
  
• kun je deze les verder uitwerken met samenwerkend leren en formatief handelen?

resultaat in: teams Campus bestanden\inspiratie\combinatieklassen

eerste opzet van met AI gegenereerde les: link 

• Tafels in viertallen
• Werk in tweetallen
• hulp nodig: Vraag ander tweetal -> vraag mij
• 30 min
• random presentatie

OPDRACHT

• Neem een leer/lesdoel voor volgende week in gedachten
• Maak een lesvoorbereidingsmodel met AI + verbeter
• Maak met het model als input in lessonup / procenter een les
• verbeter/vul aan

Samen ontwikkelen

• Voorbeelden andere scholen (docentcoaches)
• intervisie
• lesbezoeken bij elkaar
• Didactische week (docentcoach komt 3x kort achter elkaar)

leerlingen betrekken, hoe?

ik ben wel geinteresseerd in (meerdere antwoorden mogelijk)

1. anders..
2. intervisie (casus)
3. Lesbezoeken bij elkaar
4. didactische week met een docentcoach

Afsluiting

Wat neem je mee uit deze bijeenkomst?

Deze les: link

Volgende dia: video over allerlei AI-tools

in welke tijd?

professionaliseringsuren

werkdruk verlagende middelen

andere lessen niet vernieuwen

parallelklassen (je andere)

...

...

Jullie eigen leervragen

Pedagogisch

• Hoe activeer ik leerlingen die buiten het klaslokaal werken 
• Hoe zorg ik voor een  leerklimaat waarin leerlingen geen ‘last’ van elkaar hebben

Didactisch

• Hoe kunnen leerlingen zonder mijn directe hulp toch iets begrijpen?
  
• Hoe organiseer ik flipping the classroom als leerlingen tijdens de uitleg geen vragen kunnen stellen?
• Hoe pas ik formatief handelen toe zonder dat het leidt tot extra toetsdruk

Organisatorisch: Waar haal ik de ontwikkeltijd vandaan voor nieuw materiaal voor combinatieklassen? 

Kansen

Versneld leren voor gevorderde leerlingen

Leerlingen uit een lager leerjaar kunnen alvast aan de slag met lesstof van het hogere leerjaar.

Succeservaringen voor zwakkere leerlingen

Leerlingen uit een hoger leerjaar kunnen hun kennis versterken door uitleg te geven aan jongere leerlingen.

Trainen van uitgestelde aandacht

Leerlingen leren omgaan met het feit dat de leerkracht niet altijd direct beschikbaar is.

Bevorderen van samenwerking

Leerlingen leren samenwerken met anderen van verschillende leeftijden en niveaus.

Versterken van sociale vaardigheden

Door gemengde groepssamenstellingen en gezamenlijke activiteiten ontstaat een positieve groepsdynamiek.

Verantwoordelijkheid en eigenaarschap

Leerlingen krijgen meer verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces, wat hun motivatie kan vergroten.

Didactische verrijking voor leerkrachten

Leerkrachten ontwikkelen hun vaardigheden in differentiëren, klassenmanagement en instructie geven.

Kansen

Stimuleren van zelfstandig werken

Leerlingen worden gestimuleerd om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun leerproces.

Bevorderen van samenwerking

Leerlingen leren samenwerken met anderen van verschillende leeftijden en niveaus.

Versterken van sociale vaardigheden

Door gemengde groepssamenstellingen en gezamenlijke activiteiten ontstaat een positieve groepsdynamiek.

Kansen

Verantwoordelijkheid en eigenaarschap

Leerlingen krijgen meer verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces, wat hun motivatie kan vergroten.

Didactische verrijking voor leerkrachten

Leerkrachten ontwikkelen hun vaardigheden in differentiëren, klassenmanagement en instructie geven.

Koppelen aan hoger onderwijs, werkveld, onderzoek!