2019.09.24.CoRaad Labcursus - bloedbeeld

Bloedbeeld - Joost Besseling
CoRaad Labwaardencursus
1 / 60
next
Slide 1: Slide
Zorg en WelzijnBeroepsopleiding

This lesson contains 60 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 70 min

Items in this lesson

Bloedbeeld - Joost Besseling
CoRaad Labwaardencursus

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
Na deze cursus kun je:
• een korte DD opstellen bij afwijkingen in het bloedbeeld


• de eerste (laboratoire) vervolgstappen qua diagnostiek benoemen bij afwijkingen in het bloedbeeld
• Afwijkingen in het vervolg-lab m.b.t. bloedbeeld afwijkingen interpreteren

  • te weten: leukopenie, leukocytose, anemie, erytrocytose, trombopenie en
     trombocytose

Slide 2 - Slide

Opzet
Vorm 
  • Waar kan; interactief (inloggen mbv code linksonderin het scherm)
  • Onderbreek bij onduidelijkheden

Inhoud
  • Leukocyten
  • Erytrocyten
  • Trombocyten
  • (quiz)


Slide 3 - Slide

Overall
  • Denk in termen van aanmaak, 
     afbraak/verbruik en verlies
  • Belangrijke spelers:


  • Beenmerg (fabriek)
  • Bloedvaten (transportwegen)
  • Lymfeklieren (opslag)
  • Milt (opslag en afbraak)

Slide 4 - Slide

Aan welke ziekten denk je bij
de term 'leukopenie'?

Slide 5 - Mind map



Mevrouw V, 66 jaar, komt op de SEH ivm koorts. Haar leukocyten blijken
1.3 x 10e9/L (L). Welk labonderzoek vraagt u nu aan?
A
ANA en ANCA
B
HIV test
C
Leukocyten differentiatie
D
Vitamine B12

Slide 6 - Quiz



Stel dat deze mevrouw een neutropenie blijkt te hebben (<0.5 x 10e9/L). Wat is de meest voorkomende oorzaak van een neutropenie?
A
Chemotherapie
B
HIV
C
Prednison
D
Splenomegalie

Slide 7 - Quiz



Deze mevrouw blijkt geen chemotherapie te gebruiken, maar is wel streng veganistisch qua dieet. Welke deficiëntie kan bij haar voor de neutropenie zorgen?
A
Vitamine A
B
Vitamine B6
C
Vitamine B12
D
Vitamine D

Slide 8 - Quiz



Welke afwijking verwacht u bij een nog onbehandelde HIV-infectie?
A
Eosinofilopenie
B
Lymfopenie
C
Monocytopenie
D
Neutropenie

Slide 9 - Quiz



Een 18-jarige jongeman heeft een neutropenie en 8% blasten in het perifere bloed. Wat is uw vervolgstap?
A
Beenmergpunctie
B
Echo abdomen
C
Immunofenotypering op het perifere bloed
D
Vitamine B12 bepalen

Slide 10 - Quiz



Bij welke bevolkingsgroep komt benigne ethnische neutropenie het meest voor?
A
Afrikanen
B
Aziaten
C
Azkhenazi joden
D
Brazilianen

Slide 11 - Quiz

Aan welke ziekten denk je bij
de term 'leukocytose'?

Slide 12 - Mind map



Een 68-jarige man komt bij de huisarts en blijkt een leukocytose te hebben (14 x 10e9/L). Wat zou (na amnese en lichamelijk onderzoek) een logische vervolgstap qua diagnostiek zijn?
A
Beenmergpunctie
B
Bloedkweek
C
Leukocytendifferentiatie
D
X-thorax

Slide 13 - Quiz



Wil je bij deze meneer tevens een bloedbeeld bepalen?
A
Ja
B
Nee

Slide 14 - Quiz



Het blijkt vooral te gaan om een neutrofilie (12 x 10e9/L). Meneer heeft geen koorts of tekenen van een infectie. Welke lifestyle factor is de meest waarschijnlijke oorzaak van deze afwijking?
A
Alcoholgebruik
B
Overgewicht
C
Roken
D
Zittend beroep

Slide 15 - Quiz



Voor u zit een 23-jarige jongedame zonder vaste relatie die moe is, keelpijn heeft en gezwollen lymfeklieren in de hals. Je vermoedt een EBV infectie. Welke afwijking kun je in het bloedbeeld verwachten?
A
Eosinofilie
B
Neutrofilie
C
Lymfocytose
D
Monocytose

