Les 4: Het Oerparadijs

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Les 4: Het oerparadijs (§ 8.1)

Isadora Duncan,

dansvernieuwer

Presentatieopdracht 20ste eeuw

15 mei	Expressionisme beeldend Expressionisme dans	Charise, Rhea Nora, Jan
22 mei	Kubisme Expressionisme muziek	Anna, Boris Judith, Rien
5 juni	Dada muziek Dada beeldend	Mees, Loïs Jan
12 juni	Futurisme	Alice, Mia
19 juni	De Stijl	Mylène, Max

DANS

Isadora Duncan

Oerparadijs (blz. 168-169)

Veel mensen (expressionisten) voelden zich niet thuis in de wereld begin 20-ste eeuw. Veranderingen gingen hun veel te snel (industriële revolutie). Ze wilden terug in de tijd, naar de oorsprong: het 'oerparadijs', naar 'het primitieve': kunst zoals kinderen die maken, of 'primitieve' volken. Dat is niet alleen zichtbaar in de beeldende kunst. Ook expressionistische dans: dans waarmee je ongeremd je gevoelens kunt uiten.

Isadora Duncan

(1877-1927)

• Dansvernieuwer. Vond academische dans te stijf, niet vrij / natuurlijk genoeg. 
• Ze danste op blote voeten met wapperende gewaden en loshangende haren.
• Grondlegster moderne dans en inspiratiebron voor kunstschilders, zoals Henri Matisse.
  

Kijken naar dans: 

Drie danselementen samengevat:

Tijd (tempo, snelheid van de beweging, accenten)

Kracht (spanning / ontspanning)

Ruimte (hoogte, plek in de ruimte, hoe groot of klein wordt bewogen )

Kijkopdracht

Bekijk de 2 video's van 'La Sylphide' (romantisch ballet) en een choreografie in de stijl van Isadora Duncan. Bij welk danselement (tijd / kracht / ruimte) zie je het grootste verschil? Licht dit toe.

Bekijk de 2 video's van 'La Sylphide' (romantisch ballet) en een choreografie in de stijl van Isadora Duncan. Bij welk danselement (tijd / kracht / ruimte) zie je het grootste verschil? Licht dit toe.

Le Sacre du Printemps - 

Les Ballets Russes

• Zeer invloedrijk gezelschap
  
• Sergej Dhiagilev (productie), Igor Stravinsky (muziek), Vaslav Nijinsky (choreografie)
• Premiere was een enorme rel in 1913
• Verhaal: een jonge maagd danst zich dood als offer aan de god van het voorjaar.

La création du monde - 

Les Ballets Suédois

• Ballet over de schepping van de wereld, gesitueerd in Afrika.
• Afrikaans oerwoud is paradijs: daar is men 'een met de natuur', was de achterliggende gedachte. (Exotisme)
• Muziek: jazzinvloeden.
• Kostuums maken vrij bewegen onmogelijk.

SCHILDERKUNST

Oerparadijs: tekenopdracht

• Groepjes van drie of vier

• Je groepje maakt gezamenlijk een kopie van de afbeelding

• Meerdere kijkronden van 2 minuten: elke ronde mag één persoon per groepje naar de afbeelding

• Het gaat om een goede analyse van het kunstwerk, niet om een mooie tekening!

• Spreek van tevoren een tactiek af: wie kijkt naar wat?

Opdrachtenblad

Maak nu individueel het opdrachtenblad. 

Je mag alleen jullie eigen tekening daarbij gebruiken. 

Zometeen: zelfstandig de les doorwerken op de gang (in de buurt van het lokaal). Log in met je eigen account en maak alle gele vragen! Liever met uitleg? Blijf dan in het lokaal.

Pablo Picasso 

Les demoiselles d'Avignon (1907)

• zet zich af tegen het esthetische westerse vrouwbeeld
  
• hoekige vormen
• de vrouwen lijken uit elkaar gehaald en opnieuw in elkaar gezet  
• achter- en voorgrond vloeien in elkaar over. 
•  verhoudingen, lichaamsvormen en gezichten kloppen (bewust) niet.  
• Ondanks de vervormingen is de afbeelding nog wel herkenbaar. 
• Invloed Afrikaanse maskers

Vanuit de koloniën werden kunstvoorwerpen meegenomen naar Europa. Veel Europeanen zagen deze kunst (met heel andere beeldtaal!) voor het eerst.

Afrikaanse cultuur is inspiratiebron. Het bevrijdt de modernistische schilder van de eeuwenoude westerse schildertraditie. 

Bekijk de afbeelding van het schilderij 'Les demoiselles d’Avignon' van Picasso. 

Vergelijk dit schilderij met de afbeeldingen van de Hexentanz van Mary Wigman. 

Bekijk de afbeelding van het schilderij Les demoiselles d’Avignon van Picasso, en vergelijk dit dit schilderij met de afbeeldingen van de Hexentanz, 1 dia terug.

Noem twee overeenkomsten en licht je antwoorden toe.

• Belangrijk voor de ontwikkeling van het kubisme is de ontmoeting van Picasso met Braque in 1907.

• Hier een geometrische simplificatie van architectuur en bomen;

• kleuren: sober grijs, bruin en groen, gebaseerd op het kleurenschema van Cézanne.

• De kleur is ondergeschikt gemaakt aan de vorm.

• geometrische structuren, die een suggestie van diepte hebben.

• Mooi voorbeeld van het analytisch kubisme. De zintuiglijke ervaring blijft altijd het uitgangspunt, waardoor het werk nooit echt abstract wordt.

Hoe zie je de invloed van niet-westerse kunst terug in dit kubistische werk?

Bekijk de vorige slide. Welke 2 invalshoeken zijn van toepassing op het kubisme? Licht je antwoord toe.

Zelfstandig werken + huiswerk

• Doornemen les 5: jazz
• LZ TB blz. 168, 169 & 174, 175  (jazz)
• M WB H. 8 opdracht 5, 6, 11, 12 
• Aan je presentatie werken

Presentatieopdracht 20ste eeuw

• Kies een kunstwerk uit jullie stijl en leg aan “je kleine zusje” uit waarom dit werk daarin past. De presentatie dient als herhaling van de les daarvoor.

• Let op: je kiest een kunstwerk dat niet in de LessonUp of het boek staat!

• Je presenteert in 3/4 minuten aan de klas jullie kunstwerk.

• Je laat (een exemplarisch fragment van) je kunstwerk zien/horen, legt kort uit waarom dit werk typisch voor de stijl is en past hierbij de kenmerken van de stijl toe op het werk.

• Gebruik de analysewijzer (werkboek, roze pagina's). van jouw kunstdiscipline als ‘onderlegger’ (je hoeft niet alles daarvan te benoemen, alleen de relevante zaken).

• Geef de klas eventueel een kijk- / luistervraag en bespreek die kort na.

Presentatieopdracht 20ste eeuw

15 mei	Expressionisme beeldend Expressionisme dans	Charise, Rhea Nora, Jan
22 mei	Kubisme Expressionisme muziek	Anna, Boris Judith, Rien
5 juni	Dada	Mees, Loïs
12 juni	Futurisme	Alice, Mia
19 juni	De Stijl	Mylène, Max