TVO – Taalgericht Vakonderwijs

Taalbeleid GHL
1 / 29
next
Slide 1: Slide
NederlandsHBOStudiejaar 4

This lesson contains 29 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Taalbeleid GHL

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

.
Taal is overal in ons leven.
Lezen en schrijven is veel meer dan een technische vaardigheid voor sommigen; het legt voor iederéén de basis om actief deel te nemen aan de samenleving.

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

De realiteit is confronterend. 14% van de
15-jarigen heeft zoveel moeite met lezen
en schrijven, dat ze hun schoolboeken
niet goed begrijpen.
www.taalgerichtvakonderwijs.nl

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Herken je de volgende situatie?
 Op een vraag in het proefwerk heeft een leerling naar vermogen geantwoord, maar het antwoord is onbeholpen geformuleerd.
Als leraar weet je wel ongeveer wat hij of zij bedoelt, maar het is duidelijk dat de leerling de taal van het vak niet goed beheerst.

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Wat?
Taalgericht vakonderwijs:
(meer) taal in bestaande of te ontwikkelen lessen integreren. Onderwijs waarin tegelijkertijd wordt gewerkt aan vakdoelen (bijvoorbeeld van aardrijkskunde, geschiedenis, ...) en aan taaldoelen die horen bij dat vak.

Taal, leren en denken zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. 

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Waarom?
- Kenniseconomie vraagt om taalgerichtere vakdidactiek.
- Taalontwikkeling is een onlosmakelijk deel van het vakonderwijs. - De ontwikkeling van alledaags taalgebruik (DAT) naar
   vaktaalgebruik (CAT) vormt de sleutel tot leren.
- We kunnen en mogen niet altijd leunen op een lesmethode: ook
   deze kent haar zwaktes. 
- Referentieniveaus

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Het Referentiekader taal
Beschrijft voor vier taaldomeinen wat leerlingen zouden moeten kennen en kunnen op verschillende momenten in hun schoolloopbaan:

Mondelinge taalvaardigheid (gesprekken, luisteren en spreken)
Lezen (zakelijke teksten en fictie teksten)
Schrijven
Begrippenlijst en taalverzorging

https://www.slo.nl/thema/vakspecifieke-thema/nederlands/referentiekader-taal/@4341/kijkwijzers-beter/

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

.

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Kortom:
Het optimaliseren van de taalvaardigheid van de leerlingen op het Groene Hart Lyceum is een verantwoordelijkheid van iedereen op de school, niet alleen van de docenten Nederlands en MVT.

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Uitgangspunten schoolbreed taalbeleid
-->  Taal is cruciaal bij het leren; taal geeft het denken vorm.
-->  Taal omvat alle taalvaardigheden: lezen, schrijven, spreken, luisteren en taalverzorging.
-->  Taal is niet alleen van belang bij Nederlands, maar speelt een rol bij alle vakken. Daarom ligt de
       verantwoordelijkheid voor goed taalonderwijs bij alle vakken.
-->  Een betere taalvaardigheid leidt tot betere prestaties bij alle vakken.
-->  De leerlingen moeten op een uniforme en zo mogelijk vakoverstijgende manier bezig zijn met 
       hun taalvaardigheden. 
 

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Waar staan we nu, en nog belangrijker: waar willen we naartoe?

  • De leerling wordt gevolgd (CITO) m.b.t. zijn leesbegrip en woordenschat d.m.v. een jaarlijkse   toetsing (in brugklas 2x) waarbij de resultaten het uitgangspunt vormen voor verdere adaptieve   oefening en differentiatie op gebied van lezen en woordenschat.
  • Alle docenten zullen gaan letten op dezelfde taalvaardigheden bij het beantwoorden van vragen.   Hierbij kan worden gedacht aan het antwoorden in volledige zinnen, hoofdletters en punten en   
     werkwoordspelling. 
  • Lessen Nederlands: leeshalfuur.
  • Vast, schoolbreed format voor verslagen, werkstukken etc. 
  • Er zullen posters worden gemaakt met verbanden en signaalwoorden die veel worden gebruikt   
     bij de Moderne Vreemde talen en Nederlands.

Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Resultaten 0-meting brugklas

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

.
.

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Wat betekent dit voor je vaklessen?
 Als leraar krijg je meer zicht op waar de leerlingen staan in hun taalontwikkeling.

Weet jij als leraar welke zinnen en woorden nog moeilijk zijn voor leerlingen? Kunnen ze een bepaald begrip in hun eigen woorden uitleggen? Snappen ze waarom je het antwoord op die ene vraag in de toets niet goed kon rekenen?

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Hoe?
[] De keuze voor de werkwijze die een docent hanteert is enerzijds afhankelijk van het vak en anderzijds van de behoefte(n) van de leerling. Leerstijlen en strategieën zijn hiermee onlosmakelijk verbonden.

[] De pijlers taalsteun, interactie en context kunnen een steuntje in de rug zijn om (meer) taal in bestaande of te ontwikkelen lessen te integreren.

[] Om doelgerichte didactische keuzes te kunnen maken, is het van belang om als startpunt een methodeanalyse te nemen. Vanuit deze basis kijk je waar hiaten liggen om meer taal in te brengen.

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

TAALSTEUN
Talige tijdelijke steigers die de leerling helpen om de stof eigen te maken.

Denk hierbij aan duidelijke, vooraf gecommuniceerde lesstructuur, schrijf-/spreekkaders, sleutelschema’s (geleide samenvatting, mindmap), leesstrategieën, formuleerhulp (vraag- en antwoordpatronen), moeilijke woorden expliciteren (woordkaartjes, woord van de week, woordschriftje).

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Voorbeeld 'omgebouwde' methodeparagraaf geschiedenis

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

INTERACTIE
In alle fases van het leerproces zou er sprake moeten zijn van interactie. Klassikaal, in groepen, in tweetallen: er vinden verschillende momenten van coöperatief leren plaats. Informatie delen leidt namelijk tot betere begripsontwikkeling en kennisconstructie.

Denk hierbij aan samenwerkingsopdrachten (placemat/exploratory talk), groepsfeedback, open en onderzoekende vragen stellen (hogere orde), laten parafraseren.

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Voorbeeld interactie
(exploratory talk bij de werkvorm 'odd one out')

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

CONTEXT
Leerlingen worden aangesproken op hun voorkennis, en de variatie in werkvormen & leermiddelen zorgt voor meer motivatie en uiteindelijk méér zelfvertrouwen. Deze prikkelende context, passend bij hun belevingswereld, zorgt voor iets meer uitdaging dan het boek te bieden heeft.

Denk hierbij aan het maken van een woordweb, het aanbieden van recente voorbeelden.

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

                           Voorbeelden TVO

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Slide 27 - Slide

https://www.slo.nl/thema/meer/taalgericht-vakonderwijs/lesvoorbeelden-materialen/

Stichting Leerplan Ontwikkeling


Opdracht
Micro-interventies binnen je eigen lespraktijk.

1. Start met een methodeanalyse.
2. Verdiep je eens in onderstaande website en lees de publicatie(s) die voor jouw vakgebied van belang zijn (www.vakgerichttaalonderwijs.nl).
3Integreer de komende tijd minimaal één werkvorm per pijler: 
taalsteun, interactie, context
(Gebruik hierbij de uitkomsten van de methodeanalyse als startpunt.)

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

Te vinden op de S-schijf (onder werkgroepen --> taalontwikkeling)

Diverse QuickScans, o.a.:
- Taalgericht toetsen en beoordelen
- Waar sta ik?
- Methodeanalyse op taal

- Format 'Vakspecifieke taaldoelen formuleren in secties'.

- Veel concrete voorbeelden van activiteiten passend bij de drie pijlers.

Slide 29 - Slide

This item has no instructions