Rechtszaak en uitvoeren rechtzaak

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

De rechtszaak

Je kent de verschillende stappen in een rechtszaak.

Je kunt benoemen welke stappen iemand nog kan zetten ná een vonnis.

Je weet wie welke functie heeft in een rechtszaak.

Het strafproces 

Aanhouding	Politie
Opsporing	Officier van justitie & politie
Vervolging	Openbaar ministerie
Berechting	Rechter
Hoger beroep/ cassatie	Gerechtshof/ de hoge raad
Uitvoering van de straf	Ministerie van rechtsbescherming

01:48

Wat wordt er besloten?

Wanneer ben je schuldig?

• Gaat het om een strafbaar feit?
• Is bewezen dat de verdachte het gedaan heeft?
• Is de verdachte strafbaar?
  

3x ja = schuldig

Strafuitsluitingsgronden

Rechtvaardigingsgronden

Het gepleegde feit is door bijzondere omstandigheden niet meer strafbaar. (noodweer, overmacht-noodtoestand, ambtelijk bevel)

Schulduitsluitingsgronden

Het feit is wel strafbaar, maar de dader heeft geen schuld. (psychische overmacht, noodweer-exces, ontoerekeningsvatbaarheid) 

Eerlijk proces

Vervolgen? De verdachte krijgt dan een dagvaarding.

Dagvaarding = Een oproep om voor de rechter te verschijnen. 

In de dagvaarding staat: 

• het feit waarvan je verdacht wordt.
  
• het tijdstip en de plaats waar de zitting plaatsvindt.
  

Wie is wie?

1. Verdachte
2. Rechter
3. Advocaat
4. Getuige(n)
5. Pers
6. Publiek
7. Officier van Justitie
8. Griffier

Wie zit waar? 

1. Rechter – 2. griffier – 3. verdachte – 4. advocaat – 5. officier van justitie- 6. slachtoffer – 7. getuige – 8. parketpolitie – 9. bode – 10. pers

7 stappen in een rechtszaak

1:  Opening                              

2: Tenlastelegging (aanklacht)    - ovj                      
3: Onderzoek         

4: Requisitoir       

5: Pleidooi              

6: Laatste woord verdachte    

7. Vonnis                       

Rechtbanken 

Rechtbanken

Gerechtshoven

Hoge raad

Geheel nieuwe behandeling

Schending wetten/regels 

Hoger beroep

In cassatie

Rechtbanken 

Rechtbanken

Gerechtshoven

Hoge raad

Geheel nieuwe behandeling

Schending wetten/regels 

Hoger beroep

In cassatie

De rechtszaak 

Je weet wie welke functie heeft in een rechtszaak.

Je kunt invullen geven aan de verschillende rollen van deze personen.

7 stappen in een rechtszaak

1:  Opening                              

2: Tenlastelegging (aanklacht)                         
3: Onderzoek         

4: Requisitoir       

5: Pleidooi              

6: Laatste woord verdachte    

7. Vonnis                       

Er vindt een mishandeling plaats op straat. Deze mishandeling wordt gezien door personeel van de dienst cameratoezicht. Zij roepen de politie op die in de buurt surveilleert.

De politie is vrij snel ter plaatse en arresteert ter plekke de verdachte Johan Smits. Hij wordt opgepakt en verhoord, maar hij ontkent dat hij de 18- jarige Petra de Jong uit Rotterdam mishandeld heeft. 

Petra doet aangifte en verklaart woensdagnacht op straat

te zijn mishandeld door haar 19-jarige ex-vriend Johan Smits. 

Vervolgens wordt Johan aangeklaagd voor mishandeling en moet voor de rechtbank verschijnen.

