12.1 Een constant inwendig milieu

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

12.1 Een constant inwendig milieu

Thema 12 Gaswisseling en uitscheiding

Wat weten we al?

Gaswisseling

Uitscheiding

Leerdoelen 12.1

• Je kunt het verschil beschrijven tussen het inwendige en het uitwendige milieu van een organisme.
• Je kunt het belang uitleggen van een constant inwendig milieu.
• Je kunt uitleggen hoe het inwendige milieu constant blijft door opname, opslag en uitscheiding.

Inwendig en uitwendig milieu 1/2

• De binnenkant van je lichaam noem je het inwendige milieu.
• Bij het inwendige milieu horen je bloedplasma en het vocht tussen de cellen. 
• Alles buiten je inwendige milieu noemen we het uitwendige milieu.
• De huid en de slijmvliezen in je luchtwegen en darmen zijn een grens tussen het inwendige en uitwendige milieu.

Inwendig en uitwendig milieu 2/2

• De longen, het darmstelsel en de blaas hebben een open verbinding met het uitwendig milieu.
• Daarom horen de lucht in je longen, de voedselbrij in je maag en darmen, en de urine in je blaas bij het uitwendige milieu.
• Slijmvliezen in je neus en longen, het maagzuur en de zure urine in je blaas beschermen je tegen ziekteverwekkers.

Wat vormt een grens tussen het inwendige en uitwendige milieu?

1. Bloedplasma en vocht tussen cellen
2. Spieren en botten
3. Zenuwstelsel
4. Huid en slijmvliezen

Wat heeft een open verbinding met het uitwendig milieu?

1. De longen
2. Het hart
3. De nieren
4. De lever

Constant inwendig milieu

• In je lichaam vinden allerlei processen plaats.
• Bij al die processen zijn stoffen nodig, maar worden ook stoffen afgebroken en afvalstoffen gemaakt.
• Toch houdt jouw lichaam de hoeveelheid stoffen in je bloed altijd zo veel mogelijk gelijk.
• Hierdoor kan je lichaam op elk moment van de dag de juiste stoffen gebruiken voor alle processen in je cellen.

Waarom houdt je lichaam de hoeveelheid stoffen in je bloed altijd zo veel mogelijk gelijk?

1. Om de bloeddruk te reguleren
2. Om op elk moment de juiste stoffen te kunnen gebruiken.
3. Om de spijsvertering te bevorderen
4. Om afvalstoffen te vermijden

Verschillende processen

Je lichaam gebruikt drie verschillende processen om het inwendige milieu constant te houden.

Namelijk:

• Opname van stoffen
• Opslag van stoffen
• Uitscheiding van stoffen

Opname en opslag van stoffen

• Wanneer je stoffen opneemt, gaan ze van het uitwendige milieu naar het inwendige milieu.
• Voorbeeld hiervan is zuurstof in de longen en voedingstoffen in de darmen.
• Als er te veel van een stof in je bloed zit, kan je lichaam de stof opslaan.
• In de lever en de spieren worden suikers opgeslagen.
• Vet wordt onder de huid en in het gele beenmerg opgeslagen.
• Als er na een tijdje een tekort is aan de opgeslagen stof, verplaatst je lichaam deze stoffen naar het bloed.

Wat gebeurt er als er te veel van een stof in het bloed zit?

1. Het lichaam maakt meer stof aan
2. Het lichaam stopt met opnemen
3. Het lichaam kan de stof opslaan
4. Het lichaam verwijdert de stof

Uitscheiding van stoffen

Bij uitscheiding gaan stoffen van het inwendige milieu naar het uitwendige milieu.

Dit zijn bijvoorbeeld afvalstoffen en overbodige stoffen.

Belangrijke uitscheidingsorganen zijn:

• Lever: scheidt gal uit.
• Longen: scheiden koolstofdioxide en water uit.
• Nieren: scheiden urine (afvalstoffen en water) uit.

Welk orgaan scheidt gal uit?

1. Hart
2. Lever
3. Maag
4. Nieren

Begrippen 12.1

• Inwendig milieu
• Uitscheiding
• Uitwendig milieu

Ik kan nu

• Je kunt het verschil beschrijven tussen het inwendige en het uitwendige milieu van een organisme.
• Je kunt het belang uitleggen van een constant inwendig milieu.
• Je kunt uitleggen hoe het inwendige milieu constant blijft door opname, opslag en uitscheiding.

Aan het werk!

Maken opdrachten 12.1: 1 t/m 6

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 12.1

Veel goed? -> Maken Samenhang H12