4.2 kosten

• Economie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Startklaar

• Oortjes weg, telefoon in het zakkie
• Jas uit, tas van de tafel
• Map + pen op tafel
• Laptop dicht op tafel

      

       
         

Welkom bij Individuals & Societies

Unit 3: Van overleven naar leven

Learner Profile: Zorgzaam

ATL: Pas vaardigheden en kennis toe in onbekende situaties

Related concepts: innovatie en revolutie

Key concept: ontwikkeling

Innovatie leidt tot revolutie en ontwikkeling

Global context: Scientific and technical innovation

Programma 

• Aantekeningen maken
• Opdracht 
• Afsluiting

Bedrijven streven naar een hoge arbeidsproductiviteit. De arbeidsproductiviteit kan toenemen door:

1. scholing
2. prestatieloon
3. verbeteren van arbeidsomstandigheden
4. Alle antwoorden zijn goed

Wat is arbeidsproductiviteit?

1. Product voor een medewerker
2. De productie per medewerker
3. De productie per baas
4. De productie in heel Nederland

Wat is het voordeel van snelle en goedkope productie voor consumenten?

Innovatie heeft invloed op: 

1. Automatisering: Werk wordt gedaan door machines of computers

2. Arbeidsmarkt: Plek waar mensen werk zoeken en bedrijven mensen zoeken. Door innovatie verandert het soort werk, plus de vraag naar arbeid kan toenemen of afnemen. 

3. Productiviteit: Hoeveel werk gedaan wordt in een bepaalde tijd. Door innovatie kan er in korte tijd meer worden geproduceerd. Dus productiviteit stijgt.

BEDRIJFSKOSTEN (leerdoelen)

• Waarom kost produceren geld.
• Wat het verschil is tussen constante en variabele kosten.
• Welke verschillende soorten bedrijfskosten er zijn.  

Constante of variabele kosten?

Variabele kosten: zijn kosten die afhankelijk zijn van van de verkoop(afzet). Hoe meer je van iets verkoopt hoe meer kosten je bijvoorbeeld maakt. 

Constante kosten: vaste kosten die niet afhankelijk zijn van de verkoop. Denk aan de huur van een bedrijfspand. Die blijft hetzelfde ongeacht hoe veel je verkoopt. 

Voorbeelden variabele kosten

Grondstoffen: Bijvoorbeeld meel en suiker voor een bakker. Hoe meer brood hij bakt, hoe meer grondstoffen nodig zijn.

Inkoop van handelsgoederen: Bijvoorbeeld inkopen van t-shirts bij een kledingwinkel. Meer verkoop = meer inkopen.

Verpakkingsmateriaal: Hoe meer producten je maakt, hoe meer verpakkingen je nodig hebt.

Voorbeelden constante kosten

Huur van een pand: Dit blijft hetzelfde, of je nu veel of weinig produceert.

Vaste salarissen van personeel: Zoals de directeur of vaste medewerkers met een vast contract.

Verzekeringen: Zoals een bedrijfs- of inventarisverzekering.

Afschrijvingskosten: zoals bedrijfsauto, laptops, machines etc. 

Een bakker bakt elke dag brood. Hij betaalt elke maand €1.500 huur voor zijn winkelpand. Daarnaast kost elk brood dat hij bakt €0,50 aan meel en andere ingrediënten. Wat is een voorbeeld van een variabele kost voor de bakker?

1. De huur van €1.500 voor het winkelpand
2. Het meel van €0,50 per brood
3. De verzekering van het bedrijfspand

Constante kosten

Variabele kosten

Afschrijvingskosten

Huurkosten

Kosten van grondstoffen

Verzekeringskosten

Loonkosten

Kosten voor materiaal

nul uren contract

Vaste personeel

Inkoop-

kosten

Huur-

kosten

Vaste kosten

Variabele kosten

Verwerking

Wat? Maak de verwerkingsopdracht die in teams staat. 

Met wie? Dit mag je in tweetallen doen, alleen mag ook. 

Tijd: 15 min. 

Klaar? Stuur je bestand op via Teams. 

En dan? Aan de slag met de verwerkingsopdrachten die in teams staan als afbeeldingen. 

De formules:

verkoopprijs - inkoopprijs = brutowinst

dus ook:

Inkoopprijs + brutowinst = verkoopprijs

en ook:

Verkoopprijs - brutowinst = inkoopprijs

Brutowinst

Inkoopwaarde = € 175,-

Omzet = € 325,-

Wat is de brutowinst?

Omzet - inkoopwaarde = brutowinst

325 - 175 = 150

Brutowinst = € 150,-

Brutowinst en nettowinst samen

Omzet

Inkoopwaarde     -

Brutowinst

Bedrijfskosten    -                     

Nettowinst

Consumentenprijs

Van Inkoopprjis naar consumentenprijs

inkoopprijs                                            € .........

Brutowinstopslag                              € .............        +

Verkoopprijs excl btw                      €................

BTW                                                          €...............        +

Consumentenprijs                             €................

Consumentenprijs

Verkoopprijs incl. btw = consumentenprijs

De prijs die de consument betaalt voor een product in de winkel.

