§1 Koning en Parlement

1 / 19
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 4

This lesson contains 19 slides, with interactive quizzes, text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Video

Slide 3 - Video

Slide 4 - Slide

A. Oorzaken van de nieuwe grondwet
  • Nederland is meer dan 200 jaar een republiek, vanaf 1813 wordt Nederland een monarchie o.l.v. koning Willem I (dia 1)
  • Koninkrijk bestaat uit Nederland, België en Luxemburg.
  • Koninkrijk Nederland kreeg een constitutie/ grondwet

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

A. Oorzaken van de nieuwe grondwet

Nederland is een constitutionele monarchie

Een koninkrijk met een grondwet. 

  • Een document waarin de grondrechten van alle burgers en de regels over het bestuur van het land staan


Slide 7 - Slide

A. Oorzaken van de nieuwe grondwet

In de grondwet stond dat de koning (Willem I) veel macht had:

  • De koning nam alle belangrijke beslissingen. Koning en ministers vormden de regering.
  • Nederland had een Parlement.
  • - een volksvertegenwoordiging die bestond uit de Eerste en Tweede Kamer
  • - Parlement had weinig inspraak. 

Slide 8 - Slide

 De machtsverhouding tussen koning en parlement vóór 1848
  • 1830 kwamen de Belgen in opstand tegen Willem I
  • --> 10 jaar onrust en leger op de been
  • 1839: België wordt onafhankelijk
  • --> door hoge kosten van oorlog wilden enkele parlementsleden een verandering in de grondwet
  • --> 1840: Willem II volgt zijn vader op

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Link

A. Oorzaken van de nieuwe grondwet
Het revolutiejaar

  • --> 1848: er breken rellen uit door heel Europa
  • Ook liberalen in Nederland wilden veranderingen
  • Willem II gaf dhr. Thorbecke opdracht een nieuwe grondwet te maken.

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Video

B. De grondwet van 1848

Iedereen krijgt dezelfde (klassieke) grondrechten (bescherming tegen de overheid):

  • Recht op vereniging en vergadering
  • vrijheid van godsdienst
  • vrijheid van meningsuiting
  • vrijheid van onderwijs


Slide 13 - Slide

  • Koning onschendbaar
  • Ministriële verantwoordelijkheid
  • Elke 4 jaar rechtsstreekse verkiezingen voor de Tweede Kamer --> census kiesrecht
  • Eerste Kamer indirecte verkiezingen.

Slide 14 - Slide

A Een liberaal parlement

Nederland heeft een districtenstelsel (tot 1917)
  • Elk gebied (district) kiest zijn eigen vertegenwoordiger voor het parlement

Slide 15 - Slide

C. De Luxemburgse kwestie
Grondwet van 1848 maakte Nederland een parlementaire democratie 
  • Een bestuur waarbij de burgers het parlement kiezen.
  • Door ministeriële verantwoordelijkheid kon parlement regering controleren.
1849: Willem III komt aan de macht --> hij accepteerde macht van parlement niet 
  • Luxemburgse kwestie (1866-1867):  
  • --> Ruzie tussen koning en parlement over Luxemburg --> Willem III wilde achter de rug van parlement Luxemburg verkopen

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Link

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen

Slide 18 - Open question

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Slide 19 - Open question