Persoonlijke verzorging 3- ondervoeding

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Persoonlijke verzorging 3

Ondervoeding 

Lesinhoud

• Lesdoelen
• Planning
• Voorkennis checken 
• Theorie: ondervoeding
• Werken aan deelopdracht 1.2
• Vooruitblik

Lesdoelen

• De student weet wat ondervoeding is
• De student weet wat de oorzaken zijn van ondervoeding
• De student weet welke risicogroepen een verhoogd risico hebben op ondervoeding
• De student weet wat de gevolgen zijn van ondervoeding

Voorkennis testen

Ga naar de website app.gosoapbox.com  

Voer de code in: 373-749-071

Voedingsstoffen

Essentiele voedingsstoffen: de voedingsstoffen die het lichaam niet zelf kan maken.

Niet essentiële voedingsstoffen:  De voedingsstoffen die het lichaam in voldoende hoeveelheid kan maken. 

De zes belangrijkste voedingsstoffen die uit de voeding worden gehaald, zijn:

• Koolhydraten
• Vetten
• Eiwitten
• Vitamines
• Mineralen
• Water

Wat versta je onder ondervoeding?

Ondervoeding

Bij ondervoeding is er een tekort aan één of meer voedingsstoffen. Door het tekort aan voedingsstoffen is er een tekort aan energie en bouwstoffen. Het gevolg is dat problemen met de gezondheid kunnen optreden en dat de conditie van iemand met ondervoeding achteruit gaat.

Ondervoeding

Ondervoeding wordt gekenmerkt door:

• gewichtsverlies;
  
• te lage Body Mass Index (BMI)

Gewichtsverlies

Er is sprake van ondervoeding bij:

> 10% gewichtsverlies in de laatste 6 maanden;

> 5% gewichtsverlies in de laatste maand.

BMI

BMI < 18,5 is ondergewicht;

BMI 18,5-25 is een gezond gewicht;

BMI >25 is overgewicht.

Er wordt gesproken van ondervoeding bij:

• Mensen <65 jaar met een BMI kleiner dan 18,5;
  
• Ouderen >65 jaar met een BMI kleiner dan 20,0;
  
• Mensen met COPD met een BMI kleiner dan 21,0.

Iemand die aankomt in gewicht is niet ondervoed

1. Juist
2. Onjuist

Hoe herken je ondervoeding?

Hoe herken je ondervoeding?

• Gewichtsverlies zonder dat dit de bedoeling is (ook bij overgewicht!)
• Kleding die te wijd wordt of een horloge dat losser om de pols zit
• een slechte eetlust
• een (te) laag gewicht
• vermoeidheid of een slechte conditie

Welke oorzaken kunnen jullie benoemen voor ondervoeding?

Oorzaken van ondervoeding

• Acute of chronische ziekte.
  
• Verminderde voedselinname door een verminderde eetlust.
  
• Moeilijkheden met kauwen, proeven, slikken of de vertering.
  
• Maag- / darmklachten, misselijkheid.
  
• Psychologische problemen, zoals angst, depressie of verdriet.
  
• Sociale factoren

Welke risicogroepen hebben een verhoogd kans op ondervoeding?

Risicogroepen met een verhoogd risico op ondervoeding

• ouderen met verschillende beperkingen en/of ziektes (ook wel ‘kwetsbare ouderen’ genoemd);
  
• zorgvragers met een chronische ziekte zoals hartfalen of COPD;
  
• zorgvragers met kanker;
  
• zorgvragers die een grote operatie hebben gehad;
  
• zorgvragers die problemen hebben met slikken.

Wat zijn de gevolgen van ondervoeding?

Gevolgen van ondervoeding

• verminderde weerstand
  
• verminderde spiermassa
  
• minder soepel bewegen
  
• grotere kans op vallen
  
• langzamer herstel na een operatie of ziekte
  
• meer en ernstigere complicaties na een operatie

• vertraagde wondgenezing
  
• verhoogde kans op doorligwonden (decubitus)
  
• verminderde hart- en longcapaciteit
  
• lagere kwaliteit van leven
  
• sociaal isolement
  
• verhoogde kans op overlijden

Deelopdracht 1.2

Ga op Internet op zoek naar informatie over de Body Mass Index (BMI), hoe je deze berekent en reken uit wat de BMI van mevrouw Visser is. Bereken ook je eigen BMI.

Ondervoeding komt heel veel voor bij ouderen. Een methode om het in kaart te brengen is de SNAQ. Onderzoek wat de SNAQ is. Neem de SNAQ af bij een familielid of bekende (bij voorkeur iemand van 65+). Neem de gegevens (geanonimiseerd) mee naar de bijeenkomst over ondervoeding en vergelijk met je medestudenten.

Bij het werken met gegevens van zorgvragers, krijg je ook te maken met wetgeving rondom privacy. Zoek uit wat de wetgeving en de beroepscode hierover beschrijven en werk uit wat dit betekent voor het noteren van gegevens over de zorgvrager binnen de afgenomen SNAQ.

Lesdoelen

• De student weet wat ondervoeding is
• De student weet wat de oorzaken zijn van ondervoeding
• De student weet welke risicogroepen een verhoogd risico hebben op ondervoeding
• De student weet wat de gevolgen zijn van ondervoeding