L14 Vaste dichtvormen

• Nederlands
• Secundair onderwijs

L14 Vaste dichtvormen

Ik vind poëzie interessant.

010

Bekijk de teksten op pagina 162 en 163

Welke tekst is een gedicht?

Welk gevoel komt uit het gedicht naar voren?

Waarom vind je dit (g)een mooi gedicht?

Welk tekstdoel heeft een gedicht?

Tot welke tekstsoort behoort een gedicht?

Plaats nu het teksttype, het tekstdoel en de tekstsoort bij alle voorbeelden.

P. 162-163

Pap, jij en ik

Ik kijk je niet meer aan

Je kunt me vergeten

Ik wil niet meer van jou weten

Je moet me laten gaan

Ik kan zelf wel staan

Je raakt me zeker kwijt

Ik heb echt geen spijt

Je hebt me nooit verstaan

Ik moet verder gaan

Je kunt de pot op

Ik zal je verslaan

Zoals het leven

Ook weer verder gaat

Dat ik je verlaat

Pap, jij en ik

Ik kijk je niet meer aan

Je kunt me vergeten

Ik wil niet meer van jou weten

Je moet me laten gaan

Ik kan zelf wel staan

Je raakt me zeker kwijt

Ik heb echt geen spijt

Je hebt me nooit verstaan

Ik moet verder gaan

Je kunt de pot op

Ik zal je verslaan

Zoals het leven

Ook weer verder gaat

Dat ik je verlaat

Vers

Pap, jij en ik

Ik kijk je niet meer aan

Je kunt me vergeten

Ik wil niet meer van jou weten

Je moet me laten gaan

Ik kan zelf wel staan

Je raakt me zeker kwijt

Ik heb echt geen spijt

Je hebt me nooit verstaan

Ik moet verder gaan

Je kunt de pot op

Ik zal je verslaan

Zoals het leven

Ook weer verder gaat

Dat ik je verlaat

Strofe

Pap, jij en ik

Ik kijk je niet meer aan

Je kunt me vergeten

Ik wil niet meer van jou weten

Je moet me laten gaan

Ik kan zelf wel staan

Je raakt me zeker kwijt

Ik heb echt geen spijt

Je hebt me nooit verstaan

Ik moet verder gaan

Je kunt de pot op

Ik zal je verslaan

Zoals het leven

Ook weer verder gaat

Dat ik je verlaat

Rijmschema

Pap, jij en ik

Ik kijk je niet meer aan

Je kunt me vergeten

Ik wil niet meer van jou weten

Je moet me laten gaan

Ik kan zelf wel staan

Je raakt me zeker kwijt

Ik heb echt geen spijt

Je hebt me nooit verstaan

Ik moet verder gaan

Je kunt de pot op

Ik zal je verslaan

Zoals het leven

Ook weer verder gaat

Dat ik je verlaat

Rijmschema

a

b

            b

a

Vaste dichtvormen

• Gedichten opgebouwd volgens een heel specifiek patroon.
• Vast aantal regels of strofen.
• Vaak ook regels: de gedichten gaan over een bepaald onderwerp.

Onderzoek

• De rechterkant van de klas maakt pagina 165 (haiku).
• De linkerkant van de klas maakt pagina 166 (limerick).

Bij deze dichtvorm vormen de eerste letters van de verzen samen een naam (van een persoon) of een woord waarover het gedicht gaat.

1. Naamdicht
2. Ballade
3. Elfje
4. 160

Een gedicht van elf woorden, verdeeld over vijf regels. De eerste regel heeft één woord, de tweede regel heeft twee worden enzovoort. De vijfde regel heeft weer één woord en bevat meestal een samenvatting van het geheel.

1. Naamdicht
2. Ballade
3. Elfje
4. 160

Een gedicht van exact 160 tekens, inclusief spaties en leestekens. Deze dichtvorm wordt ook wel 'sms-gedicht' genoemd. Het aantal tekens is gebaseerd op het oorspronkelijke maximale aantal tekens dat per sms-bericht kon worden verzonden.

1. Naamdicht
2. Ballade
3. Elfje
4. 160

Deze dichtvorm is in de middeleeuwen ontstaan. Het is een lied waarin een verhaal wordt verteld. Dood en wraak zijn thema's die vaak voorkomen en het verhaal loopt meestal tragisch af.

1. Naamdicht
2. Ballade
3. Elfje
4. 160

Een verkrampte kanarie uit Kampen

Was betrokken bij allerlei rampen

Hij trok met een ruk

De gasleiding stuk

En verstikte in giftige dampen

1. Haiku
2. Ballade
3. 160
4. Limerick

Een bliksemschicht flitst

en een purperreiger schreeuwt

in de duisternis.

Uit: Basho (1644 – 1694)

1. Ballade
2. Elfje
3. Haiku
4. 160

klompen

zo simpel

altijd samen uit

en altijd samen thuis

maatjes

1. Elfje
2. 160
3. Naamrijm
4. Limerick

Aan jullie!

• Kies een dichtvorm.
• Schrijf een gedicht.
• De rest van de klas moet raden welke dichtvorm je gebruikte.

Bron voor poëzie

Op welke site zouden jullie eerder een gedicht downloaden?