Slide 16 - Quiz



Aan welke diagnose denkt u als eerst bij een 23-jarige jongeman met een monocytose en een LDH van 1500 U/L? 
A
Acute lymfatische leukemie
B
EBV infectie
C
Hepatitis
D
Lymfoom

Slide 17 - Quiz



Je bent hematoloog en je ziet een 54-jarige Surinamer met een redelijke eosinofilie (1.5 x 10e9/L), zonder verdere klachten. Welk onderzoek zet u als eerst in?
A
Allergologisch onderzoek op huisstofmijt
B
Bloedkweek
C
Urine-onderzoek
D
X-thorax

Slide 18 - Quiz



Wat is de meest voorkomende oorzaak van een lymfocytose met lymfocyten >10 x 10e9/L?
A
Chronische lymfatische leukemie
B
EBV infectie
C
Syfillis
D
Tuberculose

Slide 19 - Quiz

Take home messages leukocyten
• altijd bloedbeeld
• altijd leukocytendifferentiatie

Slide 20 - Slide

Aan welke ziekten denk je bij
de term 'anemie'?

Slide 21 - Mind map



Wat is de eerste parameter die je wilt weten als iemand een Hb van 6.5 mmol/L heeft?
A
Ferritine
B
MCV
C
Reticulocyten
D
Vitamine B12

Slide 22 - Quiz

Slide 23 - Slide



60-jarige man, Hb 6.5, MCV 62
12kg afvallen in 6M, af en toe bloed bij ontlasting, wisselend ontlastingspatroon; coloncarcinoom?
Waarom is het MCV verlaagd?
A
Beenmergonderdrukking door maligniteit
B
Tekort aan foliumzuur
C
Tekort aan ijzer
D
Tekort aan vitamine B12

Slide 24 - Quiz


Sleep de juiste diagnose naar het juiste lab (1 diagnose per lab)

N=normaal, H= verhoogd, L= verlaagd
Hb 6.5 mmol/L (L)
MCV 75 fl (L)
Ferritine 250 μg/L (H)
BSE 72 mm/uur (H)
CRP 102 mg/L (H)
Hb 6.5 mmol/L (L)
MCV 66 fl (L)
Ferritine 12 μg/L (N)
BSE 15 mm/uur (N)
CRP 4 mg/L (N)
Anemie der chronisch zieke
IJzergebreksanemie
Hemochromatose
Sikkelcelziekte

Slide 25 - Drag question



60-jarige man, Hb 6.5 (eergister 8.5), MCV 90
Vanochtend stinkende, zwarte ontlasting, plakt aan de pot. Sinds gisteravond maagpijn. Diagnose?
Wat verwacht u van ferritine en reticulocyten?
A
Ferritine verlaagd reticulocyten verlaagd
B
Ferritine verhoogd reticulocyten verlaagd
C
Ferritine verlaagd reticulocyten verhoogd
D
Ferritine verhoogd reticulocyten verhoogd

Slide 26 - Quiz



Wat is de meest sensitieve labwaarde om hemolyse uit te sluiten?
A
Bilirubine
B
Haptoglobine
C
LDH
D
Reticulocyten

Slide 27 - Quiz


Anemie: Sleep de juiste labwaarde naar de juiste diagnose (1 of meerdere labwaardes per diagnose)
IJzergebreksanemie
Hemolyse
Acute bloeding
Reticulocyten <2% (L)
MCV 65 fl
Ferritine 138 μg/L (H)
MCV 105 fl
Ferritine 4 μg/L (L)
Haptoglobine onmeetbaar laag

Slide 28 - Drag question


Sleep de juiste diagnose naar het juiste lab (1 diagnose per lab)

N=normaal, H= verhoogd, L= verlaagd
Hb 6.5 mmol/L (L)
MCV 112 fl (H)
Ferritine 70 μg/L (N)
EPO 23 mU/mL (N)
Haptoglobine 30 mg/dL (N)
Hb 6.5 mmol/L (L)
MCV 90 fl (N)
Ferritine 189 μg/L (H)
EPO 30 mU/mL (N)
Haptoglobine 30 mg/dL (N)
Hb 6.5 mmol/L (L)
MCV 94 fl (N)
Ferritine 64 μg/L (N)
EPO 3 mU/mL (L)
Haptoglobine 30 mg/dL (N)
Acuut bloedverlies
Vitamine B12-deficientie
Chronische nierinsufficentie
Hemolyse
IJzergebreksanemie

Slide 29 - Drag question

Take home messages anemie
• Indeling anemie obv aanmaak, verbruik en verlies
• Tevens zeer nuttige indeling: MCV icm reticulocyten
• IJzergebreksanemie is de meest voorkomende anemie bij de huisartsen (40%)
• Haptoglobine is een zeer sensitieve test voor hemolyse

Slide 30 - Slide

Aan welke ziekten denk je bij
de term 'erytrocytose'?

