Vwo opbouw tekst/alinea

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Doel van de les:

• Je kunt de inleiding, de kern en het slot van een tekst herkennen.
• Je kunt hoofd- en bijzaken herkennen.

Doelen LV4:

• je weet wat de doelen van een inleiding zijn en de inleiding van een tekst kunt herkennen
• je weet wat er in het middenstuk van een tekst besproken wordt en het middenstuk van een tekst kunt herkennen
• je weet wat de functie van een slot is, op welke manieren een slot vormgegeven kan worden en het slot van een tekst kunt herkennen
• je weet wat een alinea is en alinea’s in een tekst kunt herkennen
• je weet wat een kernzin is en kernzinnen in een tekst kunt herkennen

Doelen LV6:

• je weet wat het verschil tussen hoofd- en bijzaken is
• je een samenvatting kunt maken die de hoofdzaken van de tekst bevat

Terugblik

Een informatieve tekst heeft een logische opbouw:

Inleiding: geeft informatie over het onderwerp.

Kern: behandelt het onderwerp in deelonderwerpen.

Slot: bestaat uit een samenvatting, conclusie, advies, toekomstverwachting en uitsmijter.

Hoofdzaken en bijzaken

Als je een tekst gaat samenvatten, gebruik je daarvoor de hoofdzaken, de bijzaken laat je weg.

Bekijk per deelonderwerp wat de belangrijkste informatie is.

of

Gebruik de kernzinnen.

Maken

Hoofdstuk 4.3 opdracht 15 t/m 20

Terugblik:

Uiteenzetting: Een informatieve, objectieve tekst.

Doel: informeren of uiteenzetten.

Kenmerken van een informatieve tekst: 

• bevat veel informatie
• gebaseerd op feiten
• neutraal

Titel

• Trek de aandacht
• Benoem het onderwerp

Inleiding

• Trek de aandacht
• Benoem het onderwerp

Manieren om aandacht te trekken:

• Stel een vraag
• Vertel een interessant feit, weetje of een anekdote

Kern

In de kern worden de deelonderwerpen uitgewerkt.

Een deelonderwerp kan meerdere alinea's hebben.

Kern uiteenzetting

Werk de volgende deelonderwerpen uit:

• Personages (hoofdpersoon en bijpersonen + opdracht)
• Realistisch of niet realistisch? Leg uit waarom.
• De ruimte van het verhaal.
• Minimaal twee manier die de schrijver gebruikt om het verhaal spannend te maken.

Opbouw alinea

Een goede alinea bestaat uit een kernzin + uitleg/toelichting.

De kernzin bevat de belangrijkste informatie.

In de rest van de alinea wordt de kernzin uitgelegd/toegelicht.

De plaats van de kern zin:

• De eerste zin (meestal)
• De tweede zin: de eerste zin luidt de kern zin in.
• De laatste zin. De alinea werkt toe naar de kernzin.

Slot

Sluit af met een:

• samenvatting
• conclusie
• advies
• toekomstverwachting
• uitsmijter

Oefenen

Talent online: Versterk jezelf

Lidwoord, zelfstandig naamwoord, bijvoeglijk naamwoord, voorzetsel.

Theorie:

Reader grammatica.

Maken

Hoofdgedachte

Een korte samenvatting(1 zin) van de tekst met daarin:

• het onderwerp
• de belangrijkste mededeling

Hoofdgedachte

Om de hoofdgedachte te bepalen kijk je naar:

• De titel
• De inleiding
• De laatste alinea

Hoofdgedachte

Het tekstdoel is geen onderdeel van de hoofdgedachte.

De hoofdgedachte is geen vraag zin.

Informatieve teksten

Wat weet je over een informatieve tekst?

Informatieve teksten

Een informatieve tekst:

• Bevat veel informatie over het onderwerp.
• Is gebaseerd op feiten(bronnen).
• Is neutraal en bevat geen mening van de schrijver.

Terugblik

Opbouw tekst

Inleiding - kern - slot

Opbouw alinea

Kernzin + uitleg/uitwerking