Pesten in de zorg

• Begeleiding
• MBO
• Studiejaar 2

Pesten in de zorg

verschil plagen en pesten

Het is soms lastig om te bepalen wanneer plagen pesten wordt.

Hoe maak je het onderscheid?

Weten studenten het verschil tussen pesten en plagen?

in de volgende dia's uitleg

Pesten

• Het komt met regelmaat terug en er is sprake van een ongelijke machtsverhouding; de pester is de winnaar en het slachtoffer de verliezer;
  
• Uitsluiten, buitensluiten, opjagen, bedreigen, treiteren, vernederen, slaan, schoppen, uitschelden etc.;
  
• Mag/ kan het slachtoffer niet (meer) voor zichzelf opkomen en loopt het (blijvende) lichamelijke en/ of geestelijke schade op;
  
• Je kunt niet meer met elkaar door één deur.

Wanneer is een geintje geen geintje meer:

• Als de ander aangeeft dat het niet leuk meer is en er wordt dan toch doorgegaan….dan wordt plagen pesten.
  
• Als er steeds hetzelfde geintje wordt uitgehaald. Of steeds weer hetzelfde grapje wordt gemaakt. Ook dan wordt plagen pesten.
  
• Als je merkt dat de één de baas wordt over de ander. Er is dan sprake van een winnaar en een verliezer. Dit kan zich zowel op lichamelijk als geestelijk vlak afspelen. In tegenstelling tot bij plagen is er een situatie ontstaan waarbij de gepeste vaak niet meer voor zichzelf kan opkomen. Ook kan het zijn dat iemand uit een groep wordt gestoten. Diegene die dat overkomt wordt dan buitengesloten. Ook dat is een vorm van pesten.

Rollen

Welke rollen zijn er bij het pesten?

rollen bij het pesten

De pester

De meepester

De gepeste

De helper

De buitenstaander

pesten in de zorg

Stelling

Als ik zie dat er geplaagd wordt laat ik het de cliënt zelf oplossen

 

Stelling

Als iedereen elkaar helpt wordt er niet meer gepest

Stelling

Pesten gebeurt altijd daar kun je niets tegen doen

Stelling

Als je gepest wordt moet je beter voor jezelf opkomen

Stelling

Door niet te reageren op pesten, steun je de pester.

Stelling

Eigenlijk wil ik iemand die gepest wordt, steunen.

Tips omgaan met pesten

1. Praat erover
2. Laat zien dat je het niet pikt
3. Organiseer een bijeenkomst
4. Stel een pestprotocol op
5. Onderzoek waarom iemand pest
6. Durf naar jezelf te kijken
7. Kijk naar de samenstelling van de groep
8. Ga opzoek naar wat de groep bindt

https://www.floorzorgt.nl/floor-onderzoekt/nee-daar-mag-je-niet-zitten-dat-de-plek-van-truus-wat-kun-je-doen-tegen-pesten

1) Praat erover

Wil je het pesten aanpakken en de sfeer op de groep verbeteren, dan moet je durven inzien dat er iets moet veranderen. Dus bespreek als eerste je vermoedens met je collega’s, stap op je leidinggevende af en vertel wat je hebt gezien of gehoord. Houd je oren en ogen open: wat zie je om je heen gebeuren? Zit een bewoner vaak alleen? Blijft iemand vaak op zijn kamer? Dat kunnen signalen zijn van pesten en buitensluiten.

2) Laat zien dat je het niet pikt

Heb je inderdaad vast kunnen stellen dat er gepest wordt, breng dat dan óók onder de aandacht bij de bewoners zelf. Laat merken dat je pesten afkeurt en spreek de pester aan op zijn of haar gedrag. Laat ook blijken dat je de gepeste steunt, sla een arm om zijn schouder, neem het voor hem of haar op. En zorg dat er een aanspreekpunt (in veel gevallen een anti-pestcoördinator of vertrouwenspersoon) is bij wie ze hun verhaal kwijt kunnen. Bedenk dat iedereen last heeft van het pesten. Niet alleen de gepeste, ook de omstanders, de zogenaamde meelopers, de familie, de vrijwilligers, je collega’s, maar ook de pesters zélf (zie punt 5).

