This lesson contains 24 slides, with text slides and 2 videos.
Lesson duration is: 50 min
Items in this lesson
7.2 Nationalisme en Realisme
Slide 1 - Slide
Slide 2 - Video
Begin 19de eeuw: koning Willem II geeft opdracht voor collecties kunst- en gebruiksvoorwerpen uit Nederlandse koloniën. Begin van Museum Volkenkunde Leiden.
Musea als deze zorgen voor meer interesse in vreemde culturen, maar willen ook de superioriteit van de eigen westerse cultuur tonen.
Slide 3 - Slide
Slide 4 - Slide
Nationalisme is het idee dat mensen die eenzelfde taal, cultuur of geschiedenis delen, samen één natie vormen en dat die natie belangrijker is dan andere. Het benadrukt trots op het eigen land en de wens om zelfstandig te zijn of een eigen staat te hebben.
Slide 5 - Slide
19de eeuw: nationalistisch gevoel aangewakkerd: Nationale identiteit en vaderlandsliefde steeds groter.
Musea, ontstaan uit privéverzamelingen vergroten nationalisme.
Maar ook tegenreactie: Realisme.
Slide 6 - Slide
Slide 7 - Slide
Realisten vonden kunstenaars van de Romantiek te sentimenteel. Realisten wilden de realiteit van alledag laten zien. Het echte leven van arbeiders bijvoorbeeld, want dat was zwaar en hard.
Slide 8 - Slide
Slide 9 - Slide
Kenmerkend voor schilderijen uit het Realisme zijn de sombere kleuren die passen bij het sombere bestaan van de arme arbeiders.
Slide 10 - Slide
Slide 11 - Slide
Uitvinding verftube: kunstschilders konden in open lucht schilderen. Verftubes veel makkelijker mee te nemen dan de zelfgemaakte verf van voorheen.
Kunstenaar kon nu landschap ter plekke schilderen in open lucht: en-plein-air schilderen.
Slide 12 - Slide
Slide 13 - Slide
Afro Amerikaans Realisme:
Moeilijk om schilder carrière op te bouwen in VS, want segegratie (rassenscheiding).
Kunstenaar van VS, Henry Tanner, verhuist naar Frankrijk.
Wordt daar bejubelt als Amerikaans kunstenaar, terwijl hij in Amerika wordt gediscrimineerd.
Sinds 1865 slavernij in VS afgeschaft, maar nog veel ongelijkheid. Onder invloed van Franse Realisten besluit Tanner bewoners van het arme Amerikaanse platteland te schilderen.
Slide 14 - Slide
Terwijl in Amerika zwarte muzikanten belachelijk worden gemaakt, schildert Tanner zijn onderwerp intiem en teder. Een liefdevolle en realistische weergave. Zo toont Tanner het publiek arme zwarte mensen met een waardigheid zoals die zelden is vertoond.
Slide 15 - Slide
Slide 16 - Slide
Zelfbewust naakt:
De Fransman Éduoard Manet zorgt met zijn realistische schilderstijl en volkse onderwerpen vaak voor ophef.
Zijn schilderij van een naakte dame die picknickt met net geklede heren wordt afgewezen door de Parijse Salon, een jaarlijkse tentoonstelling van het 'beste werk' volgens een jury van de Kunstacademie.
Slide 17 - Slide
Slide 18 - Slide
Olympia
Édouard Manet
Slide 19 - Slide
Ook Manets schilderij Olympia roept afwijzing op. Een naakte vrouw (prostitué) ligt op bed terwijl een zwarte bediende haar bloemen overhandigt.
De naakte vrouw is waarschijnlijk een courtisane oftewel een prostitué. Het hondje op het schilderij staat symbool voor trouw, maar de zwarte kat staat symbool voor prostitutie. Het was in de 19de eeuw niet gebruikelijk om prostitué te schilderen als een zelfbewust en onafhankelijk persoon.Datzelfde geldt voor de bediende. Zwarte vrouwen werden in die tijd afgebeeld als exotische bijfiguren, maar deze alledaags ogende vrouw neemt een belangrijke plaats in op het schilderij.
En dan nog de schilderstijl: Manet schildert Olympia in brede, snelle penseelstreken en wijkt daarmee af van de academische regels van de kunstacademie en wordt zo een voorloper van het Impressionisme.