Methodisch werken - Verpleegkundig proces

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

• kan ik uitleggen wat methodisch werken inhoud en wat het doel hiervan is
  
• kan ik de stappen van het verpleegkundig proces benoemen.
  
• kan ik de begrippen continuïteit en coördinatie van zorg uitleggen
  
• heb ik 2 voorbeelden genoemd waarin ik volgens een bepaalde methode handelingen uitvoer.
  
• heb ik kennis opgedaan over het verzamelen van gegevens van zorgvragers.

Check - in

Wat is methodisch werken?

Methodisch werken is iets wat wij ons hele leven vaak onbewust doen. 

Een voorbeeld

Als jij je vrienden hebt beloofd om voor de avondmaaltijd macaroni te bereiden,

dan vraag jij je af: Hoeveel macaroni heb ik nodig? Gebruik ik gehakt of boterhamworst in de macaroni? Heb ik alle ingrediënten in huis die ik nodig heb? Is er ruimte op het aanrecht? Heb ik voldoende pannen? Doet het gas het? Moet ik nog aanvullende boodschappen doen? Hoe duur gaat de maaltijd worden?

Kun jij een voorbeeld geven hoe jij zelf methodisch werkt?

Een methode is
 

een vaste, doordachte manier van werken om een bepaald doel te bereiken

Een cyclisch proces 

is een zich steeds herhalend proces

Kenmerken van methodisch werken

• Doelgericht gericht op ondersteuningsdoelen
  
• Planmatig werken volgens afgesproken stappen en werkwijze, meestal via een protocol
  
• Procesmatig een vaste openvolging van stappen
  
• Bewust dus voortdurend nadenken en keuzes maken in je ondersteuning

Het is een voortdurend (cyclisch) proces.

Voordelen methodisch werken

• de kans op fouten neemt af omdat je vooruit kijkt
• zowel een ander als jijzelf weet wat er verwacht mag worden
  
• je eigen handelen kan beter geëvalueerd worden om, als het nodig is, het handelen te verbeteren
  
• anderen krijgen een duidelijker beeld van wat jij doet en wil gaan doen
  

Fasen in methodisch werken

Fase 1 Voorbereiden

Stap 1: informatie verzamelen, anamnese voeren

Stap 2: Wensen, behoeften en problemen vaststellen

Stap 3: Doelen formuleren

Stap 4: Activiteiten vaststellen en plannen

Fase 2 Uitvoering

Stap 5: Geplande activiteiten uitvoeren en begeleiding bieden

Fase 3 Afrondingsfase
Stap 6: Evalueren, reflecteren op het eigen handelen en zo nodig bijstellen van de zorg

Docent:
Zijn er onduidelijkheden?

Laat de student die opschrijven, zodat onduidelijkheden worden nabesproken

Continuïteit en coördinatie van zorg

De zorgverlening wordt zodanig georganiseerd en geregeld (coördineren), zodat de zorgafspraken voor de zorgvrager door iedere zorgverlener hetzelfde worden uitgevoerd. Er ontstaat geen overlap (continuïteit)

 Verzamelen van gegevens 

Methodisch en Systematisch gegevens verzamelen 

Verzamelen van gegevens doen we niet lukraak, integendeel, we doen dit op een methodische en systematische wijze

We maken hierbij gebruik van classificatiesystemen of ordeningssystemen

Filmpje

Verschillende ordeningssystemen

• De 4 domeinen van verantwoorde zorg (zorgleefplan)
  
• De 11 gezondheidspatronen van Gordon
  
• Het Omaha systeem
  
• Het  SAMPC
  
  Bovenstaande ordeningssystemen worden na het basisjaar uitgebreid behandeld bij de Canmedsrol "de zorgverlener".

Gezondheidsproblemen a.d.h.v. Gorden

Korte uitleg over dit ordeningssyteem.

• De 11 gezondheidspatronen van Gordon omvatten alle aandachtsgebieden van een mens.
• Al deze 11 gezondheidspatronen hangen met elkaar samen en beïnvloeden elkaar op alle genoemde gebieden.
  
  Tijdens de anamnese maak je gebruik van een vragenlijst
  
  
  
  
  
  
  
  
  

Link met wat meer uitleg over de gezondheidspatronen:

https://www.verpleegkunde.net/.cm4all/uproc.php/0/De%20gezondheidspatronen%20volgens%20Gordon.pdf?cdp=a&_=176a419eab9

Je kunt makkelijk zoeken op een vragenlijst adhv Gordon

11 Gezondheidspatronen van Gordon

1. Gezondheidsbeleving en instandhouding 
   
2. Voeding en stofwisseling 
   
3. Uitscheiding 
   
4. Activiteiten 
   
5. Slaap/rust 
   
6. Waarneming en cognitie 
   
7. Zelfbeleving 
   
8. Rollen en relaties 
   
9. Seksualiteit, voortplanting 
   
10. Stress verwerking 
    
11. Waarden en overtuiging 
    

Link met wat meer uitleg over de gezondheidspatronen:

https://www.verpleegkunde.net/.cm4all/uproc.php/0/De%20gezondheidspatronen%20volgens%20Gordon.pdf?cdp=a&_=176a419eab9

Welke bronnen?

