1 Wat is het verschil tussen waarnemen, observeren en interpreteren?

• Pedagogisch handelen
• Secundair onderwijs

1 Waarnemen - observeren - interpreteren p. 10-19

Lesdoelstellingen

• Ik leg het verschil uit tussen waarnemen en observeren.
• Ik geef voorbeelden van factoren die het observeren en interpreteren kunnen beïnvloeden. 

A. Wat zijn de wensen en behoeften van de opvoeders?

B. Wat zijn de eventuele moeilijkheden?

C. Hoe zou jij deze situatie aanpakken?

B Noteer wat de leerkracht bedoelt met de term 'bril'.

C Noteer de vijf brillen

D Noteer waarom het belangrijk is om vanuit de vijf brillen naar de mensen te kijken.

Wat is waarnemen?

• Waarnemen doe je automatisch en onbewust.
• Je doet dit de hele dag door.
• Je neemt prikkels uit de omgeving waar via de zintuigen.
• Jouw waarneming is voor interpretatie vatbaar.
• DUS waarneming is SUBJECTIEF.

Wat is observeren?

• Observeren is waarnemen met een bepaald doel.
• Observeren doe je heel bewust.
• Observeren is gebaseerd op feiten.
• DUS observeren is OBJECTIEF.

Wat is interpreteren?

Bij interpreteren geef je betekenis aan de observatie.

Om een waarneming correct te interpreteren, is het belangrijk dat je de situaties die je waarneemt vanuit verschillende invalshoeken of brillen bekijkt.

Welke 5 brillen moeten we gebruiken bij het observeren?

Welke factoren beïnvloeden de waarneming?

p. 14

De zintuigen beïnvloeden de waarneming:

• niet alles waarnemen door teveel prikkels zijn = selectie
• prikkel is te zwak, duurt niet lang genoeg = drempelwaarde
• Als een prikkel te lang aanhoudt, treedt er gewenning op.
• Het contrast tussen de prikkels en de directe omgeving of achtergrond moet voldoende groot genoeg zijn om de prikkel waar te nemen.

Fysiologische factoren beïnvloeden de waarneming:

• vermoeidheid of slaapgebrek
• gebruik van verdovende middelen

Hierdoor worden prikkels minder goed verwerkt, waardoor het beoordelingsvermogen en de reacties veranderen.

Psychologische factoren beïnvloeden onze waarneming:

• aandacht
  
• ervaringen en voorkennis
  
• emoties
  
• attributiefouten
  
• context en verwachtingspatroon
  
• veralgemeningen
  
• individueel referentiekader