Verzorgingsstaat

De verzorgingsstaat
vanaf de wieg tot in het
 graf verzorgd?
1 / 30
next
Slide 1: Slide
MaatschappijleerMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

This lesson contains 30 slides, with interactive quizzes, text slides and 5 videos.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

De verzorgingsstaat
vanaf de wieg tot in het
 graf verzorgd?

Slide 1 - Slide

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom de verzorgingsstaat vanaf de jaren 70 van de 20e eeuw in de problemen kwam en op welke manier de politiek hiermee omging.

Aan het eind van de les heb je meer kennis over het inzetten van activerende werkvormen.

Slide 2 - Slide

Wat is voor jou belangrijker?
A
Vrijheid
B
Gelijkheid

Slide 3 - Quiz

Slide 4 - Video

Slide 5 - Video

De basis beurs voor hbo en wo studenten moet blijven.
A
Eens
B
Oneens

Slide 6 - Quiz

De basis beurs moet ook voor mbo studenten ingevoerd worden.
A
Eens
B
Oneens

Slide 7 - Quiz

Ik ben mij bewust van de gevolgen die de kosten van de basis beurs met zich mee brengen.
A
Eens
B
Oneens

Slide 8 - Quiz

Welke problemen worden in het artikel genoemd?

Slide 9 - Open question

Waar ben jij het mee eens?
A
De overheid moet zoveel mogelijk voor ons zorgen. Als het per wet geregeld is komt het sowieso goed.
B
Je moet de markt (economie) zijn gang laten gaan dan komt het vanzelf goed.
C
Als wij naar elkaar omzien en als vrienden/familie voor elkaar zorgen wordt er aan iedereen gedacht.

Slide 10 - Quiz

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Problemen in de jaren '70 en '80

  • Economische crisis (o.a. door oliecrisis): veel werklozen met een uitkering
  • Oneigenlijk gebruik en fraude van uitkeringen
  • Vergrijzing: meer gebruik van AOW
  • Meer scheidingen: meer gebruik van Bijstandswet
  • Mensen zien de uitkering als een recht
  • Werken was niet aantrekkelijk door hoge uitkeringen

Het Amsterdam in de jaren 1970 kende woningnood tegelijk met langdurige leegstand. Jonge mensen zonder woonruimte kraakten leegstaande panden. De renovatie voor de kroningsceremonie van de koninklijke paleizen door het ministerie, maakte krakers boos omdat er volgens hen beter geld in nieuwe betaalbare woonruimte gestoken kon worden. Ook de snel stijgende (jeugd)werkloosheid speelde mee.
Toen Beatrix in 1980 werd gekroond als koningin gebruikte deze groep de kroning om aandacht te vragen voor hun problemen. Dit liep als snel uit in grote rellen.

Slide 13 - Slide







Deze spotprent over de problemen in de verzorgingsstaat is in 1981 gemaakt door de tekenaar Jos Collignon.
Er zijn teveel mensen die van der verzorgingsstaat gebruik maken, waardoor het evenwicht weg is. Hiermee wordt het evenwicht tussen mensen die betalen voor de verzorgingsstaat en mensen die gebruik maken van de verzorgingsstaat bedoeld.
Beeldelement: de donkere wolk geven aan dat er storm op komst is. Er komen nog moeilijkere tijden aan (bijvoorbeeld: de vergrijzing), terwijl het schip nu al schade heeft en dreigt om te slaan.
Beeldelement: het schip, de verzorgingsstaat, dreigt om te slaan.
Beeldelement: het roer ligt in het water waardoor het schip onbestuurbaar is geworden. Met andere woorden: er moet iets gebeuren, maar het lijkt erop dat het al te laat is.

Slide 14 - Slide


Wat vond de politiek?

  • Sociaal-democraten: afblijven van de verzorgingsstaat. De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. (PvdA)
  • Christen-democraten: rol van de overheid kan worden beperkt: 'goede christenen helpen elkaar'. (CDA)
  • Liberalen: verzorgingsstaat kan blijven bestaan, maar er moet wel op bezuinigd worden. (VVD)

Slide 15 - Slide


Maatregelen van de overheid

  • Vanaf jaren ’80: forse bezuinigingen op uitkeringen en verlaging van de uitkeringen
  • Strengere controle op uitkeringen door het UWV

  • Aantrekkelijker maken van werk: deeltijd, thuiswerk en loon hoger dan een uitkering
  • Strengere (her)keuring van arbeidsongeschikten en nieuwe wet: WIA


Hoewel de aanpassingen aan de verzorgingsstaat nodig zijn, zorgden de plannen van de overheid regelmatig voor onrust en protesten.
In 2002 gingen veel Nederlanders demonstreren tegen de plannen van toenmalig minister-president Jan Peter Balkenende. 

Slide 16 - Slide


Zijn de problemen nu opgelost?


  • Door de vergrijzing is de pensioenleeftijd verhoogd naar 67 jaar, anders is de AOW onbetaalbaar
  • Aantal niet-werkende mensen wordt groter dan aantal werkende mensen
  • Armoede blijft (ook in Nederland) bestaan!
  • Crisis aan het begin van de 21e eeuw zorgde voor grote werkloosheid



Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Video


Hoe moet het nu verder?


De mening van de politiek over 
de verzorgingsstaat in de 21e eeuw


Slide 20 - Slide


Rechts-liberalen

  • VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie)
  • De overheid moet zich zo min mogelijk bemoeien met de levens van mensen
  • Lage uitkeringen, zodat werklozen eerder bereid zijn om werk te zoeken


Slide 21 - Slide


Christendemocraten

  • O.a. het CDA (Christen Democratisch Appèl)
  • Er moet bezuinigd worden op de verzorgingsstaat
  • Niet alleen de overheid moet mensen helpen, ook moeten mensen vrienden en familie helpen als dat kan. Naastenliefde en solidariteit



Slide 22 - Slide


Sociaaldemocraten

  • O.a. de Pvda (Partij van de Arbeid)
  • De verzorgingsstaat moet worden aangepast
  • Maatregelen zijn nodig zodat iedereen ook in de toekomst in welvaart kan leven.
  • De belasting van de rijken kan omhoog kan om de verzorgingsstaat te kunnen blijven betalen; nivellering.



Slide 23 - Slide


Links-liberalen

  • O.a. D66 (Democraten '66) en GroenLinks
  • De verzorgingsstaat moet worden aangepast aan de moderne samenleving

  • D66 wil voorkomen dat mensen afhankelijk worden van een uitkering en wil dat mensen een goede opleiding krijgen .
  • GroenLinks wil mensen met tijdelijke arbeidscontracten beschermen.



Slide 24 - Slide


Verzorgingsstaat niet aanpassen?


  • O.a. SP (Socialistische Partij) en PVV (Partij voor de Vrijheid)
  • De verzorgingsstaat zoveel mogelijk in stand houden.
  • De overheid moet maar ergens anders op bezuinigen, zoals de bureaucratie
  • Hogere belastingen voor de allerrijksten.



Slide 25 - Slide


Aan het werk

Werkboek bladzijde 86 t/m 90
  • Kennis & begrip opdracht 6 (+ 1 t/m5)
  • Toepassen opdracht 1
  • Vaardigheden opdracht 7

Slide 26 - Slide

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Slide 27 - Open question

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Slide 28 - Open question

Slide 29 - Video

Slide 30 - Video