Stijlfiguren: ironie, sarcasme

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Stijlfiguren

Na het bekijken van deze les:

• kun je ironie herkennen en benoemen.
• kun je sarcasme herkennen en benoemen.

Maak in je schrift aantekeningen bij 

de twee stijlfiguren.

Ironie - aantekening

Ironie is een milde vorm van spot. Er wordt vaak het omgekeerde bedoeld van wat er wordt gezegd. 

Iemand laat een blad met glazen stukvallen en een ander zegt: 'Dat heb je goed gedaan!'

Ironie - voorbeeld

Iemand komt kletsnat binnen: 'Mooi weertje, hè!'

Na een dikke onvoldoende: 'Nou, dat ging lekker.'

Als iemand struikelt over zijn eigen voeten: 'Dat deed je goed.'

Sarcasme - aantekening

Bijtende spot; het is scherp van toon. 

Je wilt iemand persoonlijk kwetsen.

Je toon geeft aan dat de opmerking negatief bedoeld is.  

Wanneer iemand bijvoorbeeld zegt dat iets 'mooi' is, maar dit 

op sarcastische toon zegt, dan bedoelt hij juist dat het lelijk is. 

                    

Sarcasme - voorbeeld

De houding tegenover iemand is kritisch. Je vindt er dus echt iets van.

Werk vooral zo door! Dan haal je je examen zeker!

Gaat goed hè? (terwijl tijdens het overhoren vooral veel foute antwoorden worden gegeven).

Topper! (terwijl de voetballer een eigen doelpunt maakt)

                    

Tjonge, wat heb je weer een prachtig cijfer gehaald.

Als Puk thuiskomt met een 3,4 voor geschiedenis.

1. Ironie
2. Sarcasme

Je komt nat binnen: 'Wat een mooi weertje.'

1. Ironie
2. Sarcasme

Na 3 uur wachten bij de tandarts: 'Wat een efficiënte planning.'

1. Ironie
2. Sarcasme

Na een rampzalige presentatie: 'Nou dat ging vlekkeloos!'

1. Ironie
2. Sarcasme

Als iemand iets doms doet: 'Slim hoor... heel briljant!'

1. Ironie
2. Sarcasme

'Je kunt wel zien dat je hard voor die toets hebt geleerd', zei de docent terwijl hij het lage cijfer teruggaf.

l

1. Ironie
2. Sarcasme

Je telefoon valt in de wc terwijl je zegt: 'Mooi, dat stond nog op mijn bucketlist.'

1. Ironie
2. Sarcasme

'Jij gaat wel als de brandweer vandaag', zei de trainer tegen zijn pupil die uitgeput op de grond lag.

1. Ironie
2. Sarcasme