H2 Milankovic en platentektoniek

Natuurlijke klimaatverandering oorzaken

1 / 42

Slide 1: Slide

AardrijkskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 42 slides, with interactive quiz, text slides and 3 videos.

Lesson duration is: 40 min

Items in this lesson

Natuurlijke klimaatverandering oorzaken

Slide 1 - Slide

Vragen die je na de les kan beantwoorden

1) Wanneer is er sprake van een positieve of een negatieve terugkoppelingsmechanisme en wat heeft chemische verwering hier mee te maken?

2) Wat zijn de Milankovic-variabelen?

3) Wat zijn oorzaken natuurlijke klimaatverandering op de (1) lange (2) middellange (3) korte termijn?

Slide 2 - Slide

IJstijden en Milankovic

Ontstaan ijstijden heeft 2 belangrijke oorzaken:

- Ligging van de continenten --> Waardoor veranderen deze?

- Milankovic variabalen

Slide 3 - Slide

Waardoor veranderen de ligging van de continenten?

Slide 4 - Open question

media.hhmi.org

Slide 5 - Link

www.visualcapitalist.com

Slide 6 - Link

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Divergent

Slide 9 - Slide

Slide 10 - Slide

Hoe verder van de MOR hoe ouder de oceaanvloer

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Map

Platentektoniek

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Transforme breukzones: Ook bij MOR!

Slide 15 - Slide

Divergentie

Jonge plaat bij MOR

Slide 16 - Slide

IJstijden en Milankovic

Ontstaan ijstijden heeft 2 belangrijke oorzaken:

- Ligging van de continenten

- Milankovic variabalen --> wat zijn deze?

Slide 17 - Slide

Slide 18 - Video

Milankovic; als alles samen valt

Slide 19 - Slide

Milankovic variabelen

Excentriciteit: cirkelvormige baan aarde
Scheefheid: scheve stand aardas
Precessie: tollende beweging aarde

Slide 20 - Slide

Precessie

De schommeling van de aardas, de aarde draait niet helemaal strak om zijn as. Winter en zomer worden hierdoor op een ander punt van de baan van de aarde om de zon bereikt.

Treedt op om de 19.000 tot 23.000 jaar.

Momenteel staat de aarde in januari het dichtst bij de zon en in juli het verst weg. Over ongeveer 10.000 jaar is dit omgekeerd.

Slide 21 - Slide

Scheefstelling

De hoek van de aardas ten opzichte van de baan om de zon.

De scheefstelling varieert in een periode van 41.000 jaar tussen 21,5° en 24,5°.

Momenteel is de helling 23,5°.

Hoe steiler de hoek, hoe groter het verschil tussen zomer en winter.

Slide 22 - Slide

Excentriciteit

De ellipsvormige baan van de aarde om de zon wisselt om de 100.000 tot 400.000 jaar.

Soms ellipsvormig, soms cirkelvormig.

Momenteel bijna cirkelvormig, in juli is de aarde het verst van, in januari het dichtst bij de zon. In januari 7% meer zonne-energie dan in juli.

Meer ellipsvormig betekent een groter verschil in de ontvangst van zonne-energie.

Slide 23 - Slide

Natuurlijke klimaatverandering oorzaken

Slide 24 - Slide

Negatieve terugkoppeling? Opwarming

Positieve terugkoppeling? Afkoeling

Albedo?

Slide 25 - Slide

Terugkoppelingen:

klimaatverandering versnelt of vertraagt zichzelf

Een positieve terugkoppeling is een terugkoppeling die de opwarming van de aarde versnelt.
Een negatieve terugkoppelingen vertraagt de opwarming van de aarde, ze werken als een soort buffer.

Slide 26 - Slide

Negatief terugkoppelingsmechanisme

Bij de gesteente graniet vindt chemische verwering plaats
Schelpdieren nemen de calcium op en door met de reactie water en CO2 hier Kalksteen van te maken
Dieren gaan dood en er ontstaat een kalksteenafzetting .
Bij hogere temperaturen wordt er meer kalksteen gevormd doordat er meer chemische verwering plaatsvindt
Door de vorming van kalksteen is er minder CO2 in de lucht
Hierdoor neemt het broeikaseffect af, wat leidt tot lagere temperaturen

Slide 27 - Slide

Negatief terugkoppelingsmechanisme

Hoge temperatuur --> meer kalksteen --> meer opname CO2 --> afname broeikaseffect --> lagere temperaturen

Slide 28 - Slide

Positieve terugkoppeling

De verdeling van energie over de aarde kan verschillen .

In gebieden op hoge breedte kan er meer sneeuw vallen dan er afsmelt.

Er ontstaat een positieve terugkoppeling.

Meer ijs ➔ albedo neemt toe ➔ lagere temperaturen ➔ meer ijs.

Slide 29 - Slide

= albedo effect

Slide 30 - Slide

Positief terugkoppelingsmechanisme

Afkoeling van aarde kan versterkt worden door positieve terugkoppelingsmechanismen --> proces dat zichzelf versterkt

AFNAME ALBEDO EFFECT

SMELTENDE PERMAFROST

Albedo

Albedo = het weerkaatsend vermogen van de aarde

Slide 31 - Slide

Terugkoppelingen

Slide 32 - Slide

Slide 33 - Video

Slide 34 - Slide

media.hhmi.org

Slide 35 - Link

Het Perm (300-250 miljoen jaar geleden)=Droog

supercontinent van pool tot pool
veel land ver van zee
- d-klimaat (temp.verschillen)
- woestijn (droog)
Veel ijs op Gondwana (zuid)= lage zeespiegel
Veel verwering=veel sediment in zee
veel voedsel=sterke plantengroei in zee =weinig Co2
Minder broeikas=koud = pos. terugkoppeling

Slide 36 - Slide

Het Krijt(120-66 miljoen jaar geleden) = warm

Supercontinent Pangea breekt
veel vulkanen = warmer
Zeewater staat 200/300 meter hoger
- bergend vermogen minder door mid-oceanische ruggen
- zeewater zet uit door warmte
- meer CO2 door vulkaan is warmer is smelten
5x meer CO2 door warmte
- Zure regen lost kalk op en stroomt naar zee
- daar ontstaan koralen = krijtrotsen

Slide 37 - Slide

Tekst(3)

Meteorietinslag, PETM, verstoren THC (3)

Slide 38 - Slide

Slide 39 - Video

Andere factoren

Als zeestromen anders lopen, doordat continenten anders gelegen zijn, wordt ook warmte en kou minder of meer verplaatst.
Vulkanische activiteit zorgt onder andere voor stofdeeltjes in de atmosfeer. Deze deeltjes reflecteren zonlicht en zorgen voor een daling van de temperatuur.
Zonnevlekken

Slide 40 - Slide

wie gaat er winnen? positief of negatief terugkoppelingsmechanisme?

Waarom?

Slide 41 - Slide

Maak H2 paragraaf 2

Klaar?

Leer voor je begrippentoets

Begrippen SO = maandag 3 oktober

Heb je een vraag? Stel ze nu of in een daltonuur (bij mij op ma/vr, of bij een andere (AK)docent)

Slide 42 - Slide