Verkoopprijs + btw   = consumentenprijs

100%                 +  21%  =  121% bij "luxe" goederen

100%                  + 9%    =  109% bij "levensmiddelen" 

Startklaar

• Oortjes weg, telefoon in het zakkie
• Jas uit, tas van de tafel
• Map + pen op tafel
• Laptop dicht op tafel

      

       
         

nul uren contract

Vaste personeel

Inkoop-

kosten

Huur-

kosten

Vaste kosten

Variabele kosten

Een bestelbus is aangeschaft voor € 17.800. De restwaarde na 5 gebruiksjaren is € 3.500. Wat is de afschrijvingskosten per jaar?

Omzet & Afzet

Het totaalbedrag dat je met de verkopen ontvangt, is de omzet.

Het aantal producten dat je verkocht hebt, is de afzet.

Hoe berekenen we de omzet?

Omzet = afzet x verkoopprijs

Mila heeft een winkel. Ze heeft het afgelopen jaar 6.000 producten verkocht. Ze verkoopt de producten voor 25 euro per product.

Hoeveel is de omzet van Mila?

Inkoopwaarde van de omzet

De inkoopwaarde van de omzet geeft aan hoeveel de aanbieder/winkelier zelf betaald heeft om de producten in te kopen.

Inkoopwaarde van de omzet = inkoopprijs x aantal verkochte producten 

Mila heeft een winkel. Ze heeft het afgelopen jaar 6.000 producten verkocht. Ze verkoopt de producten voor 25 euro per product. De inkoopwaarde van de verkochte producten bedraagt 10 euro per product

Hoeveel is de inkoopwaarde in totaal?

Brutowinst 

Brutowinst = omzet - inkoopwaarde van de omzet 

Voorbeeld: Mila heeft 6000 producten gekocht tegen een inkoopprijs van €10. Deze producten verkoopt ze voor €25 per stuk. Wat is haar brutowinst?

• Omzet = 25 x 6000 = 150.000
• Brutowinst = €150.000 - (6000 x 10) = €90.000

Verschillende soorten winst

• BRUTOWINST
• NETTOWINST

De brutowinst is de omzet - inkoopwaarde 
De nettowinst is de brutowinst - alle bedrijfskosten

Een ijsjesmachine kost €2.470. De restwaarde is €300. De economische levensduur is 7 jaar. Wat zijn de afschrijvingskosten per jaar?

Een machine wordt aangeschaft voor €61.550,-. Na 5 jaar wordt de machine verkocht voor €10.550. Wat zijn de afschrijvingskosten per maand?

Startklaar

• Oortjes weg, telefoon in het zakkie
• Jas uit, tas van de tafel
• Map + pen op tafel
• Laptop dicht op tafel

      

       
         

Welkom bij Individuals & Societies

Unit 3: Van overleven naar leven

Learner Profile: Zorgzaam

ATL: Pas vaardigheden en kennis toe in onbekende situaties

Related concepts: innovatie en revolutie

Key concept: ontwikkeling

Innovatie leidt tot revolutie en ontwikkeling

Global context: Scientific and technical innovation

Programma 

• Aantekeningen maken
• Opdracht 
• Afsluiting

Casus Mosschilderijen van Respyre

• Een Nederlands bedrijf dat groene mos gevels ontwikkelt.
• De panelen worden op muren en gevels geplaatst.
• Het mos zuivert de lucht, verlaagt de omgevingstemperatuur en verhoogt de biodiversiteit.

winst of verlies?

Product: Bioreceptieve mosgevel (1 m²)

Verkoopprijs per m²: €95

Aantal verkochte m² per jaar: 10.000

Jaarlijkse bedrijfskosten:

Productie & onderhoud: €450.000

Onderzoek & innovatie: €250.000

Personeel & installatie: €300.000

Transport & verpakking: €50.000

1. Wat is de totale jaarlijkse omzet van Respyre?
2. Wat zijn de totale jaarlijkse bedrijfskosten?
3. Wat is de jaarlijkse winst of het verlies?

1. Is het erg dat het bedrijf verlies maakt als het bijdraagt aan een beter milieu?

2. Wat zou Respyre kunnen doen om wél winstgevend te worden?

winst of verlies?

Product: Bioreceptieve mosgevel (1 m²)

Verkoopprijs per m²: €95

Aantal verkochte m² in 2024: 10.000

Helaas lukt het Respyre niet om meer te verkopen in 2025. 

De omzet in 2025 is 13% lager dan in 2024. 

Bereken de nieuwe omzet van 2025. 

• De eerste 10 minuten in stilte alleen werken aan de werkbladen. 
• Daarna mag er samen gewerkt worden. 
• Vragen? Steek je vinger op. 

De omzet van bedrijf X is in 2024 is €350.000.
Naar verwachting zal de omzet met 23% dalen in 2025. Bereken de nieuwe omzet.

Bedrijf NoBrand verkoopt in een jaar 35.000 producten met een verkoopprijs van €16.90. De inkoopwaarde per product bedraagt €2,50. De loonkosten bedragen €82.000 en de huurkosten bedragen €72.000. Bereken de Omzet, Brutowinst en Nettowinst.