• de zorgvrager; (anamnese)
• de naasten of mantelzorger; (hetero-anamnese)
• de indicatie van andere zorgprofessionals of zorgorganisaties;
  
• de overdracht van andere zorgverleners of zorgorganisaties;
  
• consult van andere zorgprofessionals;
  
• vakkennis of literatuur.

hetero-anamnese: 
Als er informatie over de medische voorgeschiedenis en achtergrond van een patiënt ingewonnen wordt bij een andere persoon dan de patiënt zelf, spreekt men van een heteroanamnese. Dit gebeurt onder meer bij patiënten die omwille van een bestaande pathologie niet zelf op de vragen van de zorgverlener kunnen antwoorden. Bijv. dementie

Gegevens van de zorgvrager

Je verzamelt gegevens die iets zeggen over de zorgvrager:

• Wie zij/hij is
• Waarbij zij/hij zorg nodig heeft
• Wat zijn/haar behoeften zijn

Deze gegevens bij elkaar vormen een beeld van de zorgvrage

Gegevens indelen

Gegevens kunnen objectief of subjectief zijn:

Objectief: gegevens zijn te meten of vaststaand

Subjectief: gegevens zijn gebaseerd op persoonlijke beleving

Objectieve gegevens

• Lichaamstemperatuur gemeten met een thermometer
• Bloeddruk gemeten met een bloeddrukmeter
• Persoonsgegevens als naam, adres, woonplaats 
• Lengte en gewicht

Subjectieve gegevens

• Ik heb het warm
• Ik voel me onrustig
• Ik vind die jas niet mooi
• Mijn jeugd was fijn 

1

2

3

4

5

6

Verzamelen van gegevens

Vaststellen van verpleegkundige diagnosen

Vaststellen van zorgdoelen

Plannen van verpleegkundige interventies

Uitvoeren van verpleegkundige interventies

Evalueren van verpleegkundig proces

Een verpleegkundige methode heeft als doel

1. werken volgens een visie op zorg
2. werken volgens een vastgestelde volgorde
3. werken met alle ideeën van het team samen
4. werken met een doel voor ogen

Opdracht 1:

Bekijk het filmpje!

Ga daarna in tweetallen in gesprek over de zorgvrager uit het filmpje. 

Je hebt de zorgvrager geobserveerd.

Wat viel je allemaal op? Waaruit blijkt dat volgens jou? 

Is dat objectief of subjectief?

Opdracht 2:

Om te achterhalen wat de wensen en behoeften zijn van de zorgvrager uit het filmpje ga je gegevens verzamelen. Hoe zou je deze gegevens verzamelen? Met wie, wat, waar en op welke wijze ga je dat aanpakken? 

Schrijf dat op een A4.

methode, theorie en visie

Opdracht 3

Kies uit het filmpje 1 probleem van deze zorgvrager uit.

Hoe, met welke acties/interventies zou je hierin verbetering kunnen bieden? Werk dit uit op papier waarbij je methodisch/stapsgewijs te werk gaat. 

De opdrachten 1, 2 en 3 worden daarna klassikaal nabesproken. 

Terugkoppelen casus

Signaleren van gezondheidsproblemen

Wat is volgens jou het
gezondheidsprobleem bij de casus?

hiervoor casussen doornemen, elk 1

Gezondheidsproblemen

Een gezondheidsprobleem ontstaat op het moment dat het
WELBEVINDEN van een zorgvrager nadelig wordt beïnvloed.

Zelfzorgactiviteiten worden verstoord door ziekten, stoornissen, behandelingen of therapie, men is niet meer in staat om aan zijn/haar zelfzorgbehoefte te kunnen voldoen.
Er ontstaat een zelfzorgtekort.

Dit kan gaan op lichamelijk, psychisch sociaal welbevinden 

Kun je lichamelijk, psychisch en sociaal welbevinden los van elkaar zien?

1. Ja
2. Nee
3. geen idee
4. soms

Op een rijtje

Zelfzorgbehoefte: behoefte om voor zichzelf te kunnen zorgen

Zelfzorgvermogen: mate van in staat zijn om zelfzorg uit te voeren

Zelfzorgtekort:  verstoord evenwicht tussen behoefte en vermogen.

Lesdoelen bereikt?

• ik kan uitleggen wat methodisch werken inhoud en wat het doel hiervan is
  
• ik kan de stappen van het verpleegkundig proces benoemen.
  
• ik kan de begrippen continuïteit en coördinatie van zorg uitleggen
  
• ik heb 2 voorbeelden genoemd waarin ik volgens een bepaalde methode handelingen uitvoer.
  
• ik heb kennis opgedaan over het verzamelen van gegevens van zorgvragers.