Slide 31 - Mind map



Je ziet een 63-jarige man met een Hb van 10.8 mmol/L. Waarom zou je een bloedgas willen bepalen?
A
Verlaagd CO2 opsporen
B
Verhoogd CO2 opsporen
C
Verlaagd O2 opsporen
D
Verhoogd O2 opsporen

Slide 32 - Quiz



Stel dat we een licht verlaagd O2 gehalte vinden en een licht verhoogd bicarbonaat gehalte. Welke diagnose zou dan zijn erytrocytose kunnen verklaren?
A
Chronische nierinsufficientie
B
OSAS
C
Niercelcarcinoom met autonome EPO-productie
D
Secundaire hyperaldosteronisme

Slide 33 - Quiz



Welk symptoom zet je op het spoor van polycythemia vera bij een vrouw van 48 met een Hb van 11.2 mmol/L?
A
Jeukende oren na het douchen
B
Melkafvloed bij tepelstimulatie
C
Splinterbloedinkjes
D
Tintelende tenen als het koud is

Slide 34 - Quiz



Welke mutatie is geassocieerd met polycythemia vera?
A
CALR
B
JAK2
C
MPL

Slide 35 - Quiz

Aan welke ziekten denk je bij
de term 'trombocytopenie'?

Slide 36 - Mind map



Wat is de eerste stap in de analyse van een trombocytopenie?
A
Bloedbeeld
B
Herhalen in citraat
C
Leukocytendifferentiatie
D
Vitamine B12 bepalen

Slide 37 - Quiz



Een 58-jarige vrouw is op de IC opgenomen ivm een ernstige S. Aureus pneumosepsis, w.v. ze beademd wordt. Er ontwikkelt zich een snel progressieve trombocytopenie. Welk lab vraag je aan om je waarschijnlijkheidsdiagnose te waarschijnlijk te maken?
A
ADAMTS 13 activiteit
B
aPTT, PT en D-dimeer
C
CRP en BSE
D
Heparine-antilichamen

Slide 38 - Quiz



Stel dat je op de SEH in consult wordt gevraagd bij een 25-jarige jongedame met trombocyten van 112 x 10e9/L. Welk onderzoek zet u zeker in?
A
ADAMTS 13 activiteit
B
Beta-HCG in urine
C
Echo abdomen
D
HIV test

Slide 39 - Quiz



Je verdenkt een 46-jarige man van TTP (trombotische trombocytopenische purpera). De ADAMTS13-activiteit is inderdaad verlaagd (12%). Wat is de functie van ADAMTS13?
A
Beenmergstimulatie om trombocyten te produceren
B
Carrier eiwit van stollingsfactor VIII
C
Cofactor van vitamine B12 bij de uitrijping van megakaryocyten
D
Splitsen van Von Willebrand multimeren

Slide 40 - Quiz

Aan welke ziekten denk je bij
de term 'trombocytose'?

Slide 41 - Mind map



Wat is de meest voorkomende oorzaak van trombocytose?
A
Essentiele trombocytose
B
Infectie
C
Leukemie
D
Myelofibrose

Slide 42 - Quiz



Je ziet een 38-jarige vrouw met een trombocytengetal van 503 x 10e9/L. Je bepaalt sowieso een bloedbeeld. Wat zou een tweede onderzoek zijn dat je graag zou willen aanvragen?
A
Echo abdomen
B
Ferritine
C
JAK2 mutatie
D
TPO

Slide 43 - Quiz

Take home messages trombocyten
• Trombocytopenie: altijd eerst in citraat bepalen
• Trombocytose: heel vaak reactief op bv infectie of anemie

Slide 44 - Slide


Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5
  • Wat bepaalt u nu als eerst?
A
Ferritine
B
Haptoglobine
C
MCV
D
Vitamine B12

Slide 45 - Quiz


Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5
  • Geeft aan flink alcohol te gebruiken (dagelijks 5EH)
  • Wat verwacht u van het MCV?
A
verlaagd
B
normaal
C
verhoogd

Slide 46 - Quiz


Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5, opgenomen i.v.m een bloedend maagulcus (sinds gister
     bloedbraken)
  • MCV 89, ferritine 5 μg/L (L), reticulocyten >2% (H), CRP 80 mg/L (H)
  • Welke labwaarde klopt niet in dit plaatje?
A
MCV
B
Ferritine
C
Reticulocyten
D
CRP

