Zorg en begeleiding in de GGZ les 6

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Zorg en begeleiding in de GGZ les 6

Angst- en aan angst gerelateerde stoornissen

Persoonlijkheidsstoornissen

2022-2023

Planning

TWIXX over angst- en aan angst gerelateerde stoornissen en persoonlijkheidsstoornissen

Zelfstandig werken aan opdrachten

Lesdoelen

• Je kunt vertellen wat een obsessieve- compulsieve stoornis is
• Je kunt minimaal 4 kenmerken van angst noemen
• Je kunt uitleggen wat een borderline persoonlijkheidsstoornis en een narcistische persoonlijkheidsstoornis inhoudt

Wanneer ben jij wel eens bang?

Wat is een voorbeeld van een fobie?

1. Een plotselinge angst om dood te gaan
2. Hoogtevrees
3. Bang voor gezelschappen
4. Bang zijn buiten eigen omgeving

Wat is een obsessieve-compulsieve stoornis?

1. Last van claustrofobie
2. Langere tijd overdreven angstig en bezorgd
3. Extreem bang zijn bij lichamelijke klachten
4. Last van dwanggedachten en dwanghandelingen

H11 Angst en aan angst gerelateerde stoornissen

Angststoornissen:

• Specifieke fobieën, bijv. hoogtevrees, vliegangst, claustrofobie
  
• Sociale angststoornis: sociale fobie
  
• Paniekstoornis: plotselinge angst, bang om dood te gaan, ontstaat vaak op moment van ontspanning
  
• Agorafobie: overal bang voor buiten de eigen omgeving
  
• Generaliseerde angststoornis: langere tijd overdreven angstig en voortdurend bezorgd
  

H11

Aan angst gerelateerde stoornissen:

• Obsessieve-compulsieve stoornis: ernstig last van herhalende dwanggedachten (obsessies) en dwanghandelingen (compulsies)
  
• Psychotrauma en stres gerelateerde stoornis: lijden aan de gevolgen van een psycho-traumatische gebeurtenis
  
• Somatisch symptoom en verwante stoornissen: extreem bang zijn bij lichte lichamelijke klachten (denken een ernstige ziekte te hebben en daarin niet gerustgesteld kunnen worden
  

Wat zijn kenmerken van angst?

Kenmerken van angst:

• Lichamelijke klachten zoals stekende hoofdpijn, slaapproblemen, gebrek aan eetlust/geen hap door de keel kunnen krijgen, benauwd voelen/beklemmend gevoel op de borst, niet kunnen concentreren
• Voorhoofd fronsen
  
• Wijd opengesperde ogen/vergrote pupillen
  

• Hevig transpireren (angstzweet)
• Hartkloppingen
  
• Ademnood
  
• Trillen/beven
  
• Misselijkheid en diarree
  
• Tintelingen in handen en voeten
  
• Knikkende knieën
  
• Gevoel van onwerkelijkheid (alsof je naar een film kijkt)
  

Borderline persoonlijkheidsstoornis:

• Diepgaand patroon van instabiliteit in relaties, zelfbeeld en stemming
  
• Impulsiviteit in gedrag
  

Narcistische persoonlijkheidsstoornis:

• Diepgaand patroon van zelfingebeelde belangrijkheid en uniekheid
  
• Behoefte aan bewondering
  
• Gebrek aan invoelend vermogen (empathie)
  

Dwangmatige persoonlijkheidsstoornis:

• Perfectionisme en starheid, buitengewoon ordelijk
  
• Kan moeilijk omgaan met onduidelijkheid en moeilijk zijn gevoelens uiten
  
• Uiterst precies en toegewijd (ideale werknemer)
  

Begeleiding als MVZ’er 

• Accepteer de mens, niet zijn/haar gedrag als dit niet goed is
• Wees empathisch, maar stel je grenzen
• Wees duidelijk en consequent
• Wees op de hoogte van het ziektebeeld en de behandeling, in je boek staan bij elk ziektebeeld in blauwe vlakken aanwijzingen
• Lees ook vooral de casussen, in blauwe letters in je boek. Deze zijn erg verhelderend

Zelfstandig werken

Werken aan je folder, logboekvragen en (digitale) opdrachten

Huiswerk: Lees H16 en uit H17 het stukje over delier

Lesdoelen behaald?

• Je kunt vertellen wat een obsessieve- compulsieve stoornis is
• Je kunt minimaal 4 kenmerken van angst noemen
• Je kunt uitleggen wat een borderline persoonlijkheidsstoornis en een narcistische persoonlijkheidsstoornis inhoudt