Veevoeding berekende kengetallen

• Voeding
• MBO
• Studiejaar 3

Veevoeding- berekende kengetallen

inhoud 

- herhaling 

- Je kunt strak een aantal berekende kengetallen benoemen en de functie er van uitleggen 

- Je leert hoe je met deze getallen kunt sturen

Voer

Sleep de voedingsbestanddelen (gele vakjes) naar de juiste cijfers in de witte vakjes van de weende analyse

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

Droge stof

water

Organisch

Anorganisch

Mineralen

eiwit

stikstofvrije stof

vetten

koolhydraten

ruwe celstof

overige koolhydraten

Wat is Drogestof (DS)

1. Voedermiddel - water
2. Het niet waterige deel in een voeder middel
3. Een percentage
4. Nintendo spelcomputer

pens 

lebmaag 

boekmaag 

netmaag 

Maag 1

maag 2

maag 3

maag 4

Waar bestaat ruw as uit? En hoe kun je het voorkomen in de kuil?

organische stof bestaat uit de volgende voedingstoffen. Sleep de juiste voedingstof naar de juiste vorm van energie of bouwstof. 

Ruw eiwit 

Ruw vet 

Koolhydraten 

energie 

bouwstof

Wat is ruwcelstof?

1. Onverwerkte plantaardige vezels
2. Dierlijke eiwitten
3. Geverwerkte synthetische stoffen
4. Mineralen uit de grond

Welke vorm van koolhydraten (energie) breekt het snelste af?

suiker en zetmeel

NDF (alle celwanden)

ADF (deel cellulose en lignine)

ADL (lignine)

Wat is VOC?

1. Voeropname coefficient
2. Voeropname capaciteit
3. Een bedrijf uit de gouden eeuw

Wat is de verzadigingscoëfficiënt?

1. De hoeveelheid stof in een vloeistof.
2. Een maat voor temperatuur.
3. Een soort chemische reactie.
4. De verhouding van verzadiging van een stof.

Berekende getallen

VEM
VOS 

FOS

DVE

OEB

VCOS

Vem- Voeder eenheid melk 

Voeder Eenheid Melk - hoeveelheid netto-energie = benutbare energie. 

Of terwijl-> hoeveel brandstof kan een dier uit het voedermiddel halen?

Dus hoeveel netto-energie kan de koe uit een voeder halen (zonder verliezen naar mest, gassen, urine en warmte)?

1.000 VEM staat gelijk aan de hoeveelheid energie in 1 kg gerst.

1.000 VEM bevat 1.650 kcal aan netto energie, ofwel 6,9 megajoules.

Energiewaardering internationaal

In andere voederwaarderingssystemen wordt de energie uitgedrukt in bijvoorbeeld megajoules per kilogram product

(MJ/kg). De Nett Energy Lactation (NEL) van 1 kg gerst is 6.9 MJ NEL. Ofwel: 1.000 VEM = 6.9 MJ NEL.

Om 1 kg FPCM (Fat-Protein Correct Milk), melk met 4% vet en 3.3 % eiwit) te maken, heeft een koe ongeveer 460 eenheden VEM nodig.

Een koe die 30 kg melk produceert heeft ongeveer 19.000 VEM nodig. Hiervan is ongeveer 5300 eenheden nodig voor onderhoud, het overige voor de productie van melk.

VOS en FOS 

VOS

VOS staat voor Verteerbare Organische Stof. Hiermee wordt bedoeld de hoeveelheid organische stof (g/kg ds) die

verteerd kan worden door de koe.

Je berekent dit door de hoeveelheid organische stof (droge stof - ruw as) te vermenigvuldigen met de

VerteringsCoëfficiënt (hoeveel % van de totale hoeveelheid organische stof kan de koe verteren). Dit kun je aflezen in de

ruwvoeranalyse/kuiluitslag. Dus: OS * VC

Bij een verteringcoëfficiënt van de organische stof boven de 80% gaat de vertering te snel, waardoor de koeien te dun op

de mest kunnen worden.

