15.1 Energiestromen
H15 Kwetsbare ecosystemen
1 / 19
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5
This lesson contains 19 slides, with text slides and 1 video.
Lesson duration is: 30 minItems in this lesson
H15 Kwetsbare ecosystemen
Slide 1 - Slide
15.1 Leerdoelen: na deze les...
1) kan je omschrijven of en zo ja waarom en wanneer een ecosysteem kwetsbaar is.
2) weet je hoe de energiestroom loopt in een voedselketen.
3) kan je het het verschil tussen foto-autotroof en chemo-autotroof uitleggen.
4) kan je beredeneren waarom er energie verloren gaat in een voedselketen.
Slide 2 - Slide
Energie in ecosystemen
Aan de basis van ecosystemen staan de producenten.
Die zijn in staat om zelf energierijke organische stoffen te vormen uit anorganische stoffen.
Organische stoffen zijn stoffen met C-H bindingen (koolhydraten, vetten, eiwitten).
Anorganische stoffen zijn alle andere stoffen (zoals water, CO2, NH3)
Slide 3 - Slide
Producenten
Fotosynthese:
6 CO2 + 6 H2O + zonlicht -> C6H12O6 (glucose) + 6 O2
Planten en sommige bacteriën zijn foto-autotroof
Autotroof: in staat zelf organische stoffen te maken uit anorganische stoffen.
Foto-autotroof: met behulp van energie uit zonlicht.
Slide 4 - Slide
Chemo-autotroof
Sommige bacteriën zijn chemo-autotroof: in staat om organische stoffen te maken uit anorganische stoffen met behulp van energie uit een chemische reactie.
Slide 5 - Slide
Chemosynthese voorbeelden
Bacterie Nitrosomonas (nitrietbacterie)
2NH3 + 3 O2 ➝ 2 NO2- + 2 H2O + 2 H+ + energie
Bacterie Nitrobacter (nitraatbacterie)
2NO2- + O2 ➝ 2 NO3- + energie
Met de energie die vrijkomt wordt uit CO2 en water glucose gevormd.
Slide 6 - Slide
Slide 7 - Video
Heterotrofe organismen
Organismen die voor hun energie aangewezen zijn op andere organismen noem je heterotroof: consumenten.
Een deel van de organische stoffen uit hun voedsel gebruiken ze als bouwstof. Een ander deel gebruiken ze als brandstof. Daarbij gaat een deel van de energie verloren in de vorm van warmte.
Slide 8 - Slide
Reducenten
Aan het einde van de voedselketen staan reducenten.
Dit zijn de organismen die de organische stoffen uit dode consumenten en producenten omzetten naar anorganische stoffen (en daar hun energie uit halen).
Reducenten zijn schimmels en bacteriën.
Slide 9 - Slide
Slide 10 - Slide
Slide 11 - Slide
Slide 12 - Slide
Slide 13 - Slide
vraag energiestromen
bekijk de afbeelding op de volgende slide en Binas 93A2
Een ecoloog bepaalt de energiestromen bij organismen in een rivier. De efficiëntie waarmee planten met energie omgaan is Pp/I; bij herbivoren is dat Ph/Pp.
Wie gaan efficiënter om met energie, planten of herbivoren?
Geef je berekening weer in procenten.
Slide 14 - Slide
Slide 15 - Slide
Antwoord energiestromen
De herbivoren.
Pp van planten is 63 kJ/m2/dag, hun I is 6300 kJ/m2/dag. De efficiëntie van planten is dus 0,01 = 1%.
Ph van herbivoren is 6,3 kJ/m2/dag, de Pp is 63kJ/m2/dag. De efficiëntie van herbivoren is dus 0,1 oftewel 10%.
Slide 16 - Slide
Vraag energiesstromen
De waarde van N is in de rivier 18% van Pp.
Dat is lager dan de N in een bos (21%).
Leg uit dat de herbivoren in een rivier meer van de planten eten dan de herbivoren in een bos.
Slide 17 - Slide
Antwoord energiestromen
In een bos hebben de planten meer houtige delen dan in een rivier. Hout is over het algemeen niet aantrekkelijk voor planteneters. In een rivier valt dus relatief meer te eten.
Slide 18 - Slide
15.1 Leerdoelen: na deze les...
1) kan je omschrijven of en zo ja waarom en wanneer een ecosysteem kwetsbaar is.
2) weet je hoe de energiestroom loopt in een voedselketen.
3) kan je het het verschil tussen foto-autotroof en chemo-autotroof uitleggen.
4) kan je beredeneren waarom er energie verloren gaat in een voedselketen.