Slide 47 - Quiz


Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5
  • eGFR 40-45 ml/min/m2 a.g.v. diabetische nefropathie
  • Wat verwacht u van het MCV en de reticulocyten?
A
MCV verlaagd reticulocyten verlaagd
B
MCV normaal reticulocyten verhoogd
C
MCV normaal reticulocyten verlaagd
D
MCV verhoogd reticulocyten verhoogd

Slide 48 - Quiz


Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5, MCV 65.
  • Bij welke diagnose past dit MCV het best?
A
Alcoholgebruik
B
Chronische nierinsufficentie
C
Ernstige hemolyse
D
IJzergebreksanemie

Slide 49 - Quiz


Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5, MCV 90, ziet geel sinds 2 weken
  • Haptoglobine onmeetbaar laag, bilirubine 55 mmol/L (H), LDH 836 U/L (H)
  • Er is dus sprake van hemolyse. 
  • Welke labwaarde wilt u nu weten?  
A
Coombs test
B
EPO
C
Ferritine
D
Reticulocyten

Slide 50 - Quiz


Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5, MCV 108, vegetarier
  • Wat is de meest waarschijnlijke diagnose?
A
Alcoholmisbruik
B
Foliumzuurdeficientie
C
IJzergebreksanemie
D
Vitamine B12 deficientie

Slide 51 - Quiz


Quiz

  • Wat is de functie van haptoglobine?
A
Cofactor bij DNA-synthese
B
Stimulatie van beenmerg om erytrocyten te maken
C
Transport van hemoglobine
D
Transport van ijzer

Slide 52 - Quiz


Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5, opgenomen voor een diagnostische coloscopie ivm verdenking
     coloncarcinoom.
  • MCV 89, ferritine 5 μg/L (L), reticulocyten <2% (L), BSE 80 mm/uur (H)
  • Welke labwaarde klopt niet in dit plaatje?
A
MCV
B
Ferritine
C
Reticulocyten
D
CRP

Slide 53 - Quiz

m (N)ferrtine
Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5, MCV 94, reticulocyten >2% (H), LDH 646 U/L (H), bilirubine 67 mmol/L (H), EPO 26 mU/L (N), ferritine 89 μg/L (N)
  • Wat is de meest waarschijnlijke diagnose?
A
Hemolyse
B
IJzergebreksanemie
C
Nierinsufficientie
D
Vitamine B12 deficientie

Slide 54 - Quiz


Quiz

  • Wat is de functie van EPO?
A
Cofactor bij DNA-synthese
B
Stimulatie van beenmerg om erytrocyten te maken
C
Transport van hemoglobine
D
Transport van ijzer

Slide 55 - Quiz


Quiz

  • 60-jarige man, vegetarier, Hb 6.5 mmol/L, MCV 66 fl, reticulocyten <2% (L),  
     
    ferritine 89 μg/L (N), haptoglobine 26 mg/dL (N), vitamine B12 56 picomol/L (L)
  • Welke labwaarde klopt niet in dit plaatje?
A
ferritine
B
haptoglobine
C
MCV
D
reticulocyten

Slide 56 - Quiz

m (N)ferrtine
Quiz

  • 60-jarige man, Hb 6.5, MCV 94, reticulocyten <2% (L), BSE 76 mm/uur,  EPO 46 mU/L (H), ferritine 356 μg/L (H)
  • Wat is de meest waarschijnlijke diagnose?
A
Anemie der chronisch zieke
B
Chronische nierinsufficientie
C
IJzergebreksanemie
D
Hemolyse

Slide 57 - Quiz


Quiz

  • Wat is de functie van vitamine B12?
A
Cofactor bij DNA-synthese
B
Stimulatie van beenmerg om erytrocyten te maken
C
Transport van hemoglobine
D
Transport van ijzer

Slide 58 - Quiz


Anemie: Sleep de juiste labwaarde naar de juiste diagnose (1 labwaarde per diagnose)
Chronische nierinsufficientie
Alcohol misbruik
Hemolyse
MCV 118 fl
Epo 2 mg/dL (L)
Reticulocyten >2% (H)

Slide 59 - Drag question


Quiz

  • Protonpompremmers zijn geacossieerd met een tekort van ..., wat kan leiden tot een anemie.
  • Een tekort waarvan?
A
EPO
B
Foliumzuur
C
Transferrine
D
Vitamine B12

Slide 60 - Quiz