1. Naturalisme

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

planner V6

1e periode: literatuurgeschiedenis(25%)

2e periode:

literatuur mondeling(25%)

3e periode:

debatdag 11-2 (15%)

meesterstuk schrijven(25%)

V5: poëziedossier (10%)

9 mei:  

examen Nederlands tekstbegrip  (50% van je eindcijfer)

Leesclub

Donderdag 10 okt., 7 nov. en 28 nov.

W. van Thiemen Hiemstra

Luister van Sacha Bronwasser

De menseneter van Tom Hofland

Geneeskunde

Feitenkennis

Begrip

Diagnose:Inzicht/creativiteit

Literatuurgeschiedenis

Basiskennis

 Samenhang

Interpretatie

Tijdslijn en levensvisie

480-1500: middeleeuwen: theocentrisch

1500-1700: renaissance: herontdekking klassieke oudheid, reformatie en antropocentricisme

1700-1800: verlichting, rationalisme, Frans-classicisme en pre-romantiek: optimisme, kritisch verstand

1800-1900: romantiek: vlucht in het verleden, humor, nationalisme, protest, bedwelmende godsdienstbeleving 

vanaf 1880

Welke kenmerken verwacht jij bij literatuur als wetenschap?

Het Naturalisme

 ontstaat in Frankrijk. Daar wordt beweerd dat de mens in zijn ontwikkeling afhankelijk is van RAS, SOCIALE KLASSE en HET TIJDPERK WAARIN MEN GEBOREN WORDT.

Emile Zola

in Van de koele meren des doods

romantiek-realisme-naturalisme

Oorzaak van de nerveuze dame als protagonist zijn de opkomst van de psycho-analyse en hun interessante karakter voor de auteur als wetenschapper: overgevoelige personen zijn makkelijker als object te ontleden. Dit is een typisch naturalistisch fenomeen, maar nerveuze personages streven stuk voor stuk naar romantische idealen, maar door hun falen en ontnuchtering kan dit gezien worden als een tegenreactie. Het idee van determinisme staat nu centraal; het handelen van de personages is het resultaat van de omstandigheden waarin ze verkeren, zelf zijn ze niet schuldig

Tweede belangrijk kenmerk van met name de Nederlandse naturalistische roman is de afkeer van de bourgeoisie. De Nederlandse naturalistische romans besteden tevens aandacht aan seksualiteit, vaak in de vorm van zelfbevrediging of homoseksualiteit of het bezoek aan een bordeel. Die aandacht is geen poging tot emancipatie, maar is bedoeld als uiting van degeneratie van de maatschappij.

1885

feminisme anno 1897

Betsy Perk: Strijd binnenshuis(1905)

Hilda van Suylenburg is de grootste feministische bestseller van Nederlandse bodem, en is in vele opzichten een succes te noemen. De roman werd na haar uitgave in korte tijd vier keer gedrukt en bleef tot 1927 in herdruk

Cecile de Jong van Beek en Donk

begin van de roman

Hilda was juist aangekomen. Het laatste gedeelte van haar reis, tusschen Utrecht en den Haag, had ze alleen in den coupé gezeten, alleen met het steeds sterker wordend besef van een nieuw huis, een nieuwe vreemde omgeving die haar wachtte. Droomend en mat, in doffen weemoed had zij achterover geleund en gestaard naar buiten tot het haar was geweest als of zij stilstond en het landschap haar voorbij vloog in een rondende beweging van kromme lijnen. Een wee gevoel van iets onbekends, iets onbehagelijks had haar doorschokt bij het stilstaan van den trein en toen er niemand aan het station was geweest om haar af te halen dan de livreiknecht die haar naar het rijtuig had gebracht, was er een duizeling over haar gekomen van eenzaamheid, en bang terug-verlangen naar huis.

Deze roman begint wel/niet naturalistisch

1. wel
2. niet

Welke drie elementen zijn van belang in een naturalistische roman?

kenmerken naturalisme

1. de hoofdpersoon is nerveus

2. de eigenschappen zijn erfelijk bepaald

3. het verhaal gaat over ontnuchtering

4. de burgerij wordt gehaat

5. seksualiteit wordt openlijk beschreven (geen taboes)

6. de schrijver oordeelt niet

de schrijver als wetenschapper

Naturalisme in boeken:

Ervan uitgaande dat de mens het product is van zijn omgeving, zijn tijd en zijn afkomst kun je de schrijftafel als laboratorium zien. Verander iets in de constellatie en je kunt observeren hoe de reacties van de persoon zal zijn/personen zullen zijn.

De schrijver is wetenschapper en geeft dus geen commentaar. Nerveuze types zijn geschikte personages. Het haten van de burgerij klopt, omdat de burgerij dweept met allerlei zaken die wetenschappelijk zijn. Maar de wetenschap laat de objectieve werkelijkheid zien en daarin gaat veel mis(ontnuchtering). Seksualiteit hoort erbij.

Welk verhaal ken jij waar afkomst van belang is?

Cecile de Jong van Beek en Donk

Gevangen zitten in maatschappelijke normen die je beletten te zijn wie je wil zijn, daarover gaat Wat stilte wil, deze  roman. Tegen de achtergrond van de Nederlandse literaire kring van de negentiende eeuw vertelt Japin met zorg het waargebeurde verhaal van Anna Witsen.

www.bol.com