3) Organiseer een bijeenkomst

Organiseer (als de coronacrisis het weer toelaat) een informatieavond of een discussiemiddag voor alle betrokkenen en laat zien dat het je ernst is. Laat de bewoners vertellen wat er volgens hen aan de hand is en laat ze meedenken aan een oplossing tegen het pestgedrag. Komt de discussie niet direct op gang, dan kun je er ook voor kiezen om bijvoorbeeld een theatervoorstelling over pesten te bekijken. Een voorbeeld daarvan vind je op Aangenaam Samenleven.

4) Stel een pestprotocol op

Het lijkt misschien betuttelend en overbodig, maar een pestprotocol kan erg helpend zijn. In zo’n protocol staat namelijk welke stappen je moet nemen als je pesten signaleert en welke sancties er kunnen volgen als het pesten gewoon doorgaat. Voorbeelden van protocollen kun je vinden op internet. Neem in het protocol ook de ideeën van de bewoners op. Communiceer het protocol met alle betrokken (dat wordt nog weleens vergeten!) en zorg dat iedereen weet wat hij of zij moet doen als er gepest wordt.

5) Onderzoek waarom iemand pest

Waarom pesten pesters? Daar vergeten we soms bij stil te staan. Vaak zijn het mensen die zelf een pestverleden hebben, niet lekker in hun vel zitten, zich vervelen of zich verdrietig en eenzaam voelen. Dat praat het getreiter niet goed, maar het kan het wél verklaren. Weet je wat er achter het pesten schuilgaat, bijvoorbeeld dat iemand zich gewoon kapot verveelt, dan kan een oplossing ineens best voor de hand liggen.

6) Durf naar jezelf te kijken

Je zou het kunnen vergelijken met ouders en hun kinderen. Als een kind zijn ouders alleen maar ziet ruziemaken, er vaak spanning is in huis, en er alleen maar wordt gesnauwd tegen elkaar, dan is de kans groot dat kinderen dat gedrag overnemen. Krab jezelf als organisatie eens achter de oren en vraag je af: hoe is de sfeer eigenlijk onderling? Hoe is het contact tussen het personeel en de directie? Is er sprake van ontevredenheid? Hebben de medewerkers het te druk? En hoe is het contact met de families? Als de sfeer op werkvloer niet goed is, werkt dat altijd door op de bewoners.

7) Kijk naar de samenstelling van de groep

Wees je als zorginstelling bewust van de constante verandering van de groep, bijvoorbeeld omdat iemand wegvalt in verband met overlijden of omdat er juist een nieuw iemand bijkomt. De rollen in de groep moeten steeds weer opnieuw verdeeld worden en dat zorgt voor veel onrust. Dan staat er wellicht een nieuwe leider op, die later niet zo empathisch blijkt. Of een gepeste besluit dat het genoeg is en kruipt in de rol van de pester. Die veranderingen kunnen enorme impact hebben op de groep en op de sfeer.

8) Ga op zoek naar wat de groep bindt

Probeer de nadruk te leggen op wat de mensen in de groep bindt. Wat hebben ze met elkaar gemeen? Wat vinden ze leuk om te doen? Een wandeling, een spel, een uitje? (wederom: als corona het weer toelaat). Iets samen doen in plaats van almaar met elkaar praten. Geef de bewoners bijvoorbeeld een gezamenlijk doel. Bijvoorbeeld: bepaal maar wat eten we vanavond! En laat het ze dan samen klaar maken. Dat leidt af van ergernissen en zorgt voor een positiever contact.Hoe gaan ze op jouw werk om met pesten onder bewoners?

Afsluiting

Wat hebben de studenten aan deze les gehad? laat ze antwoorden in 1 woord