Cultuur_PTO1

• Latijn
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

              Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 

Laat alles dicht en begin eerst met het SO!

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

Minerva Hoofdstuk Cultuur 11-12-14

Inhoud

1. Het verhaal van Hercules

2. De stichting van Rome (mythologisch)

3. De geschiedenis van Rome (historisch)

Cultuur PTO 1

Hercules

Minerva 1

pag. 137-141 

Hercules

• Zoon van Iupiter en Alcmene
• Iuno was boos en stuurde twee slangen op de wieg af
• Hercules twijfelde geen moment, pakte ze bij de keel en wurgde ze 

1. Op wie was Iuno nog meer boos?

Waanzin

• Trouwt met Megara, drie zoontjes en is gelukkig
• Iuno stuurde Rabies, god van de waanzin op hem af
• Doodt ze allemaal met zijn pijl en boog en knots
• Komt weer bij zinnen en beseft wat hij heeft gedaan: verdriet, schaamte en vlucht

2. Wat verstaan we tegenwoordig onder rabies?

Eurystheus

• Orakel van Apollo: ga naar jouw neef Eurystheus in Mycene en doe alles wat hij zegt, dan zullen de goden je vergeven.
• Eurystheus was bang voor Hercules en gaf hem onmogelijke opdracht: dood de leeuw van Nemea. 

3. Wat doet Eurystheus op deze afbeelding?

Leeuw van Nemea

• Leeuw had gepantserde huid, ondoordringbaar voor pijlen
• Hij sloot leeuw op in een grot en wurgde hem
• Hij vilde de leeuw en gebruikte de huid voortaan als pantser 

4. Hoe kon Hercules de leeuw wurgen?

Geryon

• Totaal 12 werken
• Geryon: reus met drie lichamen en een kudde runderen
• Hercules liep van Griekenland naar Spanje
• Geryon had een hond met twee koppen en een slangenstaart. Hercules doodde hem
• Geryon wordt woedend en valt Hercules aan.
• Die doodt hem door een giftige pijl door een van Geryons voorhoofden te schieten.

5. Wat heeft Herakles op zijn hoofd?

Euander & Cacus

• Onderweg kwam Hercules in Italië aan, het gebied van koning Euander
• Hij was moe, maakte de runderen vast aan een boom
• Het monster Cacus probeerde de runderen van Hercules te stelen
• Toen die erachter kwam doodde hij Cacus

6. Hoe probeerde Cacus de runderen te stelen?

Stichting van Rome

21 april 753 v.Chr.

Minerva 1

pag. 141-146

Aeneas & Ascanius

• Aeneas sticht na zijn vlucht uit Troje de stad Lavinium in Italië.
• Na zijn dood neemt zijn zoontje Ascanius de macht over
• Het ging heel goed met de stad en hij besloot een tweede stad te stichten
• Ascanius trekt met mannen het binnenland in en sticht Alba Longa

Amulius 

• Opvolgers van Ascanius krijgen allemaal ruzie om de macht
•  Amulius stoot zijn broer Numitor van de troon en doodt zijn neefje
• Hij maakte zijn nicht Ilia/Rhea Silvia priesteres van Vesta zodat zij geen kinderen kon krijgen

Romulus & Remus

• De god Mars heeft Ilia/Rhea Silvia verkracht en zij raakt zwanger van een tweeling: R&R
• Amulius laat moeder en zonen in de rivier de Tiber gooien
• Moeder 'trouwt met de rivier' en zonen zijn gered door wolvin
• Daarna door herder Faustulus meegenomen naar zijn vrouw

Stichting Rome

• R&R herstellen de macht van hun opa Numitor in Alba Longa
• R&R willen zelf ook een stad stichten: ze komen bij zeven heuvels aan de rivier de Tiber
• R&R krijgen ruzie en uiteindelijk doodt Romulus Remus
• Daarom wordt de nieuwe stad naar hem vernoemd: Rome

Rome bloeit

• Stad wordt groter en groter
• Romulus schakelt hulp in van oude wijze mannen: patres
• Daarvan komt het woord patriciërs  
• Samen vormden zij de senaat
• Romulus wordt vergoddelijkt: de Romeinen eren hem als een god en bouwen een tempel voor hem

Geschiedenis van Rome

Minerva 1

pag. 155-157

Overzicht

• 753 v.Chr. Stichting Rome & Begin Koningstijd
• 600 v.Chr. Bloei Rome
• 509 v.Chr. Laatste Romeinse koning Tarquinius Superbus verjaagd & Begin Republiek
• 27 v.Chr. Begin Keizertijd met eerste keizer Augustus
• 476. Uiteenvallen Romeinse Rijk

Bloei

• Eerst huttendorp, steeds groter, uiteindelijk wereldstad. 
• Rond 600 v.Chr.: bouw van forum (marktplein) en tempels in centrum van de stad
•  Lang belangrijke wegen
• Landbouwgrond vruchtbaar
• Zee dichtbij
• Veel volken om mee te handelen

Koningstijd

• Koning had alle macht
• Voerde leger aan
• Was rechter
• Mocht aan staatsgoden offeren
• Was als pater familias van de stad
• Bijgestaan door senatoren, maar die hadden alleen adviesfunctie
• Tarquinius Superbus was wreed en arrogant en werd verdreven

Republiek

• In 509 v.Chr. begon de Republiek 
• Twee consuls waren samen de baas: ze moesten het eens zijn
• Ieder jaar twee nieuwe consuls
• In de vroege Republiek begonnen de Romeinen hun gebied naar het noorden uit te breiden
• In 396 v.Chr. veroverden ze de eerste Etruskische stad: Veii