havo 4 pluriforme samenleving 1: 2024

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Pluriforme samenleving

Les 1

Wat gaan we nu doen?

We beginnen met wat basisinformatie zodat jullie weten waar we het over hebben als we spreken over de pluriforme samenleving. Wel zo handig...

Onderwerpen van deze les

Pluriforme samenleving

Cultuur (dominante en sub)

Vakbegrippen-lijst /

Kennislijst

Pluriforme samenleving

Cultuur

Dominante cultuur

Subcultuur

Tegencultuur

Referentiekader

Relativiteit van cultuur

Rolpatronen

Gendernormen

Roldoorbrekend

Rolbevestigend

Masculiene samenleving

Feminiene samenleving

Pluriforme samenleving

Een land waarin mensen met verschillende identiteiten  

( sociaal en/ of levensovertuiging en/ of culturen) samenleven.

Cultuur

Alle waarden, normen en andere aangeleerde kenmerken die de leden van een groep of samenleving met elkaar gemeen hebben en als vanzelfsprekend beschouwen.

Dominante cultuur

  Het geheel van waarden, normen en kenmerken dat door de meeste binnen een samenleving geaccepteerd wordt. Om een samenleving te laten functioneren, moet er een minimum aan gedragsregels en normen en waarden zijn waar iedereen het over eens is. 

Stel... Je geeft les aan de kleuters. Leg aan deze kinderen uit wat een subcultuur is.

Subcultuur

Cultuur van een kleine groep mensen. Cultuur van een kleine groep mensen die naast de dominante cultuur ook nog bij een andere cultuur horen

Soorten Subculturen:

muzieksmaak, land van herkomst, werk of geloof.

Je hoort meestal niet bij één subcultuur, maar bij meerdere. Je kunt dierenactivist zijn en Feyenoord-supporter.

Bij subculturen onderscheiden we onder meer:

jeugdculturen

bedrijfsculturen

religieuze culturen

etnische subculturen 

tegencultuur

Een subcultuur die niet bij de hoofdcultuur wil horen, zich afzet tegen de hoofdcultuur:

feministen, krakerbeweging, provo's, anarchisten.

Relativiteit van cultuur

• Geen vaste waarden en normen
• Tijd, plaats en groep
  
• Normaal en abnormaal

culturele diversiteit hangt samen met

Jong & oud

• Leeftijd
• Referentiekader
• Generatieconflict

Godsdienst

• Religie
  
• Gebruiken
  
• Streng of niet streng

Etniciteit

• Migratie
  
• Autochtoon en allochtoon
  
• Racisme?
  

Stad & platteland

• Dorpen en steden
  
• Sociale cohesie
  
• Drukte en anonimiteit
  

Referentiekader

Iemands referentiekader bestaat uit: al zijn persoonlijke waarden, normen, belangen, meningen en ervaringen. 

Een journalist die  tegen dierenleed is zal eerder een artikel schrijven over plofkippen. 

De journalist heeft een ander referentiekader dan een journalist die zich vooral met politiek bezig houdt.

Een man en zijn zoon krijgen een ernstig auto ongeluk. De vader overlijdt ter plekke. De zoon wordt naar het ziekenhuis gebracht, rechtstreeks de operatiekamer in. De chirurg kijkt naar de jongen en zegt: “Ik kan deze jongen niet opereren, hij is mijn zoon!”. Rara hoe kan dit?

Zo’n 85% van de volwassen mensen die dit raadsel hoort, heeft grote moeite met de oplossing. Vooral voor oudere mensen blijkt dit lastig zijn.

Dit heeft te maken met de vaak onbewuste verwachtingen die wij hebben over het gedrag en de rollen van mannen en vrouwen

Rolpatroon

Je gedraagt je zoals er van je verwacht wordt dat je je gedraagt.
Iedereen heeft meerdere rollen en daarom meerdere rolpatronen

 Rolpatronen

Blz 36 

Gendernormen

Hoe je je moet gedragen als man / vrouw

Je eerste reactie...

We gaan even oordelen. 

Denk niet te lang na en kies je eerste associatie.

Koken

Man

Vrouw

auto

man

vrouw

huilen

man

vrouw

schoonmaken

man

vrouw

Vechten

man

vrouw

Stoer

man

vrouw

De baas

man

vrouw

De president

man

vrouw

Wassen

man

vrouw

Zorgzaam

man

vrouw

Geld verdienen

man

vrouw

Voetballer

man

vrouw

Emotioneel

man

vrouw

Sterk

man

vrouw

Aanzien

man

vrouw

Spieren

man

vrouw

Barbie

man

vrouw

Lief zijn

man

vrouw

Scheikundige

man

vrouw

Zorgzaam

man

vrouw

Dominant

man

vrouw

Bakker

man

vrouw

Roldoorberekend

Rolbevestigend

Gendernormen

masculiene samenleving

feminiene samenleving

Masculiene samenleving

• In een masculiene samenleving zijn traditioneel mannelijke waarden en eigenschappen dominant en worden hoog gewaardeerd. Dit omvat zaken als competitie, assertiviteit, ambitie, succes, materiële prestaties en het streven naar status en dominantie.
• Er heerst een duidelijke scheiding tussen de rollen van mannen en vrouwen, waarbij mannen vaak als de kostwinners worden beschouwd en verwacht wordt dat ze assertief, onafhankelijk en competitief zijn.
  
