181126 Formuleren: incongruentie, lijdende vorm en inversie

Vandaag:


incongruentie
onnodig lijdende vorm
foutieve inversie

1 / 14
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

This lesson contains 14 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Vandaag:


incongruentie
onnodig lijdende vorm
foutieve inversie

Slide 1 - Slide

Na deze les...
... kun je de volgende formuleringsfouten herkennen en verbeteren in een zin:

  • Incongruentie
  • lijdende vorm
  • Foutieve inversie

Slide 2 - Slide

Incongruentie
In een zin behoren OW en PV te congrueren: ze zijn in getal gelijk aan elkaar. 

OW = meervoud <-> PV = meervoud 
De mannen kopen een drankje.

OW = enkelvoud <-> PV = enkelvoud
De man koopt een drankje.

Incongruentie: OW en PV komen in getal niet overeen.

Slide 3 - Slide

Congruentie of incongruentie?
  • Toen de groep criminelen waren gearresteerd, was iedereen opgelucht. 
  • Toen de groep criminelen was gearresteerd, was iedereen opgelucht. 

  • Slechts 20 procent van de leerlingen hebben het gehaald.
  • Slechts 20 procent van de leerlingen heeft het gehaald.

  • De mensen werd gevraagd te vertrekken.
  • (Aan) de mensen werd gevraagd te vertrekken.


Slide 4 - Slide

Slide 5 - Link

Onnodige lijdende vorm

Slide 6 - Slide

Lijdende vorm
Een lijdende vorm is van zichzelf niet fout.
  • nadruk op andere zinsdelen
  • onderwerp ‘verdoezelen’
  • formeler

Maar let op:
  • niet te veel zinnen in de lijdende vorm achter elkaar,
  • niet onnodige zinnen in de lijdende vorm,
  • gevaar voor incongruentie.

Slide 7 - Slide

Valkuil: lange, saaie, moeilijke zinnen
  1. De boeiende inhoud van de inleiding die gehouden werd door uw collega Van den Kardenburg, zal door ons aan onze directie voorgelegd worden ter overdenking.
  2. Uw collega Van den Kardenburg heeft een boeiende inleiding gehouden. De inhoud daarvan zullen wij ter overdenking aan onze directie voorleggen.

Slide 8 - Slide

Valkuil: incongruentie
De passagiers worden verzocht de ramen gesloten te houden.

Reizigers richting Utrecht worden verzocht in Amersfoort over te stappen.

Slide 9 - Slide

Onnodig: actieve zinnen lezen prettiger
  • Er is door hem een onderzoek gedaan.
  • Hij heeft onderzoek gedaan.

  • De koe werd door de slager geslacht.
  • De slager slachtte de koe. 

Slide 10 - Slide

Inversie (= omkering)
Meest voorkomende zin: OW  /  PV /  de rest:
Fien kocht vanmorgen een brood bij de bakker.

Vanmorgen kocht Fien een brood bij de bakker.
Een brood kocht Fien vanmorgen bij de bakker.
Bij de bakker kocht Fien vanmorgen een brood.

Slide 11 - Slide

Foutieve inversie
Als het onderwerp achter de persoonsvorm staat, terwijl er onterecht niets voor staat. 

Komt vaak voor in samenstelde zinnen. 

Slide 12 - Slide

Voorbeeld
  • Op het eindexamen ging het mis en moest hij het hele jaar opnieuw doen.
  • Op het eindexamen ging het mis en moest hij het hele jaar opnieuw doen.
  • Is er sprake van een samentrekking?
  • Op het eindexamen ging het mis en (op het eindexamen) moest hij het hele jaar opnieuw doen. 
  • Hier is sprake van foute inversie. Er moet iets staan vóór de pv als het onderwerp achter de pv staat. 

Slide 13 - Slide

Hoe verbeter je de zin?
  • Op het eindexamen ging het mis en hij moest het hele jaar opnieuw doen.

  • Op het eindexamen ging het mis en het hele jaar moest hij opnieuw doen.

  • Op het eindexamen ging het mis en daardoor moest hij het hele jaar opnieuw doen.

Slide 14 - Slide