Grammatica 3.7 bedrijvend en lijdend (les 1)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom!

Leg alvast klaar:

• je etui
  
• je leerwerkboek op pagina 134
  
• je iPad (dicht)

Planning

• Vragen 1.7 en 2.7
• Leerdoelen grammatica 3.7
  
• Uitleg theorie
• Werkmoment
• Vooruitblik

Paragrafen 1.7 en 2.7

Zinnen ontleden in vaste volgorde

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Hoofdzinnen en bijzinnen / nevenschikking en onderschikking

• naamwoordelijk gezegde
• vier aanvullingen bij werkwoordelijk gezegde

Havo

• weektaken nagekeken?
• test jezelf 1.7 en 2.7
  

Leerdoelen 3.7 (vwo)

lijdende en bedrijvende vorm 

herkennen en gebruiken

bedrijvend en lijdend p. 202

In de bedrijvende vorm verricht het onderwerp de handeling in de zin; het onderwerp is bedrijvig/ actief.

In de lijdende vorm ondergaat het onderwerp iets; het onderwerp lijdt/ passief.

Bedrijvende vorm

Jara| laat | de hond | uit

• Jara is het onderwerp
  
• Jara doet iets in deze zin: Ze laat de hond uit
  
• Bedrijvend of actief

Lijdende vorm

De hond| wordt | door Jara | uitgelaten.

• De hond is het onderwerp
• De hond ondergaat iets: hij wordt uitgelaten.
• Lijdend of passief

door-bepaling: wie iets doet (bwb)

Opdracht 3 pagina 203

 c. De leraar belt de leerlingen.

e. De resultaten van het examen zijn niet bekend gemaakt.

Bedrijvende vorm (actief)

• Onderwerp doet iets.

Lijdende vorm (passief)

• O ondergaat iets.
• Door-bepaling / denken
• Vorm van worden (hww) + vd bij onvoltooide tijd.
• Vorm van zijn (hww) + vd bij voltooide tijd.
• Geen lijdend voorwerp.

Zinnen veranderen

Bedrijvende vorm        NAAR         Lijdende vorm

1. Lijdend voorwerp                    onderwerp

2. persoonsvorm                         worden/werden + vd (onvoltooid)

                                                             zijn/waren + voltooid dw (voltooid)

3. onderwerp                                 door-bepaling (bwb)

Wanneer lijdende vorm? p. 205

• Als de persoon onbekend is of als het duidelijk is.

De relschoppers werden direct gearresteerd. (door de politie).

• Als je de handelende persoon niet wilt noemen.

In die klas wordt veel geroddeld. (ik zeg niet door wie).

• Als je wilt afwisselen in je tekst.

Er wordt veel geroddeld. Er hoef je niet te benoemen.

Havo

• Weektaken nagekeken?
• Test jezelf 1.7
• Test jezelf 2.7
• Maak een schema van de theorie van 1.7 en/of 2.7

Vwo

• Weektaken nagekeken?
• Maak van 3.7: 3, 4, 5, 7 en 11.

• Kijk zelf na.

Vooruitblik

Volgende week verder met 4.7

Neem dus OOK je leerwerkboek deel B mee.