• Succes wordt gemeten aan de hand van materiële prestaties, zoals salaris, carrièrevooruitgang en het bezitten van materiële bezittingen.
  
• Conflicten worden vaak openlijk aangepakt en confrontaties worden niet geschuwd om doelen te bereiken.

Feminiene samenleving

In een feminiene samenleving zijn traditioneel vrouwelijke waarden en eigenschappen meer gewaardeerd. Dit omvat empathie, samenwerking, zorgzaamheid, kwaliteit van leven, balans tussen werk en privé, en bescheidenheid.

Er is meer nadruk op gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen, met een flexibelere rolverdeling waarin zowel mannen als vrouwen zich kunnen uitdrukken op een breed scala van menselijke eigenschappen.

Succes wordt meer gemeten aan de hand van kwaliteit van leven, sociale relaties, geluk en welzijn, naast materiële prestaties.

Conflicten worden vaak vermeden of opgelost door middel van compromissen en onderhandelingen, in plaats van directe confrontatie.

Wat heeft jouw voorkeur?

Feminiene samenleving

Masculiene samenleving

Let op...

Geen enkele samenleving is puur masculien of feminien, maar het geeft een schaalverdeling waarop culturen kunnen worden geplaatst. 

Culturen kunnen elementen van beide dimensies bevatten, maar kunnen een duidelijke voorkeur hebben voor een van beide, afhankelijk van historische, sociale en economische factoren

oefenen

Eten...

Nederlandse cultuur 

Turkse cultuur 

Indonesische cultuur 

Surinaamse cultuur 

Japanse cultuur 

Engelse cultuur 

Wat is een voorbeeld/zijn voorbeelden van een tegencultuur ?

1. Feministen
2. Anonymous
3. Moslims
4. Daesh/IS

De meeste Nederlanders vieren hun verjaardag.

1. Dominante cultuur
2. Subcultuur
3. Tegencultuur

waarden, normen, gewoonten, tradities, gebruiken

Samenleving waarin vele verschillende culturen naast elkaar bestaan

wijkt af van de overheersende cultuur

Verzets zich tegen de dominante cultuur

De overheersende cultuur

Erop toezien dat iedereen zich aan de regels houdt

overdracht van waarden, normen, ideeën en wetten

subcultuur

Sociale controle

dominante cultuur

tegencultuur

Cultuuroverdracht

cultuur

Multicuturele samenleving

Op het pieperfestival in Emmeloord wordt een uniek feest gevierd waar onder andere gratis patat wordt uitgedeeld.

1. Dominante cultuur
2. Subcultuur
3. Tegencultuur
4. Etnische subcultuur

Dominante cultuur

Subcultuur

Anti-kapitalisten zijn een voorbeeld van een

1. Dominante cultuur
2. subcultuur
3. tegencultuur
4. autonome cultuur

Wat zijn rolpatronen?

1. Rolpatronen zijn hetzelfde als beeldvorming.
2. Rolpatronen zijn aangeboren.
3. Rolpatronen geven aan welk gedrag van je verwacht wordt.
4. Rolpatronen zijn gekleurde stukken behang.

In masculiene culturen wordt van vrouwen verwacht dat zij meer tijd besteden aan het huishouden en kinderen dan mannen.

1. juist
2. onjuist

De Zweedse cultuur is

1. vooral een masculiene cultuur
2. vooral een feminiene cultuur

Dit is een voorbeeld van een masculiene cultuur

1. Waar
2. Niet waar

Het niet terecht behandelen van (groepen) personen op grond van iets dat niet terzake doet. 

Een emotioneel geladen oordeel over een persoon of groep, dat niet in overeenstemming is met de werkelijkheid. 

Zaken die mensen het nastreven waard en waardevol vinden. 

Wetten, regels en gewoonten waarvan men aanneemt dat mensen zich eraan behoren te houden. 

Een cultuur die in bepaalde opzichten afwijkt van de overheersende cultuur. 

Overheersende cultuur

Waarden, normen, gewoonten, tradities, gebruiken en aangeleerde kenmerken. 

Zowel de binnenkomende partij als de ontvangende partij passen zich aan de ander aan. 

Cultuur

Waarden

Normen

Subcultuur

Dominante cultuur

Vooroordelen

Discriminatie

Integratie

Cultuur is?

1. nature (aangeboren)
2. nurture (aangeleerd)

I. Als je hier woont, kun je soms uren rondlopen zonder dat je een bekende tegenkomt.
II. Hier is meer sprake van sociale cohesie.

1. I heeft te maken met stadscultuur en II met de cultuur van jongeren.
2. I heeft te maken met plattelandscultuur en II met stadscultuur.
3. I heeft te maken met stadscultuur en II met plattelandscultuur.
4. I heeft te maken met de cultuur van ouderen en II met de cultuur van jongeren.

Behoort deze jongen tot de dominante cultuur, een subcultuur of beide?

1. Dominante cultuur
2. Subcultuur
3. Beide

Dit is een voorbeeld van

1. De dominante cultuur
2. Een bedrijfscultuur
3. Een subcultuur
4. Een etnische cultuur

Maak de zin af: een subcultuur is de...

1. Cultuur van het hele land
2. cultuur van een kleine groep mensen
3. cultuur van een grote groep mensen

Tot welke subcultuur/culturen behoor jij zelf?

Bedenk een nadeel van een hoge sociale cohesie

In een wijk met weinig sociale cohesie is ook weinig sociale onveiligheid

1. Goed
2. Fout

Einde les

Dank voor jullie inzet!