VOS & FOS

FOS

FOS staat voor Fermenteerbare Organische Stof. Hiermee wordt bedoelt de hoeveelheid in de pens fermenteerbare

organische stof in grammen per kilogram droge stof.

Dus: hoeveel organische stof is in de pens beschikbaar voor de pensflora? (= Onbestendig).

Dit wordt ook wel FOSp genoemd. Waarbij p staat voor pens. Omdat er ook darmbacteriën zijn die organische stof

kunnen verteren.

De hoeveelheid FOS in een rantsoen voor melkgevende koeien moet ongeveer 540 g/kg ds zijn.

VOS - FOSp = verteerbare voedingsstoffen in het overige maagdarmstelsel.

FOSp-2 geeft een indicatie van de fermentatiesnelheid in de eerste twee uur in de pens.

Het verhoudingsgetal FOSp-2/FOSp zegt iets over de snelheid van een rantsoen; hoe hoger dit verhoudingsgetal, hoe

sneller het rantsoen wordt afgebroken.

Onderhoud: 

5400 VEM

120    DVE

Per kg meetmelk:

460 VEM

52    DVE

Koe met 30kg melk circa 20000 VEM

                                                   2000  DVE

Eiwit ->DVE & OEB

-onbestendig eiwit is snel verteerbaar door pensmicroben en levert direct energie en bouwstoffen (zoals microbieel eiwit), terwijl bestendig eiwit de pens passeert en pas in de dunne darm wordt opgenomen

DVE

-DVE staat voor Darm Verteerbaar Eiwit. Hoeveel eiwit wordt er in de dunne darm verteerd? Dit is een optelsom van het

verteerbare bestendige eiwit en het verteerbare microbiele eiwit (dode pensflora = 70% van het totale gehalte aan DVE).

-

Eiwit->DVE & OEB

OEB staat voor Onbestendig EiwitBalans in g/kg ds.

Hoeveel onbestendig eiwit bevat het rantsoen in verhouding tot de hoeveelheid beschikbare energie (FOS) voor de

pensflora?

Dus: kan de pensflora goed aan het werk qua werkaanbod en beschikbare energie?

De pensflora gebruikt het afgebroken onbestendige eiwit weer als bouwsteen voor de aanmaak van eigen eiwitten

(microbieel eiwit).

Er wordt gestreefd naar een evenwicht, waarbij de waarde zo laag mogelijk is, maar wel positief (bijvoorbeeld 10 tot 15

g/kg ds); anders kunnen tekorten ontstaan. De balans tussen eiwit en energie in de pens mag maximaal 300 zijn.

Bij een positieve OEB breekt de pensflora meer voereiwit af dan ze zelf inbouwt in microbieel eiwit.

Bij een negatieve OEB heeft de pensflora een tekort aan onbestendig eiwit.

Overtollig eiwit wordt door de koe omgezet in ureum. Het gedeelte van ureum dat niet hergebruikt kan worden door de

koe, gaat verloren in melk en urine. Dit moet in verband met het milieu zo klein mogelijk worden gehouden. Daarnaast is

eiwit een dure grondstof.

-

eiwit

energie

graskuil 

maiskuil 

VCOS

VCOS

VCOS staat voor de verteringcoëfficiënt van de organische stof in procenten. Dat wil zeggen: hoeveel organische stof

kan in theorie worden verteerd? Hoe ouder een gewas, hoe meer verhout en hoe lager de verteerbaarheid.

Gras

Eiwitbron

Invloed kwaliteit: bemesting, groeiomstandigheden, groeistadium

Sturen op voeder waarde is dus mogelijk. 

Hoe kunnen we nog meer sturen?

Voorjaar

Zomer

Najaar

Eiwitrijk

Energierijk

Eiwitarm

Energierijk

Eiwitrijk

Energiearm

Graskuil

Voordrogen

Namiddag maaien > + suiker

Melkzuur nodig voor conserv.

Azijnzuur broeiremmer

Gewenste d.s. = 35 - 45 %

Waarom maïs?

Snijmaïskuil

Ideale d.s. = 36%

Korrel: harddeegrijp

Energievorm in rantsoen

Zetmeel op darmniveau best benutbaar