oefenen H2 2mavo

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Herhaling H2

Lezen 

Hoofd- en bijzaken 

DOEL

HOOFDZAKEN, BIJZAKEN EN KERNZINNEN

- je kunt hoofd- en bijzaken in een tekst vinden

- je kunt de hoofdzaken van een tekst kort samenvatten

Welke vraag stel je om het
onderwerp van een tekst te vinden?

Wat is een deelonderwerp?

HOOFDZAKEN

- alle belangrijke zaken die over een onderwerp worden gegeven

- hoofdzaken lees je vaak in de inleiding, in het slot en in de kernzin van elke alinea

- tussenkopjes en anders gedrukte woorden kunnen ook helpen om hoofdzaken te vinden

BIJZAKEN

- de minder belangrijke informatie over het onderwerp

- bijzaken kun je weglaten in een tekst, het belangrijkste blijft over

Onderwerp en deelonderwerp

Onderwerp van een tekst:

- een tekst gaat ergens over, dit is het onderwerp van een tekst

- het onderwerp is in één of een paar woorden te noemen

Deelonderwerpen:

- verschillende delen / aspecten die over het onderwerp gaan

Wat is de hoofdzaak?
De burgemeester bezocht afgelopen zaterdag mevrouw de Jong voor haar honderdste verjaardag.
Mevrouw de Jong woont in een verzorgingshuis.

___________________

1. De burgemeester bezocht afgelopen zaterdag mevrouw de Jong voor haar honderdste verjaardag.
2. Mevrouw de Jong woont in een verzorgingshuis.

Wat is de hoofdzaak?
Alle leerlingen van klas twee hebben voor de herfstvakantie de boswachter geholpen.
De leerlingen moesten op de fiets naar het bos.
In het bos werden ze in groepen ingedeeld.

________________

1. Alle leerlingen van klas twee hebben voor de herfstvakantie de boswachter geholpen.
2. De leerlingen moesten op de fiets naar het bos.
3. In het bos werden ze in groepen ingedeeld.

Wat vertel je als je kort wilt vertellen waar een tekst over gaat?

1. Hoofdzaken
2. Bijzaken

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. supermodel Doutzen Kroes
2. optredens van bekende artiesten
3. actie van Dance4Life
4. inzameling van 350 duizend euro

Wat is het deelonderwerp van alinea 3?

1. Doutzen Kroes
2. opbrengst van het scholenproject
3. ambassadrice van Dance4Life

Woordenschat

figuurlijk taalgebruik

Met de deur in huis vallen

1. Heel luidruchtig binnenkomen
2. Meteen vertellen wat je wil zeggen

In het heetst van de strijd

1. Wanneer de temperatuur het warmst is
2. Middenin een ruzie

Over zijn woorden struikelen

1. Stotteren
2. Niet goed uit zijn woorden komen
3. Ongemakkelijk praten omdat je liegt

Met vlag en wimpel

1. Glansrijk (mooi, positief)
2. Zo overdreven mogelijk

De aap komt uit de mouw

1. De leugens komen naar voren
2. De waarheid wordt duidelijk

Een uiltje knappen

1. Een kort slaapje doen
2. Telkens wakker worden

Een grijze muis

1. Een onopvallend persoon
2. Een stokoud persoon

Taalverzorging

woordsoorten 

Denk eens terug aan de les met de gekleurde kaartjes. Hiermee moesten jullie samen zinnen maken.
Welke woordsoorten kennen jullie nog?

Welk woord hoort niet in het rijtje thuis?

1. bakken
2. draaien
3. stoplicht
4. nadenken

Welk woord hoort niet in het rijtje thuis?

1. armoedige
2. werken
3. onzeker
4. gouden

Voorbeeld 

lw - zn - ww:   De vogel vliegt.
lw - bn - zn  - ww: Het vervelende kind huilt. 
ww - lw - zn - vz - lw - zn: Ligt het boek in de kast? 

lw - zn - ww

lw - zn - ww

lw - bn - zn - ww

lw - bn - zn - ww

ww - lw - zn - vz - lw - zn

ww - lw - zn - vz - lw - zn

Taalverzorging

Samengestelde zinnen maken 

Maak van volgende zinnen een samengestelde zin:
Mijn zus zit op streetdance. Ik zit op pianoles.

Maak van volgende zinnen een samengestelde zin:
De tuinman verstaat je niet. Hij is doof.

Maak van volgende zinnen een samengestelde zin:
Je kunt geld terugkrijgen. De trein heeft vertraging.

Taalverzorging 

Hoofdletters en leestekens

Hoofdletters

Aan het begin van een zin: Het feest duurt tot tien uur.  

Als de zin met ’s begint, verschuift de hoofdletter: ’s Middags eet ik brood.  

Bij namen: Stan Mol, Turfstraat, Apeldoorn, SP, Ford, Kerstmis, Puma.  

Bij woorden die van namen zijn gemaakt: Oost-Europese, Chinese. 

Leestekens

Komma:

– tussen twee persoonsvormen;  

– tussen de delen van een opsomming (behalve voor het woord en);  

– na een naam of een uitroep aan het begin van een zin;  

– voor voegwoorden, zoals maar, want, doordat, nadat, omdat, terwijl, voordat, zodat, zodra. 

Leestekens

Dubbele punt:
Een dubbele punt laat zien dat je iets aankondigt of opsomt.
Jasper zei: ‘Overmorgen ben ik jarig.’ 

Leestekens

Aanhalingstekens: 

Als je iemands woorden weergeeft in de directe rede, dus letterlijk, heet dat een ‘citaat’. Met een dubbele punt kun je een citaat aankondigen. Je zet het citaat tussen aanhalingstekens: 

‘Wie heeft zin in een potje voetbal?’ vroeg Danique.

Jasper zei: ‘Overmorgen ben ik jarig.’ 

Jan riep: 'Kijk uit voor die auto!'

1. Juist
2. Onjuist

Joep zei: ik ben helemaal klaar met het coronavirus.

1. Juist
2. Onjuist

Marieke vertelde dat ze gisteren heeft hardgelopen.

1. Juist
2. Onjuist

Suzan dacht: 'Ik weet niet wat ik hem terug moet appen.'

1. Juist
2. Onjuist

'Ik denk dat ik dit hoofdstuk wel snap', zei de leerling.

1. Juist
2. Onjuist