3M 7.5 Klimaat verandering

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Welkom!

Welkom!

Startopdracht - Zelfstandig stil

Beantwoordt de volgende vragen:

1. Wat zijn fossiele brandstoffen?2. Noem de 3 fossiele brandstoffen.

3. Wat komt er vrij als wij fossiele brandstoffen verbranden?

• Loop rustig het lokaal binnen en praat zachtjes
• Ga zitten op je stoel
• Je jas hang je op kapstok
• Pak je schrift + pen voor je
• Telefoons in telefoontas!
• Tassen van tafel.

Fossiele brandstoffen

Fossiele brandstoffen  =

brandstof die miljoenen jaren geleden is ontstaan uit resten van dode planten en dieren.

Aardolie, aardgas, steenkool. 

Bij verbranding ontstaat energie (grijze stroom) + koolstofdioxide en afvalstoffen. 

De afvalstoffen verontreinigen de lucht. Koolstofdioxide is een broeikasgas. 

De energie komt van de zon. Deze planten en dieren van miljoenen jaren geleden hebben hun energie (net als wij nu) ook uit de zon gehaald. Planten voerden fotosynthese uit en sloegen de energie op in vorm van glucose. Dieren aten de planten en gebruikte de energie uit de zon voor groeien, bewegen enz.  

Duurzaam leven

• 7.1 De mens en het milieu 
• 7.2 Voedselproductie
• 7.3 Duurzame landbouw
• 7.4 Energie
• 7.5 Klimaatverandering
• 7.6 Water
• 7.7 Bodem en afval

Programma

• Leerdoelen
• Introductiefilmpje broeikaseffect --> 1.5 min. 
• Uitleg basisstof 7.5 --> Klimaatverandering
• Video klimaatverandering --> 4 min.
• Opdrachten maken
• Afsluiting 

Leerdoelen

Je kunt beschrijven wat het broeikaseffect is en oorzaken en gevolgen van het versterkte broeikaseffect en de klimaatverandering noemen.

Het klimaat

Het weer heeft elke dag invloed op de mens. Als het regent, ga je liever niet met de fiets naar school. Als de zon schijnt, wil je naar buiten om bijvoorbeeld te sporten. 

Het klimaat zoals wij dat nu kennen, is wereldwijd aan het veranderen.

Mensen verstoren de koolstofkringloop 

Waarom is koolstofdioxide een probleem?

Koolstofdioxide (CO2) komt steeds meer in de atmosfeer.

Wat betekent dat?

Een versterkt broeikaseffect!

Broeikaseffect

Versterkt broeikaseffect

Broeikasgassen

De belangrijkste broeikasgassen in de atmosfeer (dampkring) zijn: 

• Methaan
  
• Koolstofdioxide
  
• Waterdamp
• Lachgas

Deze werken als een broeikas. Daarom heet het ook het broeikaseffect. 

Vanwege dit broeikaseffect is het op aarde gemiddeld 15 °C. Anders zou het veel kouder zijn (-18 °C).

Het versterkte broeikaseffect.

In de afgelopen 130 jaar is het gemiddeld 1°C warmer geworden op aarde. In Nederland is dit 1,7°C. Dat komt doordat mensen steeds meer broeikasgassen in de dampkring brengen. De dampkring houdt daardoor meer warmte vast. Daardoor stijgt de temperatuur op aarde. 

Gevolgen klimaatverandering

Klimaatverandering betekent dat het weer over een langere periode (30 jaar) verandert. 

• Smeltende noordpool (zie filmpje)
• Stijgende zeespiegel
• Droogte
• Extreme weersomstandigheden 
• Misoogsten

Zeespiegel stijging

Stijging van de zeespiegel (de hoogte van het zeewater) is een gevolg van de klimaatverandering. Bij Nederland zal de zeespiegel 0,5 tot 3 m hoger zijn in 2100. Laaggelegen gebieden zullen dan overstromen. Daarom moeten de dijken hoger worden gemaakt. Dat kost veel geld.

Het zoutgehalte van het grondwater neemt ook toe = verzilting

Droogte

In sommige gebieden op aarde leidt de hogere temperatuur tot droogte, waardoor woestijnen groter worden. Er kan een tekort komen aan zoet water en aan drinkwater. In veel gebieden zal landbouw onmogelijk worden. In andere gebieden zal de landbouw juist beter gaan door de hogere temperatuur.

Gevolgen klimaatverandering

Veranderingen in de natuur

Het jaarritme verandert

https://voetafdruktest.wwf.nl/?_ga=2.174487266.1790660476.1608716122-1863582355.1608716122

Er is teveel CO₂ in de dampkring, dus we moeten dit beperken. Dit kan door:

• minder olie te gebruiken
• minder elektriciteit te gebruiken
• meer duurzame energie
• meer bos aanplanten

Klik hier en doe de test!!!

Maatregelen

Aan de slag

Wat: Lezen 7.5, maken opdracht 1, 2 en 

4 t/m 8

Tijd: 20 minuten

Klaar? Begrippenlijst maken of de oefeningen hiernaast maken. Ze worden gedeeld met jullie via LessonUp.

Herhalen en/of extra oefenen

Verschillende oefeningen

Uitlegvideo's 

Effectief leren video's 

Klaar: puzzel laten maken

Welke afvalstof komt er vrij bij verbranding van fossiele brandstoffen?

1. Koolstofdioxide
2. Zuurstof
3. Ammoniak
4. Salpeterzuur

Wat is het versterkte broeikaseffect?

1. Minder CO2, waardoor warmer
2. Geen CO2 uitstoot, temperatuur blijft hetzelfde
3. Meer CO2 uitstoot, daardoor warmer op aarde
4. Geen idee, snap het niet

Wat is GEEN gevolg van de klimaatveranderingen?

1. Stijgende zeespiegel
2. Verwoestijning
3. Afname biodiversiteit
4. Plastic soep