5 groepen 

1. De rechters

2. De officieren van justitie

3. De verdachten en advocaten

4. Het slachtoffer

5. De getuige

Rechter: ondervraagt verdachte en getuige

Officier van justitie: ondervraagt getuige 

Advocaat: ondervraagt getuige 

Samenvatting

Een rechtszaak begint met een                            van de gegevens. Als alles klopt, leest de officier van justitie de                              voor. Hierin staat waar de verdachte van beschuldigd wordt. Daarna worden vragen gesteld. Eerst aan de verdachte en daarna aan de                           . Na de ondervragen eist de officier een                     . De advocaat, die de verdachte                           , probeert de rechter ervan te overtuigen een lagere straf de geven. De rechter bepaalt uiteindelijk de straf, dit is het                           .

aanklacht

controle

getuige

straf

verdedigt

vonnis

helpt

uitspraak

Rechtszaak

-Je kent de verschillende functies van straffen

-Je kunt beargumenteren waarom een straf een bepaalde functie heeft

Soorten straffen

• Vrijheidsstraf: max. levenslang. 
• Taakstraf: leer- of werkstraf.
  
• Geldboete
• Bijkomende straffen: altijd in combinatie met een andere straf. Bijv: ontzegging rijbevoegdheid/beroep.

Functies van straffen

• Afschrikking (straf schrikt af en geen herhaling)
• Voorkomen van eigenrichting (zelf voor rechter spelen) + vergelding (oog om oog, tand om tand)
• Resocialisatie (heropvoeding)
• Beveiligen van de samenleving

Preventie

Het voorkomen van criminaliteit.

Bij lichtere, veelvoorkomende en jeugdcriminaliteit.

Repressie

Daders moeten strafrechtelijk worden vervolgd. 

Bij zware midsrijven.

Tweesporenbeleid

Doel 1: Afschrikking

Hoge straffen zullen ervoor zorgen dat mensen minder snel misdaden plegen (want het schrikt af).

Doel 2: vergelding

Als je de wet overtreedt, verdien je straf.

Als de overheid straffen bepaalt, voorkomt het dat mensen zelf wraak gaan nemen (eigenrichting).

Doel 3: Resocialisatie

De straf moet zorgen dat een dader niet nog een keer in de fout gaat.

Dader keert weer terug in de samenleving (leert normen van de samenleving)

Doel 4: Bescherming van de samenleving

Door de straf wordt de samenleving beschermd tegen de dader.

Vooral voor bepaald soort daders.

00:51

Met welk van de zeven doelen van straffen zou jij de blokkeerders straffen?
En hoe zou jij ze straffen?

00:59

Uiteindelijk hebben de blokkeerders een taakstraf van 90 uur gekregen.
Ben jij het hiermee eens?

Eens

Oneens

Gepaste straffen?

Snel debat 

5 minuten voorbereidingstijd

Allemaal staan -> 30 seconden spreektijd

Heb je iets gezegd mag je gaan zitten

Stelling 1:

Pedofielen mogen als ze behandeld zijn weer deelnemen aan onze samenleving. 

Stelling 2:

De doodstraf moet weer worden ingevoerd in Nederland.

Stelling 3:

Voor een inbraak is een taakstraf beter dan een gevangenisstraf. 

Welk doel hebben de volgende straffen?

Een vrouw die bejaarden heeft opgelicht, moet als taakstraf 40 uur vrijwilligerswerk doen in een verzorgingstehuis.

1. Vergelding
2. Afschrikking
3. Resocialisatie
4. Bescherming vd samenleving

Een seriemoordenaar krijgt levenslang

1. Vergelding
2. Afschrikking
3. Resocialisatie
4. Bescherming vd samenleving

Gedetineerden kunnen tijdens hun gevangenschap trainingen en opleidingen volgen

1. Vergelding
2. Afschrikking
3. Resocialisatie
4. Bescherming vd samenleving

Wie plagiaat pleegt bij zijn scriptie (of PWS) moet voor de examencommissie verschijnen.

1. Vergelding
2. Afschrikking
3. Resocialisatie
4. Bescherming vd samenleving